A priori, los eveniments an pas res a veire un amb l’autre mas sèm, nos dison, dins un país libre e soi libre de far los raprochaments que m’agradan… A, mès!

Donc, dimars passat, lo naviri amiral de las ràdios d’Estat festegèt los quadricentenari de la naissença de Blaise Pascal —sègle XVIIen—, nascut a Clarmont d’Auvèrnhe e Cédric Villani —medalha Fields 2010, se vos plai!— un filosòf e una professora de literatura èran los “testimònis” per parlar d’un Occitan que, per simplicar abusivament, sabiá tot sus tot!

Ieu fau partida d’aquelas generacions que popèron los Lagarde et Michard de l’Edat mejana fins al mitan del sègle XX a las escòlas e, naturalament, las Pensadas d’aquel òme ne legiguèri qualques unas quitament se, coma tantes autres autors, la marèa de la vida se carguèt de las me far oblidar en portant ça que la d’autres coneissenças en literatura e dins d’autres domenis…

Caliá entendre las lausenjas dels testimònis e las questions enamoradas dels entrevistaires, Micolau e Lea… que, amb de: “Nos anatz parlar tanben de…” e “Pascal ça que la èra pas unicament un…”, etc.

“A, m’estavanissi… A, es tròp, es tròp…” França èra predestinada a veire un tal engèni naisser sus son “territòri” — e tantes autres. França, soleta, èra capabla de reconéisser l’engèni de naturas excepcionalas e de los far conéisser universalament.

Las granas que, cent ans avant la França, maire de las arts, de las armas e de las leis… jos lo calam de Du Bellay  aviá semenadas son las que fan, encara anuèit, que sarem, per volontat politica de not’ président tant aimat, una star-up nation!

E encara fau gràcia als mai joves de çò qu’es un hectopascal (hPa) en meteorologia e de çò que foguèt un Pascal —la bilheta que cramèt, cresi, Guinsbourg sul fenestron— que despareguèt amb la creacion de l’euro e sas bilhetas de l’estil Bauhaus… Cambiament de monde quand la Finança prenguèt lo poder e l’esperit sa retirada!

Lo segond eveniment, sabi pas se se pòt qualificar d’eveniment per çò que, sus l’escala dels eveniments, es res mai qu’un poire d’acne sus la cara d’un gojat o d’una gojata.

La direccion d’un grand medium de la Novèla Aquitània ven de prene una decision importanta: la cronica setmanièra en lenga occitana, Parlam gascon, quita de paréisser après vint e cinc ans de vida. Que las lengas de sèrp se caren, lo motiu a pas res a veire amb una aversion per nòstra lenga, l’occitan gascon… Que non pas! La rason es financièra, fi-nan-ciè-ra! E cadun comprendrà aisidament que la subrevida del medium passe avant qualques règas d’occitan gascon cada setmana dins l’edicion de las Lanas.

Non, se’n parlèt pas dins las edicions del naviri amiral de las ràdios d’Estat, ni dins sas edicions “territorialas”, cresi; foguèt pas tanpauc mençonat en cò dels concurrents… Solidaritat editoriala benlèu?

Lo cronicaire, el, a talament ganhat de moneda pendent aquestas vint e cinc ans que s’es fach “bastir un castèl en  Espanha”.

Bon, tòrni pas a Pascal que França sap comemorar los “Franceses” celèbres a la condicion que sián d’expression francesa e que pòrten naut l’engèni exagonal.

Son pas nombroses los mèdia que daissan un soquet (un estrapontin) a qualqu’un qu’escriu pas dins la lenga “revolucionària” — veire l’òme de l’eissarpa roge, lo Robespierre del sègle XXIen. I cal veire benlèu un rebat de la socializacion de nòstra lenga qu’es gaireben al darrièr badalh per l’accion d’un monde politic que son ambicion es de convertir la país a l’anglés!! e l’inaccion dels Occitans malgrat l’activisme dels promotors de nòstra lenga e de nòstra cultura.

França que defen, e amb rason, las tribús d’Amazonia e del Bornèo oriental, refusa fòrt e mòrt tota vida sociala a nòstras lengas istoricas.

Las regions an creat d’organismes per la promocion de nòstras lengas… mas qui i pòt creire quand l’organisme qu’accelerèt la mòrt d’un setmanièr —d’après çò que  ne sabi— distribuís ajudas per un fum de causas e a trobat un verginitat novèla?

Far saber que tal o tal organisme a de saber-far, organizar collòquis, rescontres e mercejar los poders publics d’empachar la còrda dels condannats de sarrar tròp fòrt , tot aquò es una carrièra bòrnia.

Empacha de contunhar a trabalhar per nòstra lqanga, nòstra cultura,  nòstra civilizacion mas la risca es granda que siá per las generacions futuras que descobriràn lo genocidi cultural/ lenguicida d’un Estat que, benlèu mas pas segur, organizarà las obsèquias o la cremacion…

P.S. The Guardian de dimars consacra un long article a nòstra lenga occitana —insistís suls grops musicals— e i vei clar dins lo bal dels ipocritas… De legir absoludament