Lo dètz d’octòbre passat, lo roman Òc, basat sus l’istòria d’Occitània, foguèt tornarmai lo libre mai vendut per Amazon als Estats Units e en Espanha. Cal remarcar qu’en febrièr passat èra ja estat lo numèro un del Mond entièr. Amb aquò, la primièra òbra de l’escrivana Griselda Lozano ven lo principal esplech de divulgacion del present e de l’istòria d’Occitània e mai de la lenga d’òc.
 
Atanben, lo sit del roman sus Facebook, que fa difusion d’Occitània e de l’occitan pel public ispanofòn, es seguit per mai de 12 000 usatgièrs interessats per nòstra lenga e nòstra cultura millenària. Tre que publicam cada dimenge un article d’aquel sit adaptat en occitan, recebèm a la redaccion de Jornalet de messatges de legeires ispanofòns que nos contan lor suspresa de descobrir la nòstra lenga, que per la majoritat d’eles es plan polida.
 
 
Lo roman Òc
 
Lo roman foguèt publicat inicialament en espanhòl e puèi ne foguèt publicada una version en occitan aranés. Una traduccion francesa es en cors.
 
Gràcias a una engenhosa dobla narracion que fa viatjar lo legeire entre un relat de nòstra epòca e un manuscrit autobiografic d’un prèire del sègle XII, lo roman articula estrechament l’Aran actual amb tota Occitània, nòstre present occitan amb l’edat d’aur de nòstra civilizacion, sovent illustrada per de citacions poeticas medievalas. Al primièr nivèl narratiu, lo relat nos es contat per una jove cercaira catalana, Bernadeth Centelles, que, venguda en Aran per escriure un roman istoric a l’entorn dels jorns que precediguèron la mòrt de Pèire IId d’Aragon a Murèth, s’enamora d’Occitània, de sa cultura e de son istòria. Se pòt observar la fòrta preséncia dels dialògs, que bailan a l’òbra a l’encòp de qualitats pedagogicas e una expressivitat teatrala tanben entretenguda per de personatges estacants, en particular un religiós erudit aranés inspirat d’una persona reala, lo paire Jusèp Amiell. L’autora sap susprene lo legeire en far variar la psicologia, las emocions, los tons e lo ritme, e accelèra l’intensitat dramatica a la fin, d’a fons inesperada, del roman, que supausa una seguida. 

---

“De publicar mon roman en occitan es lo mens que podiái far per Occitània”. Entrevista de l’escrivana Griselda Lozano
 
 
Barcelona TV - #aranésòc. Convèrsa damb Griselda Lozano