editorial
Gardarem los mèdias en occitan
Tot espaci lingüistic e cultural que vòl viure a de besonh de son espaci nacional de comunicacion. Occitània pòt pas pus èsser una excepcion, car un país sens sos mèdias a perdut, sequestrats, son imaginari collectiu e sa vision del Mond, perque recep e analisa las nòvas amb lo ponch de vista de qualqu’un mai. En mai d’aquò, los locutors de la lenga, los que l’aprenon, los calandrons, los que l’aprenon dins l’escòla publica e totas las personas que prèson la lenga del país, que la parlen o non, an drech d’aver de mèdias en occitan. Podèm dire —amb tota l’umilitat mas tanben sens complèxe— que los mèdias en occitan son de pèiras que fan partida del mur de sostenement contra la fin de nòstre pòble.
Una de las pèiras fondamentalas d’aquel mur èra La Setmana, que dempuèi 1995 adusiá a nòstres ostals una revista d’informacions e la dignitat a la lenga occitana. Son assassinat a daissat un vuèg important e dolorós dins nòstre espaci mediatic. Ara, venèm d’aprene que los assassins de La Setmana vòlon tanplan tuar Ràdio Occitània. Dimars passat, lo 5 de novembre, la ràdio qu’emet de Tolosa estant raportèt als mèdias que l’Ofici Public de la Lenga Occitana (ÒPLO) refusava la demanda de subvencion per l’an 2019 a causa d’una restriccion budgetària. Ràdio Occitània se tròba ara dins una situacion critica e podèm pas permetre sa desaparicion.
Sabèm pas encara las rasons invocadas per l’ÒPLO per refusar aquela subvencion, delà las budgetàrias. Pendent la setmana venenta, ensajarem de los contactar per n’aver una explicacion que raportarem en cas que l’ajam. Pasmens, escrivèm aqueste editorial dins l’urgéncia de gardar una autra de las pèiras fondamentalas d’aqueste mur. Mas avertissèm que la còla de Jornalet cedirem pas un centimètre per defendre tot mèdia en lenga occitana.
L’ÒPLO, que nos costèt una cauma de la fam per l’aver, es vengut un ofici que jòga de musica celèsta per las aurelhas dels jacobins e dels partisans del decès de la lenga occitana. Volèm pas metre en question sas prioritats a l’ora de concedir las subvencions, mas podèm pas permetre que tuen nòstres mèdias.
Après de meses de convèrsas e de falsas promessas, l’ÒPLO a pas jamai ajudat Jornalet e a refusat las demandas de subvencions dels Amics de Jornalet. L’ÒPLO a tuat La Setmana, Papagai e Plumalhon, e ara vòl tuar Ràdio Occitània. Es urgent d’arrestar sul pic aqueste càncer que lo patís la lenga nòstra, mai que mai dins lo marrit estat de santat que lo patís ara.
Una de las pèiras fondamentalas d’aquel mur èra La Setmana, que dempuèi 1995 adusiá a nòstres ostals una revista d’informacions e la dignitat a la lenga occitana. Son assassinat a daissat un vuèg important e dolorós dins nòstre espaci mediatic. Ara, venèm d’aprene que los assassins de La Setmana vòlon tanplan tuar Ràdio Occitània. Dimars passat, lo 5 de novembre, la ràdio qu’emet de Tolosa estant raportèt als mèdias que l’Ofici Public de la Lenga Occitana (ÒPLO) refusava la demanda de subvencion per l’an 2019 a causa d’una restriccion budgetària. Ràdio Occitània se tròba ara dins una situacion critica e podèm pas permetre sa desaparicion.
Sabèm pas encara las rasons invocadas per l’ÒPLO per refusar aquela subvencion, delà las budgetàrias. Pendent la setmana venenta, ensajarem de los contactar per n’aver una explicacion que raportarem en cas que l’ajam. Pasmens, escrivèm aqueste editorial dins l’urgéncia de gardar una autra de las pèiras fondamentalas d’aqueste mur. Mas avertissèm que la còla de Jornalet cedirem pas un centimètre per defendre tot mèdia en lenga occitana.
