La purmèra corruda tà la lenga e la cultura occitanas qu’ei totun creada! Deu 25 au 27 de mai de 2018, los participants que poderàn córrer de 1 a 400 km capvath un centenat de comunas deus Pirenèus Atlantics entà sostiéner la transmission. Qu’ei l’associacion Ligams qui ei a l’iniciativa deu projècte en tèrra occitana. 
 

En lòc de’s demandar on lo monde an aprés la lenga o per quina rason la van parlar, “que portatz, vos, tà la lenga?”, qu’ei la question qui s’ei pausada l’associacion LIGAMS. La soa tòca qu’ei de crear ligams, en har còrda enter los divèrs actors qui òbran a la transmission de l’occitan e de sensibilizar la populacion. La soa tòca qu’ei de collectar hons entà sostiéner projèctes qui participan au desvolopament e a la transmission de la lenga. Hélène Ithurritz, Daniel Barneix, Yan Larradet, Serge Fouraa, Bénédicte Lacaze-Labadie, Anne Larquier, Bialana Larrey Lassalle, Fabienne Gessler, Clément Masseillou, Sylvain Masseillou, David Bordes e Veronica Dordeins, tots que s’èran lançats dens lo desfís d’apitar un eveniment esportiu deu medish endom com la Korrika au País Basco. Lo lor projècte de qui pòrta lo nom de La Passem!, que’s concretizarà fin finau au mes de mai qui arriba.
 
Deu divés 25 de mai a 14 òras au dimenge 27, medisha òra, los participants que correràn de 1 a 400 km capvath lo departament deus Pirenèus Atlantics dens la soa partida gascona e bearnesa. Un testimòni que passarà de man en man, simbolizant l’urgéncia e la necessitat de la transmission de la lenga. Que contienerà un messatge qui serà dit publicament a la soa arribada a Pau. Pendent tres dias e duas nueits, a contunhar. La vila de partença que serà Bidaishe, la corruda que contunharà en passar per Ortès, Monenh, Auloron, Laruns, Somolon, Arsac-Arrasiguet tà acabar a Pau. Ligams que hè aperet aus elegits locaus, a las associacions esportivas e culturaus, aus musicaires entà organizar un rendetz-ve culturau o ua hèsta enter e dens cada vila o vilatge estapa.
 
 
Quin sostiéner?
 
Que podetz ajudar Ligams en perpausar manifestacions suus divèrs lòcs de passatge donc,  mes tanben en rejónher l’esquipa dens l’associacion. Que podetz participar financèrament en har un don a l’associacion e en crompar quilomètres suu camin de La Passem!. Un quilomètre que còsta au minímum 100 èuros. A títol de comparèr, lo quilomètre qu’ei a 200 èuros tà la Korrika e 250 tà l’Ar Redadeg en Bretanha.
 
Enterpresas (esponsòr), institucions, associacions e particulars qu’an dinc a ua setmana abans la manifestacion entà crompar un o mantuns quilomètres. Totun, l’associacion que precisa qu’ei possible de córrer shens crompar nat quilomètre, “tota persona que pòt participar librament a la corruda”. L’idea qu’ei d’estar actor d’un biais o d’un aute, çò qu’a previst de har lo Rémy Berdou, 29 ans: “Pensi qu’aquera iniciativa ei ginhèca. En crear ligams enter las associacions deu territòri, que cream ligams dab monde deu parçan qui poirén estar tocats per aquera problematica de la lenga nosta shens estar implicats dehens dens la vita vitanta. […] Que participarèi a La Passem! mentaument (arríders), non pensi que haram quauquarren en Vath d’Aussau dab amics. Quan i a iniciativas com aquera, ne podem pas demorar shens har arren”.
 
Que serà possible de córrer en familha, enter amics o collègas. “L’important qu’ei de participar, qu’ei esportiu mes n’ei pas tà la competicion! Que podetz córrer 400 km se voletz!”, çò digó Véronique Dordeins pendent l’amassada de presentacion de la corruda lo 13 d’octobre passat a Pau.
 
A la faiçon de çò qui’s debanà en çò deus nostes vesins bascos e deus bretons, La Passem! que serà organizada cada dus ans tostemps dens lo medish periòde dens l’annada. Ua sola diferéncia de notar: las vilas de partença e d’arribada que cambiaràn a cada edicion.
 
 
Cambiament d’itinerari
 
Un an a, l’esquipa organizaira que volèva partir deu Baish Ador abans de har arribar la corruda tà Bearn, mes que i avó un cambiament de programa: “Dens un purmèr temps qu’avem volut començar La Passem! de Baiona o d’Anglet enlà, pr’amor qu’avem vist associacions occitanas, çò nse digó Serge Fouraa membre de Ligams. Mes après reflexion, que ns’èm dits qu’enter Baiona e Bidaishe, lo camin qu’èra tròp long e n’i avèva pas hèra de monde enter las duas vilas. De tot biais, per ua purmèra edicion, que ns’estimàvam mei de har mei brac. Au debut, que volèvam har tres dias de corruda e fin finau qu’èm partits sus dus”.
 
Peu moment, los elegits que s’amuishan timidament interessats a la corruda. Qu’espèran lhèu que la purmèra edicion e’s debana.
 
En véder las divèrsas generacions interessadas per l’eveniment esportiu, non i a pas dobte que n’i averà pas nat chepic a’s har tà la participacion a La Passem!.
 
 
 
 
Fanny Lartigot
Article publicat dins La Setmana