Semblariá que los jacobins sabon plan çò que la majoritat d'occitans, alienats per París, sabèm pas: sèm un pòble somés, una de lors primièras colònias que dempuèi mila ans an conquistat pauc a cha pauc. Nos an massacrats, nos an umiliats, nos an impausat una istòria falsificada, an quitament manipulat de referendums per prene l'èst del país, an raubat e destruch una partida importanta de nòstre patrimòni cultural, mai que mai literari e musical, e an concebut un sistèma pervèrs per nos tuar la lenga.
 
Encara i de mond viu que se recòrdan de las punicions e de las umiliacions a l'escòla per aver parlat en occitan. Una practica crusèla e inumana per la quala l'Estat a pas jamai encara demandat perdon. Al contrari. Lo jacobinisme se'n vanta. “Sèm totes franceses mentre que parlàvem sovent de pateses un pauc desparièrs”, çò disiá Macron al castèl de Villers-Cotterêts, ont es installada la Ciutat de la francofonia; en març passat, una deputada de Macron restacava l'ensenhament de las lengas mal nomenadas regionalas amb lo terrorisme jihadista; La Pòsta sancionariá los emplegats que parlan occitan. D'exemples d'aquel mesprètz ne poiriam fornir milanta. Mas lo signe pus clar l'avèm viscut aquesta setmana.
 
S’es fòrça parlat del mesprètz de Mélenchon envèrs Véronique Gaurel, una jornalista tolosana que viu e trabalha a París. La jornalista li pausèt una question embarrassanta sus sas contradiccions a prepaus d’adversaris politics enseguits per la justícia, e Mélenchon li respondèt amb mesprètz e ràbia en se trufant de l'accent occitan de Gaurel, del temps qu'assegurava que la jornalista sabiá pas çò que disiá e demandava als autres se qualqu'un li podiá formular de questions "en francés".
 
Imaginatz qu'aquela question l'aguèsse pausada un jornalista estrangièr amb un fòrt accent anglés, o alemand, o quitament rus o escandinau. Mélenchon auriá cercat una autra estrategia per respondre pas, mas se seriá pas brica garçat de l'accent del jornalista, e auriá pas mostrat sa colèra.
 
Se parla de racisme, de glotofobia. Mas i a quicòm mai darrièr aquela reaccion. Mélenchon se trufa de l'accent e mesprèsa la jornalista. Mas al delà se mòstra completament irritat e enmaliciat. Perqué aquela malícia?
 
Malgrat que la majoritat d'occitans siam alienats, la classa politica jacobina sabon plan que sèm un pòble conquistat e somés. Nos an massacrats fins qu'ajam perdut nòstra lenga. N'an pas pro. L'accent qu'es demorat los enmalícia tanben.
 
L’escrivan nòrd-catalan Joan Lluís Lluís o explica clarament dins son libre Conversa amb el meu gos sobre França i els francesos (La Magrana, 2002). “I a, doncas, en França una fiertat del monolingüisme. Es una fiertat pivelaira, sustot perque afècta tanben de gents cultas e intelligentas, de politicians, d’artistas, d’escrivans e de jornalistas”, çò ditz. En mai d’aquò, precisa que “pensan que totas las autras lengas son enemigas potencialas de la lenga francesa. Per eles, i a una guèrra amb dos fronts: lo front exterior… sustot contra l’anglés, e lo front interior, contra «los pateses». Cal dire que los met sovent mai en ràbia lo front interior, perque lo veson coma una conspiracion de traïdors, una cinquena colomna de malparlants…. O veson coma l’òbra malefica de çò que los faissistas apèlan l’anti-França…”