editorial
Per far viure l’occitan dins las escòlas
La rintrada d’ongan es excepcionala e tocada per doas malautiás: la covid-19 que nos obliga de prene de mesuras sanitàrias mai o mens intelligentas e lo jacobinisme agut que lo patís lo minstre francés de l’educacion, que cèrca de mai en mai de far desaparéisser las micas d’occitan que demoravan dins qualques centres e los vòl far remplaçar per l’anglés. Dins aquel sens, poiriam conselhar las autoritats chinesas que vòlon eliminar lo mongòl de las escòlas en Mongolia del Sud, de n’aprene dels franceses, mèstres mondials dels lingüicidis e culturicidis.
Mentretant, la còla de Jornalet contunham de nos batre per que l’occitan aja totjorn sa plaça dins lo Mond, e que lo Mond vist, comprés e explicat a la faiçon occitana, siá legit cada jorn per mai d’un milièr de personas, que quitament daissan de comentaris e crèan de debats mai o mens interessants. Sabèm que delà la Val d’Aran e las Valadas l’usatge social de l’occitan es practicament inexistent per carrièras, mas nos volèm pas resignar e trabalham per desvelhar la consciéncia d’occitanitat. Dins aquel sens, l’escòla en occitan (o almens l’occitan a l’escòla) es un afar prioritari.
Una de las seccions del jornal que cresèm pus importanta es la de l’escòla. E per la metre a jorn nos agradariá fòrça que las escòlas que fan d’occitan poguèsson elas meteissas emplir aquela seccion amb de nòvas, per que los quites escolans las poguèsson redigir en explicar los faches que fan l’actualitat dins cada escòla: un eveniment cultural, la vesita d’una personalitat, una fèsta populara amb los parents, una competicion esportiva, l’adaptacion al pòrt de la masca, etc. De tot segur, las fotografias, los enregistraments o los imatges vidèo seràn de tot en tot benvengudas, se n’i a. Aquela invitacion es facha a totas las escòlas, que sián de calandretas o d’escòlas publicas; que sián d’Aran, de Peiregòrd, dels Causses, de Niça o de la rèsta del país; als escolans e als ensenhaires.
Se cada escòla nos manda quatre o cinc nòvas per an, serem plan contents e satisfaches. Pensam que pòt èsser un bon luòc d’encontre per la comunautat educativa occitana, una iniciativa interessanta pels escolans e un esplech de socializacion lingüistica per las familhas dels escolans.
La tòca de Jornalet es de far un esplech jornalistic e informatiu per explicar tot çò que fa l’actualitat en Occitània e al Mond, en donar una plaça a totes los vejaires possibles e en èsser dobèrt a la participacion exteriora per favorir qu’aqueste mèdia siá una aisina utila e pròcha. Volèm que se n’apròprien totes los que participan a la vida sociala, politica, educativa, esportiva e culturala del país.
Mentretant, la còla de Jornalet contunham de nos batre per que l’occitan aja totjorn sa plaça dins lo Mond, e que lo Mond vist, comprés e explicat a la faiçon occitana, siá legit cada jorn per mai d’un milièr de personas, que quitament daissan de comentaris e crèan de debats mai o mens interessants. Sabèm que delà la Val d’Aran e las Valadas l’usatge social de l’occitan es practicament inexistent per carrièras, mas nos volèm pas resignar e trabalham per desvelhar la consciéncia d’occitanitat. Dins aquel sens, l’escòla en occitan (o almens l’occitan a l’escòla) es un afar prioritari.
Una de las seccions del jornal que cresèm pus importanta es la de l’escòla. E per la metre a jorn nos agradariá fòrça que las escòlas que fan d’occitan poguèsson elas meteissas emplir aquela seccion amb de nòvas, per que los quites escolans las poguèsson redigir en explicar los faches que fan l’actualitat dins cada escòla: un eveniment cultural, la vesita d’una personalitat, una fèsta populara amb los parents, una competicion esportiva, l’adaptacion al pòrt de la masca, etc. De tot segur, las fotografias, los enregistraments o los imatges vidèo seràn de tot en tot benvengudas, se n’i a. Aquela invitacion es facha a totas las escòlas, que sián de calandretas o d’escòlas publicas; que sián d’Aran, de Peiregòrd, dels Causses, de Niça o de la rèsta del país; als escolans e als ensenhaires.
Se cada escòla nos manda quatre o cinc nòvas per an, serem plan contents e satisfaches. Pensam que pòt èsser un bon luòc d’encontre per la comunautat educativa occitana, una iniciativa interessanta pels escolans e un esplech de socializacion lingüistica per las familhas dels escolans.
La tòca de Jornalet es de far un esplech jornalistic e informatiu per explicar tot çò que fa l’actualitat en Occitània e al Mond, en donar una plaça a totes los vejaires possibles e en èsser dobèrt a la participacion exteriora per favorir qu’aqueste mèdia siá una aisina utila e pròcha. Volèm que se n’apròprien totes los que participan a la vida sociala, politica, educativa, esportiva e culturala del país.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#3 "Tota lenga es la de l'ostal o pas que bruch sens poder sul silenci".
Per tribalhar dens ua escòla occitana, que tròbi que n'i a pas de har viver la lenga a l'escòla pr'amor qui ei ja. Que i a de har viver la lenga en dehòra! Pr'amor sinon los mainats que véden l'occitan com lenga de l'escòla e non pas ua lenga de vita. Que cau balhar enveja de parlar occitan per non pas en aver vergonha dens la vita vitanta.
De la nòvas? Oc-es- Escriure es una bona idéia mas escriure sur que : un evenament, la visita d'una personalitat, una festa, una competicion esportiva veire l'adaptacion au pòrt d'un masc (es neutra aquela dariera alusion?).
Aquel biais d'ensenhar sera condamnat per l'istòria.
A un goiat o una goiata li damandarem de parlar de se, de çò qu'ama, de la relacion coma sos parents, coma sos professors, si son bonas o maridas... tot aquò per developar sa personalitat. L'òm developara aitau sa consciença, son intuicion e sa capacitat a reagir aus evenèments dau monde, a esser liure e pas esperar tot de l'autre. L'escòla nos apren a obeir e pas a tornar botar en question çò qu'avem aprengut. L'escòla a balhat la prioritat a l'autre, a la tecnica, mas pas a se e aquò a una granda importança.
De la nòvas? Oc-es- Escriure es una bona idéia mas escriure sur que : un evenament, la visita d'una personalitat, una festa, una competicion esportiva veire l'adaptacion au pòrt d'un masc (es neutra aquela dariera alusion?).
Aquel biais d'ensenhar sera condamnat per l'istòria.
A un goiat o una goiata li damandarem de parlar de se, de çò qu'ama, de la relacion coma sos parents, coma sos professors, si son bonas o maridas... tot aquò per developar sa personalitat. L'òm developara aitau sa consciença, son intuicion e sa capacitat a reagir aus evenèments dau monde, a esser liure e pas esperar tot de l'autre. L'escòla nos apren a obeir e pas a tornar botar en question çò qu'avem aprengut. L'escòla a balhat la prioritat a l'autre, a la tecnica, mas pas a se e aquò a una granda importança.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari