editorial
Mercés plan, Catalonha!
Dimècres passat se passèt un fach extraordinari al Parlament de Catalonha. La deputada aranesa, Anna Geli, pausèt una question a la ministra de la cultura de la Generalitat, Laura Borràs. Li demandèt se lo govèrn catalan èra pro sensible amb la cultura occitana e s’aviá previst de remembrar de qualque biais los dètz ans de la mòrt de Robèrt Lafont e los cent ans del decès de l’escrivan aranés Jusèp Condò Sambeat. Geli pausèt sa question en occitan, e la conselhièra aviá preparat tanben sa responsa en occitan, e mai amb accent aranés. Podètz veire e escotar tot lo debat dins lo vidèo çai jos.
Lo Parlament de Catalonha es la sola cambra parlamentària del Mond ont se pòt parlar en occitan. E mai, s’i parla. O an fach los diferents deputats araneses qu’an passat successivament per l’assemblada catalana, o an fach dins lors expausats plusors convidats occitans, e tanben o a fach en qualques escasenças de politicians catalans en disent qualques mots en occitan per saludar l’autra lenga oficiala de Catalonha. Mas aqueste còp l’avançada es màger: es lo primièr còp qu’un ministre del govèrn de la Generalitat fa tot son parladís en occitan, e o far per anonciar que la Generalitat commemorarà ongan lo desen anniversari de la mòrt de Robèrt Lafont.
L’occitan es lenga oficiala dins tot lo territòri administrat per la Generalitat per tal de garentir los dreches lingüistics dels ciutadans d’Aran. Per aquesta rason, la majoritat de causas que la Generalitat fa en occitan, las fa en aranés. En mai d’aquò, l’administracion catalana seguís la garentiá d’aqueles dreches lingüistics en prepausant als ciutadans araneses una pòrta dobèrta a la rèsta de lor lenga e cultura. Atal, fòrça espleches e recorses desvolopats per la Generalitat, coma lo traductor automatic, las Dictadas en linha o qualques lexics, prepausan al costat de l’occitan aranés, qualque ressorsa en occitan estardard de basa lengadociana.
De mencionar tanben que las compareissenças oficialas que fa lo govèrn catalan pels mèdias son de còps prepausadas dins dos canals d’audio dont lo segond prepausa lo son amb la traduccion simultanèa en occitan aranés. Serà tornarmai atal long de la jornada electorala del 26 de mai que ven.
Lo budget de la Generalitat de Catalonha per la lenga occitana foguèt en 2018 de 260 194,63 èuros, pas grand causa e mai s’èra un 131% pus naut qu’en 2013. Amb aquel argent se finança la politica lingüistica del Conselh General d’Aran, los projèctes de formacion, lo sondatge d’usatges lingüistics en Aran, l’Institut d’Estudis Araneses-Académia Aranesa de la Lenga Occitana, de traduccions, de revisions, d’accions de promocion de la lenga e de subvencions a las associacions que se baton per l’occitan. Se poiriá far mai? Plan segur. Mas, aquò es quicòm.
Mercés plan!
Lo Parlament de Catalonha es la sola cambra parlamentària del Mond ont se pòt parlar en occitan. E mai, s’i parla. O an fach los diferents deputats araneses qu’an passat successivament per l’assemblada catalana, o an fach dins lors expausats plusors convidats occitans, e tanben o a fach en qualques escasenças de politicians catalans en disent qualques mots en occitan per saludar l’autra lenga oficiala de Catalonha. Mas aqueste còp l’avançada es màger: es lo primièr còp qu’un ministre del govèrn de la Generalitat fa tot son parladís en occitan, e o far per anonciar que la Generalitat commemorarà ongan lo desen anniversari de la mòrt de Robèrt Lafont.
L’occitan es lenga oficiala dins tot lo territòri administrat per la Generalitat per tal de garentir los dreches lingüistics dels ciutadans d’Aran. Per aquesta rason, la majoritat de causas que la Generalitat fa en occitan, las fa en aranés. En mai d’aquò, l’administracion catalana seguís la garentiá d’aqueles dreches lingüistics en prepausant als ciutadans araneses una pòrta dobèrta a la rèsta de lor lenga e cultura. Atal, fòrça espleches e recorses desvolopats per la Generalitat, coma lo traductor automatic, las Dictadas en linha o qualques lexics, prepausan al costat de l’occitan aranés, qualque ressorsa en occitan estardard de basa lengadociana.
De mencionar tanben que las compareissenças oficialas que fa lo govèrn catalan pels mèdias son de còps prepausadas dins dos canals d’audio dont lo segond prepausa lo son amb la traduccion simultanèa en occitan aranés. Serà tornarmai atal long de la jornada electorala del 26 de mai que ven.
Lo budget de la Generalitat de Catalonha per la lenga occitana foguèt en 2018 de 260 194,63 èuros, pas grand causa e mai s’èra un 131% pus naut qu’en 2013. Amb aquel argent se finança la politica lingüistica del Conselh General d’Aran, los projèctes de formacion, lo sondatge d’usatges lingüistics en Aran, l’Institut d’Estudis Araneses-Académia Aranesa de la Lenga Occitana, de traduccions, de revisions, d’accions de promocion de la lenga e de subvencions a las associacions que se baton per l’occitan. Se poiriá far mai? Plan segur. Mas, aquò es quicòm.
Mercés plan!
Commemoram eth 10au aniversari dera mòrt deth lingüista Robèrt Lafont, gran impulsor e defensor dera lengua occitana, ua des lengües oficiaus de Catalonha. Gràcies deputada @geli_anna e conselhèra @LauraBorras! https://t.co/FjuH6MhQ6Epic.twitter.com/qAWvjDDZB2
— Quim Torra i Pla (@QuimTorraiPla) 7 de febrer de 2019
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#4 Nelli, Lafont e un molon d'autres. Es Nelli que me faguèt conéisser Lo roman de Flamenca travèrs son brilhant ensag. Cerquèri l'òbra pendent d'annadas e semblava qu'èra pas qu'una trèva. An finit per la publicar dins "Lettre gothiques". Solide l'introduccion es pas d'el, ni er tot, benlèu lo trabalh de Nelli i es per quicòm.
#3 Abans ,lo Joan Lassala a la Cramba dels deputats francesa e l'Anna Geli, la Mirelha Boya aviá parlat en aranés al Parlament de Catalonha, se m'engani pas !
#1 Ne va de l'òbra de lafont coma de l'òbra de tot escrivan e pensaire de lenga autra que francesa en França, del meteis e per la meteissa rason. Cresètz, per exemple, que l'òbra de Renat Nelli conega una sòrt melhora ?
Lo darrièr deputat qu'aja parlat (o mailèu cantat) en occitan dins una cambra de deputats èra Joan La Sala… Adara, non n'aurà mai l'exclusivitat !
Quan Lafont va morir, hi va haver tres, potser quatre articles a la premsa catalana. Vergonya cavallers!
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari