editorial
L’emperaire pesca dins l'aiga trebola del protectorat
Las explosions que secotiguèron la vila de Beirot nos an esmoguts. Amb un bilanç de mai de 135 mòrts, de 5000 nafrats e de maites desapareguts podèm pas sonque plorar e portar nòstra solidaritat. Los subrevivents, delà de lòr dòl, se tròban dins una situacion insuportabla: mai de 300 000 personas sens ostal dins una vila ont son estadas destruchas un fum de bastissas dont qualques espitals. Tot aquò se passa dins una situacion de crisi sanitària, politica, economica e financièra que fa de Liban un país en quincanèla.
Dins tot aquel encastre, lo president de França, Emmanuel Macron, interromp sas vacanças e se presenta còp sec sus plaça coma lo portaire de la lutz e lo salvador del pòble libanés en lor parlant de moralitat e de reformas. “Delà l’explosion [...] i a uèi una crisi politica, morala, economica e financièra que dura dempuèi plusors meses, plusors annadas e aquesta implica d’iniciativas politicas fòrtas”, çò diguèt.
Macron aviá evitat de tocar la man de son omològ libanés, Michel Aoun, a causa de las mesuras de proteccion sanitàrias, mas esitèt pas a abraçar una victima de l’explosion quand aviá son banh de fola dins una molonada qu’acusava Aoun de corrupcion e ne demandava la demission.
Tot comptat e rebatut, es un espectacle indecent de comandaire colonial que, independentament de çò que poscam pensar del marrit govèrn libanés, es una ingeréncia inacceptabla. Liban es pas pus un protectorat francés. De profechar d’una calamitat talament granda per espandir lo poder e l’influéncia es indecent. Es pas atal que s’organiza la solidaritat.
Al marge de tot aquò, i a quicòm que nos a semblat encara pus vergonhable; l’actitud glotofòba e intoleranta de certans internautas franceses en reaccion a un tweet en arabi que lo publiquèt Macron. Sul camin de Beirot, lo cap de l’estat francés postèt un messatge pel pòble libanés en francés e en arabi qu’a descadenat la polemica. Tot plen d’internautas franceses an plangut que Macron emplegue la lenga pròpria e oficiala dels libaneses, car maites considèran francofòns los libaneses.
Tant l’ingeréncia coloniala de Macron coma aquelas actituds lingüisticas arabofòbas de certans francofòns son pas qu’un resultat de las valors de la Republica Francesa; de valors que nos fan creire que son bonas e exportablas mas que son mai que mai culturicidas e que nos convertisson en un pòble d’incultes e d'arrogants. E encara n’i a plusors que pensan que i a de lengas mai aisidas que d’autras, mai eufonicas, mai doças, mai virilas, mai femeninas, mai internacionalas, mai corrèctas, mai adeqüatas...
Dins tot aquel encastre, lo president de França, Emmanuel Macron, interromp sas vacanças e se presenta còp sec sus plaça coma lo portaire de la lutz e lo salvador del pòble libanés en lor parlant de moralitat e de reformas. “Delà l’explosion [...] i a uèi una crisi politica, morala, economica e financièra que dura dempuèi plusors meses, plusors annadas e aquesta implica d’iniciativas politicas fòrtas”, çò diguèt.
Macron aviá evitat de tocar la man de son omològ libanés, Michel Aoun, a causa de las mesuras de proteccion sanitàrias, mas esitèt pas a abraçar una victima de l’explosion quand aviá son banh de fola dins una molonada qu’acusava Aoun de corrupcion e ne demandava la demission.
Tot comptat e rebatut, es un espectacle indecent de comandaire colonial que, independentament de çò que poscam pensar del marrit govèrn libanés, es una ingeréncia inacceptabla. Liban es pas pus un protectorat francés. De profechar d’una calamitat talament granda per espandir lo poder e l’influéncia es indecent. Es pas atal que s’organiza la solidaritat.
Al marge de tot aquò, i a quicòm que nos a semblat encara pus vergonhable; l’actitud glotofòba e intoleranta de certans internautas franceses en reaccion a un tweet en arabi que lo publiquèt Macron. Sul camin de Beirot, lo cap de l’estat francés postèt un messatge pel pòble libanés en francés e en arabi qu’a descadenat la polemica. Tot plen d’internautas franceses an plangut que Macron emplegue la lenga pròpria e oficiala dels libaneses, car maites considèran francofòns los libaneses.
Tant l’ingeréncia coloniala de Macron coma aquelas actituds lingüisticas arabofòbas de certans francofòns son pas qu’un resultat de las valors de la Republica Francesa; de valors que nos fan creire que son bonas e exportablas mas que son mai que mai culturicidas e que nos convertisson en un pòble d’incultes e d'arrogants. E encara n’i a plusors que pensan que i a de lengas mai aisidas que d’autras, mai eufonicas, mai doças, mai virilas, mai femeninas, mai internacionalas, mai corrèctas, mai adeqüatas...
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Fai dos jorns lo jornalista organizaire de la manifestacion de dissabte nos raportèt la paraula de populacion beirotina que disiá massivament per charrèiras : « si los francés vòlon pas pus de lurs dirigents politics, nautes los volèm ben chamjar per los nòstes ». Podèm vertadeirament parlar d'ingerença puei qu'aquò es mai ce que damanda lo pòple libanés ?
Los paubres internautas qu'an planjut que Macron traduse son messatge en linga araba o faguèron pas perdeque considèran los libanés francofòns, mas perdeque fason maleirosament un liam nèci e dobtós embé l'islam...
E encara n’i a plusors que pensan que i a de lengas mai aisidas que d’autras, mai eufonicas, mai doças, mai virilas, mai femeninas, mai internacionalas, mai corrèctas, mai adeqüatas... Tè, ieu per exemple, me disi que nòstra lenga es plan mai occitana que non pas lo francés. E donc m'es plan mai adeqüata per dire mon si.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari