CAPÇALERA PAIS INVISIBLE

Opinion

Mondializacion

Mondializacion
Mondializacion | geralt
Laurenç Revèst

Laurenç Revèst

Escrivan, traductor. Dialectològue, Doctor en lingüistica. President onorari dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc.

Mai d’informacions

Mondializacion a sens unic? Sèm totjorn los pichons a dever de plegar o i es tanben un equilibri positiu dins la mondializacion?

Imperialisme novèl de fach globalizat sus la planeta o alora escambis multipolars, que per la nòstra lenga pòl tanben trobar un biais de s’espandir?

Los angleses s’interèssan a nosautres? Coma aquel darrier article dal prestigiós Guardian.

En Mali despí lo 23 de junh dal 2023, las lengas oficialas son las lengas nacionalas de Mali: “bambara (obbamanankan), bomu, bozo, dogon (dogo-so, dogo-kan), pul (fulfulde), soninke (sarakole), songhay (songai), senufo-mamara (minianka), syenara (senoufo), toareg (tamalayt), hassanya (dialècte arabe malian), khassonke e malinke (maninkakan)”. Plus lo francés. A mai sigue largament utilizat dins la societat. Bòn après s’es just un còup de comunicacion, es ren la lenga russa que va remplaçar lo francés.

Lo monde entier venon nos veire, en tèrras occitanas, coma non capitar de los sensibilizar a l’occitan? Agachatz aquel article que ditz que los flamands an mai tendéncia a conóisser lo francés que lo rebors (los walons conoisson mens la lenga de l’autre, lo flamand) perqué venon en vacanças en França.

Après cal dire tanben que longtemps lo flamand èra inferiorizat al francés en Belgica, per l’estat e los elèits.

O cal esperar, un reequilibri. Penso qu’o calrà dire onestament. Quina vision d’avenir polèm donar en societat occitana?

Perqué l’error de l’occitanisme es de jamai far de meta analisi. Levat garrolhas inter personalas, fasèm gaire de balances. Per exemples, los ancians occitanistas deurian se’n avisar que tala o tala dralha siguèt marria. Per fugir de sempre repetar las errors. E fugir tanben lo sindròme mikado. Tota iniciativa es severament descoratjaia, cal ren far d’èrsas, cal que gaire de causas boleguèsson.

“Per liquidar los pòbles, se comença per los privar de la memòria. Destruson tos libres, ta cultura, ton istòria. Qualqu’un escriu d’autres libres, lor balha una autra cultura, inventa una autra istòria; mai tard, las gents començan d’oblidar lentament çò que son e çò qu’èran”.

Es ce qu’escriu Milan Kundera, autor pròpi celèbre. A obliat la lenga tanben.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Franc Bardòu
1.

"E fugir tanben lo sindròme mikado. Tota iniciativa es severament descoratjaia, cal ren far d’èrsas, cal que gaire de causas boleguèsson." Aquí, Laurenç, tòcas lo problèma del det. Non cal pas far d'èrsas, subretot. Dire çò que sèm, benlèu, aquò rai, que degun non escota ni non pòt ausir de pel rambalh general mediatic dominant. Mas dire a de bon çò que son e çò que fan los autres, los dominants, o dire sense ges de contorns ni de bestorns… Sempre la responsa que m'i es faita "Tu exagères !!!" o "Tu es toujours excessifs". Benlèu ben per amor que lo nòstre pòble a excessivament tendéncia a disparéisser, qui sap ?

  • 3
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article