L’ÒPLO, que nos costèt una cauma de la fam per l’aver, es vengut un ofici que jòga de musica celèsta per las aurelhas dels jacobins e dels partisans del decès de la lenga occitana. Volèm pas metre en question sas prioritats a l’ora de concedir las subvencions, mas podèm pas permetre que tuen nòstres mèdias.
Après de meses de convèrsas e de falsas promessas, l’ÒPLO a pas jamai ajudat Jornalet e a refusat las demandas de subvencions dels Amics de Jornalet. L’ÒPLO a tuat La Setmana, Papagai e Plumalhon, e ara vòl tuar Ràdio Occitània. Es urgent d’arrestar sul pic aqueste càncer que lo patís la lenga nòstra, mai que mai dins lo marrit estat de santat que lo patís ara.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Gardarem los mèdias en occitan : expression d'una volontat esvenidoira.
Traquet traquet èri aquiu sietat al cafè, sietat tanben a la taula vesina un que coneissiai brica legissia un artcle del jornal :
« Lo departament d’Erau a despensat dins una annada 44 milhons d’euros per 880 migrants menors », ça disia !
Se fa benlèu pas, mas me soi demandat çò qu’aviá estat despensat per la cultura occitana dins Erau dins l' annada.
La politica es una causida vertat ?:
#26
Plan segur que per ara la rentabilitat i es pas, solament es que i avem trabalhat ja ?
Es pas quicòm que te ven atal sus un virat de man, demanda trabalh enant d’i pensar.
Lors corses d’occitan de mon vejaire es quicòm que deuria èsser gratís e o damorar.
Pr’aquò una conferenciá sul proces d’alienacion nòstra, l’esplicar, lo demargar, poriá èsser per de far un pichon dequé…
Malastrudament aquel proces, existís pas, e es plan perda.
Segur tanben que per èsser rentables nos caldrà tanben cambiar, e sarem pas rentable sulcòp.
Çò que vòli diser es que tot aquò s’alestís de longa. Nos caldrà segurament de braves « estirgonhals de caps ».
Nos cal agacha las costumas de consum, de que faria qu’as enveja de pagar per un d’aquòs en occitan ? ont sem sedusents per atrevar lo mond ? Cossi nos far sedusents ? Es de tot aquò que nos cal parlar tre-z- ara, e se s'en parla pas o farem pas.
#25 Compreni ben, mas lo problèma es que pel moment la rentabilitat es pas en vista estant que la sant "utilitat" i es pas. Lo monde seguisson de cors d'occitan pel plaser, e son plan pauc a voler pagar çò que cal per aquò (parli d'experiença). Es çò parièr quand organizas un concert o un bal occitan; levat Nadau e MSS, pòdes cercar los artistas que te menan pro de monde per rentabilizar la serada. Te parli pas de far pagar d'anonciaires sus una radio en occitan. Compreni plan la logica e soi d'acòrdi sul principe, mas la realitat far que... pel moment aqueste tipe de foncionament es encara utopic.
#24
Sem pas dins la filosòfia, mas dins lo busines e o deves saber dins lo busines i pas de filosòfia.
Se vòs espelir, creisser, cal cambiar e passar d’un sistem de subvencion a un sistem mai pernis, un sistem de rentabilitat coma tot business.
Podem pas damorar a la man e al benvoler de qualquas micas pichonèlas distribuidas.
La subvencion non pòt damorar que coma passadissa tre la debuta, aquò vòl diser que tre l'endralhament d'un projecte deu èsser previzit la rentabilitat
#23 Per matissar aqueste punt de vista que, filosoficament se pòt defendre.
Los artistas occitans, que vivon de lor art, benefician pas de privilègis, son someses a las meteissas règlas que los artistas franceses.
Los escrivans occitans, benefician d'una ajuda particulara?
La màger part dels medias qu'utilisan l'occitan an pas d'ajudas especificas.
Los centenats de corses per adultes, son gaireben pas finançats, majoritàriament faches per de benevòls.
I a talament de causas que se fan per transmetre e far viure la lenga e la cultura occitana, sens demandar res, sens ajuda especifica, sens argent, que francament vesi pas lo problèma de demandar un pauc de subvencion quand n'i a . Cal remembrar que las subvencions es l'argent que totes pagam a l'estat. Es un juste retorn de las causas.
Podèm pas dire que l'occitan depend mai de las subvencions que l'art contemporanèu o l'opera. Per exemple.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari