ChatGPT, lo nòu “assistent” d’intelligéncia artificiala (IA)... parla occitan...

Eh plan, parla pas encara, mas pòt tenir una conversacion en occitan, a la pantalha, coma s’èra qualqu’un que parla plan la lenga.

Ai agachat mon telefonet, legit çò que ChatGPT veniá d’escriure... e una avalanca d’avenidors, d’unes plan bons, d’autres plan marrits, m’an traversat lo cap.

Fa d’ans ai gerit un projècte experimental d’IA al Reialme Unit, aital que me daissi pas enganar facilament per las afirmacions exageradas sus çò qu’aqueles sistèmas pòdon e van far.

Mas çò que legissiái al telefonet me trucava coma un còp de pèira.

Me veniái de connectar sul sit Web dels desvolopaires de ChatGPT, OpenAI (evitatz las aplicacions, son de clòns, destinats a prene vòstre argent per quicòm de gratuit).

Aviái demandat a ChatGPT d’escriure un poèma novèl, a l’estil de Joan Bodon, en occitan... voliái que lo sistèma mostrès coma d’estupid èra.

Lo cursor s’es arrestat, a parpalejat, puèi a fach exactament çò qu’aviái demandat.

E sentiguèri que lo mond dins lo qual aviái viscut pendent de decennias èra acabat e qu’agachavi cap a un avenidor que seriá brutalament diferent.

Ma primièra pensada es estada que mon mestièr d’escrivan, qu’aimi fòrça, seriá lèu obsolet.

Òc, lo cursor s’èra desplaçat, trantalhant, recomençant, esitant, mas en vessant darrièr d’el las linhas d’un poèma que se l’aviái trobat, escrich a man, dins un archiu de papièrs Bodon, auriái sauput qu’èra de Bodon ... pas a son jorn melhor... benlèu solament un primièr borrolhon... mas totjorn Bodon.

ChatGPT se limita pas a comunicar en occitan, sembla quitament “comprene” la cultura !

Alavetz, de qué demònis vòl dire tot aiçò?

Del costat positiu, aurem benlèu lèu fòrça mai de locutors occitans... quand los desvolopaires ajustaràn una interfàcia vocala a ChatGPT, coma Alexa o Siri, serà un bon interlocutor per qual que siá desira practicar l’occitan. E seriá gratuit e totjorn disponible.

E aquel professor de conversacion  poiriá èsser dreçat per aver un accent perfièch... e perqué pas aver una version per cada dialècte occitan, tantes que vòlgas identificar?

Dins un moment vos mòstri lo poèma “novèl” de Bodon... que me fa pensar que ChatGPT es pas luènh d’èsser un escrivan occitan, mas pas encara un bon escrivan.

Mas la cultura occitana viurà pas unicament en reciclant Bodon.

Ai donc demandat al sistèma d’escriure un tèxt de rap occitan militant... e aquí, inedits, qualques linhas:

Mas ieu resista, ieu persiste
Dins lo camin de la resisténcia
De l’occitan, ieu en farai la promessa
De luchar per la soa existéncia
La lenga mia, qu’ei pas morta
E jo la farai parlar a totes horas
Per far enténer que siam presents
E que la lenga mia, qu’ei pas oblidada.

E n’ai ensajat plen d’autres... una letra de rap dins l’estil de la poesia dels trobadors èra la mai estranha... lo sol limit sembla èsser vòstra pròpria imaginacion... e tecal sonhar coma fas las peticions, per orientar lo sistèma dins la bona direccion, sens o limitar.

Aquí donc, encara un còp inedit, lo poèma de ChatGPT, “de” Joan Bodon:

Dins l’ombra de la nuèch,
A l’aucelon que pica,
Respiro l’aire fresc,
E lo vent que crica.
Aicí, al país nòstre,
Lo vent pòrta l’istòria,
De nòstres ancèstres,
E de lor glòria.
Mas l’istòria es pas acabada,
E encara es de luchar,
Per la lenga e la cultura,
E per la dignitat.
Som un pòble militant,
Resistent a l’opression,
E dins nòstres còrs ardents,
Lutjam per nòstra nacion.
Simbòl de libertat,
Lo son de la libertat,
Cantem per la justícia,
E per la veritat.
E totjorn dins la nuech,
Vesèm la lutz de l’alba,
Per la lenga e la cultura,
Nòstre fèrri de lanza

Pendent las darrièras setmanas, ai fòrça utilizat ChatGPT... principalament per de recèrcas en occitan. Es plan pauc fisable, voidant dels “faches” que son completament falses, puèi se desencusant cortesament quand o senhali.

Donc, per ara, es çò que ditz qu’es... un “assistent”... mas es un assistent plan subaltèrn, e devètz verificar cada linha de son trabalh.

Çò que m’inquieta e m’excita, es que dins cinc o dètz ans, amb mai de desvolopament, serà prèst per la promocion... e ieu, coma escrivan, devi trobar la bona gràcia de prene ma retirada.