Lo 4 de setembre passat, lo consolat marroquin de Barcelona (Païses Catalans) refusèt al ciutadan marroquin Lahcen Hba d’inscriure lo sieu filh amb lo nom “Sifax”, nom d’un gloriós rei amazigh (o berbèr). Divèrsas associacions sostenon Hba e protèstan contra “l’actitud racista de las autoritats marroquinas”.

Jornalet a parlat amb Hassan Akioud, filològ amazighista, resident a Barcelona. Akioud explica que segon la nòrma en vigor en Marròc dempuèi 2003, als noms de persona de totes los ciutadans de Marròc, lor cal respectar tres requisits: que sián pas estrangièrs, qu’ajan un significat clar e pas mespresaire e que sián pas de noms compausats per mai de dos mots.
 
“Pasmens, cal saber cossí interprètan los foncionaris de l’estat aqueles principis”, çò ditz Akioud, qu’afirma que “plan sovent los noms amazighs ancians, pauc coneguts, son normalament vistes coma estrangièrs; es justament lo cas de Sifax. Es fòrça probable que se considère coma un nom d’origina latina o que signifique pas res”, çò apond.
 
Segon Akioud, s’enebís de noms en amazigh “per desconeissença, e per los interpretar coma noms estranhs que se sap pas çò que significan”. Segon la tradicion musulmana, los noms devon èsser “bons e comprensibles”. “Bons” vòl dire que lor cal èsser de noms arabis, la lenga de l’islam, e sustot de noms amb sens religiós, de noms de profètas o de noms que contenon lo nom de Dieu o d’un dels sieus 99 atributs.
 
L’amazigh es lenga oficiala en Marròc, amb l’arabi, mas aquela oficialitat “es pas encara mesa en practica dins cap de domeni de la vida publica en Marròc”.
 
Interrogat sul futur de la siá lenga, Akioud a dich a Jornalet qu’aquò “depend de la comunautat amazigh; se son fachas de causas fòrça importantas e cal seguir la meteisa dralha per ne melhorar la situacion. Es una lenga viva amb qualques milions de parlants mas nos manca la volontat politica per la menar a bon pòrt. Per aquò cal la democratizacion dels païses nòrd-africans”.
 
“Lo movement amazighista es un movement jove, majoritàriament laïc, que presenta l’amazighitat coma alternativa a l’integrisme religiós. L’amazighitat es defenduda coma un camin cap a la democracia e la libertat dels païses del nòrd d’Africa”.