editorial
Gardarem lo tren!
Mentre que d’un costat Marselha e Londres son connectats pel tren, de l’autre costat l’estat francés a decidit de barrar 25 linhas. Coma mantes legeires d’aqueste editorial o auretz flairat, los territòris occitans son los mai prejudicats per aquela mesura: 14 d’aquelas linhas son en Occitània e son emplegadas cada jorn per de milièrs de ciutadans occitans. Cal dire qu’Occitània es un territòri ont la densitat de camins de fèrre rèsta encara escassa, e lo desmantelament d’aquelas linhas daissa la situacion ferroviària del país dins una situacion precària e d’abandon.
Se las motivacions del govèrn francés a l’ora de prene aquelas mesuras se basan sus la populacion d’una zòna concreta, an pas pensat a la possibilitat de barrar d’escòlas e d’espitals? Segur, i a mai de densitat de populacion e mai d’usatge d’aquelas installacions dins las grandas vilas que dins los territòris mens poblats. Tanplan, benlèu poirián barrar de comissariats, tirar los burèus de la Pòsta e barrar las estradas, que lor mantenença es cara. A prepaus: los burocratas intelligents (per o dire de qualque biais) an pensat, benlèu, que l’investiment de nòvas infrastructuras favorirà l’enracinament e la creissença de la populacion d’un luòc? E an pensat, per contra, que lo desmantelament de las infrastructuras favorirà la despopulacion? Lor caldriá far, benlèu, lors politicas segon de principis opausats als qu’aplican? O, benlèu, de verai, çò que vòlon es que la populacion abandone una partida del territòri?
La populacion afectada fa ja longtemps qu’es arribada a aquela conclusion e per tant se mobiliza contra lo barrament de linhas. Los darrièrs a o far son estats 800 personas (formalament de ciutadans e de ciutadanas de la Republica Francesa), a Milhau, qu’an demandat la mantenença del tren d’Aubrac (çò es la linha Besièrs-París). O an fach tanben dins fòrça autres luòcs: en Cevenas se protèsta plan sovent perque vòlon tirar lo tren Cevenòl, en Val de Ròia barran lo tren Niça-Coni. E tanben a Quilhan vòlon barrar la linha de Rasés, e mai la linha Luishon-Montrejau que nos los sarrava de la Val d’Aran. La nòstra conclusion es simpla: se França abandona los occitans, seriá pas logic que los occitans abandonèsson França?
Se las motivacions del govèrn francés a l’ora de prene aquelas mesuras se basan sus la populacion d’una zòna concreta, an pas pensat a la possibilitat de barrar d’escòlas e d’espitals? Segur, i a mai de densitat de populacion e mai d’usatge d’aquelas installacions dins las grandas vilas que dins los territòris mens poblats. Tanplan, benlèu poirián barrar de comissariats, tirar los burèus de la Pòsta e barrar las estradas, que lor mantenença es cara. A prepaus: los burocratas intelligents (per o dire de qualque biais) an pensat, benlèu, que l’investiment de nòvas infrastructuras favorirà l’enracinament e la creissença de la populacion d’un luòc? E an pensat, per contra, que lo desmantelament de las infrastructuras favorirà la despopulacion? Lor caldriá far, benlèu, lors politicas segon de principis opausats als qu’aplican? O, benlèu, de verai, çò que vòlon es que la populacion abandone una partida del territòri?
La populacion afectada fa ja longtemps qu’es arribada a aquela conclusion e per tant se mobiliza contra lo barrament de linhas. Los darrièrs a o far son estats 800 personas (formalament de ciutadans e de ciutadanas de la Republica Francesa), a Milhau, qu’an demandat la mantenença del tren d’Aubrac (çò es la linha Besièrs-París). O an fach tanben dins fòrça autres luòcs: en Cevenas se protèsta plan sovent perque vòlon tirar lo tren Cevenòl, en Val de Ròia barran lo tren Niça-Coni. E tanben a Quilhan vòlon barrar la linha de Rasés, e mai la linha Luishon-Montrejau que nos los sarrava de la Val d’Aran. La nòstra conclusion es simpla: se França abandona los occitans, seriá pas logic que los occitans abandonèsson França?
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#1 França qu'abandone Occitània deth temps que des 25 linhes que va a barrar, 15 son en país
Non, non, non, e non; la França abandona pas Occitania. Limotges, Bordeu, Tolosa, Narbona, Montpelier, Marselha son de las vilas ente passa lo TGV e i en a d'autres.
L'òm pòd pas eser au còp de Montpelier, uros de veire que lo TGV passa, que la region se developpa economicament e culturalemnt e que la populacion se druba a la cultura occitana e dau Massif-Centrau qu'a pus nonmas sos uelhs per purar.
En 1990, avia un colegui cheminot que patiguet a la retirada en Bretanha; lo TGV Paris/Bretanha venia d'esser inaugurat.. 15ans apres quand partiguet en retraita avia pas de TGV Paris:Brive e demai la linha s'era degradada perqu'avian far passar lo trafic Paris/Tolosa per Bordeu o Narbona. Lo TGV vers la Bretanha a beleu menat au developament daus 'bonets rotges". Lo regionalisme breton vòl una relation Bretanha/Lion que passara au nòrd d'occitania, au nòrd dau Massif-Centrau. Aitau la relacion (per chamin de far e per rota) se fara alentorn dau Massif Centrau : Bordeu, Tolosa, Narbona, Lion, Peiteus, Bordeu... Lo trafic regional TER se fara dempuei que la lihna vers la vilas perifericas dau Massif-Centrau .Las regions Aquitena, Tolosa/Lengadoc, Provença an una plaça reconeiguda dins la França; lo Massif Centrau depend dau bon voler de las regions alentorn d'ilh.
Es per aquò qu'atende daus regionalismes breton, liones, provençau, lengadocian, aquitain, occitan un messatge fòrt en direccion dau Massif centrau per qu'on aresta de lo prener per de la merda e reconeisser sa valor, son existença e son besonh d'aver una vita economica, culturala en relacion emben son passat occitan. Lo Massif-Centrau es pas lo Tibet a 4000m d'altituda.
Au pès du chateu ente era nascut Bernard de Ventador, lo trobador, passa la riviera Dordonha e i a quatre baratges que se segan. I avia pron d'electricitat per far vira tota l'aeraunotica qu'es a Tolosa. Quo es ben un decret d'état que l'a implantada a Tolosa.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari