Coma cada 17 de junh, era Val d’Aran que hestège aué era sua jornada nacionau. Era data que mèrque era reinstauracion deth Conselh Generau, qu’ei er organ maximau de govèrn aranés e, ath madeish temps, era principau administracion autonòma d’Occitània tota. Justaments per açò, era accion e era politica deth govèrn aranés ei un exemple e un referent entà toti es occitans, que ven coma ua part deth sòn país ei estat capabla d’arténher un govèrn autonòm damb tota era sua dignitat, tot en tot perméter era recuperacion dera lengua e dera cultura.
 
Eth 700au anniversari dera Querimònia, era carta magna deth país que merquèc er autogovèrn aranés tre 1313, protagonize aué era Hèsta d’Aran. En aguest sens se n’inaugurèc un monument aguesta dimenjada en Salardú (Pujòlo).
 
Un aute hèt important a hestejar enguan b’ei er engatjament deth Parlament de Catalonha entà bastir ua naua lei d’Aran que garantisque pleaments er autogovèrn aranés e eth sòn finançament.
 
Era Val d’Aran qu’auèc es sues institucions pròpries enquia 1834 quan sigueren suprimides pera reina espanhòla Isabel II, qu’empleguèc era fòrça entà dissòlver es organismes tradicionaus aranesi. Un sègle mès tard, pendent era Dusau Republica Espanhòla, se sagèc de retornar as aranesi eth sòn govèrn autonòm tradicionau, mès era revòlta fascista deth generau Francisco Franco e era dictadura posteriora ac empedic. Calec demorar enquia 1991, quan eth govèrn catalanista dera Generalitat de Catalonha, pressionat peth movement ciutadan aranés des Terçons, reinstaurèc eth Conselh Generau e ne convoquèc es prumères eleccions entà tornar as aranesi eth sòn regim d’autogovèrn.
 
Es actes oficiaus comencen entàs 10h30 deth maitin damb ua recepcion a cargue deth Sindic  Carlos Barrera, damb era participacion de totes es autoritats e convidadi ena quita sedença deth Conselh Generau. Ua ora mès tard a lòc era tradicionau desfilada de penons portadi pes representants de cada terçon enquiath Santuari de Nòsta Senhora de Mijaran.
 
Coma ei tradicion, quan es penons arribaràn en santuari s’i harà ua missa solemna damb era preséncia der arquevesque de La Seu d’Urgell, monsénher Joan Carles Vives. Fin finau, i aurà un acte institucionau enes roïnes der ancian santuari de Mijaran, a on s’issarà eth drapèu aranés e se harà es parlaments institucionaus. Entà barrar era celebracion, es diuèrses còlhes de dances deth país qu’aufriràn es aubades ath viatge qu’es assistents poderàn gaudir d’un encàs.
 
 
 
 
JC/FM