Saique fòrça occitans se remembraràn quora, al centre de nòstras vilas, i aviá de botigas de vestits, de sabatas, de fornariás, de pastissariás, de carnsaladariás, de bars, de restaurants... Los que demoravan al centre vila s’i passejavan en tot far las crompas del temps que los que vivián defòra s’i podián desplaçar en tren, en bus o en partejant la veitura. Mas arribèt la modernitat e totes aqueles locals venguèron de lotjaments de gents pauras, de botigas de tatoatges o de crompa d’aur. Per far las crompas calguèt anar devèrs una vila pus granda, o als centres comercials. En mai d’aquò, se comencèt de tampar las linhas de tren de proximitat mentre que los transpòrts en comun venián  de mai en mai rars e cars.
 
Als centres comercials sonque s’i pot gandir en veitura e las mèrças sonque i pòdon arribar en camion. Per combatre la pollucion de tot aquel veituram lo govèrn francés pensèt a una solucion plan intelligenta: pojar las taxas suls carburants e sus las veituras, e mai establir una taxa sus las automobilas pus vièlhas. Se protestèt e encara se protèsta. Aquí la solucion governamentala es estada tant intelligenta: de flashballs, de lacrimogèns, de grenadas de desencerclament...
 
Enfin arribèt la pandemia e lo resultant embarrament. Lo terrenh èra plan adobat per Amazon. Ara, son cap, Jeff Bezos, es vengut l’òme pus ric del Mond.
 
A Quilhan se son quilhats contra l’installacion d’un casièr automatic Amazon, çò raportàvem dijòus passat. L’aspècte cinic d’aquela marrida nòva es l’endrech previst per installar lo casièr automatic: la gara que l’SCNF ne barrèt la linha en 2018.
 
L’Union Europèa ven de desblocar un fum d’argent per ajudar a combatre la crisi pòstpandemia. Mas sembla que las administracions pensan pas d’investir tot aquel argent per redobrir la linha de tren, per encoratjar d’autres transpòrts en comun e per trabalhar a la revitalizacion e la regeneracion de las botigas de vestits, de sabatas, de fornariás, de pastissariás, de carnsaladariás, de bars, de restaurants... A Quilhan i aurà una gara que tota son utilitat serà d’aculhir un casièr automatic Amazon.
 
Cresèm que lo combat contra Amazon deu èsser acompanhat d’un combat per l’economia duradissa e de proximitat. Pensam a de pichonas centralas energicas netas que produgan d’energia localament, pensam d’encoratjar los produches agricòlas locals, lo comèrci local, los transpòrts en comun de proximitat. Cresèm qu’es lo moment de se batre per un nòu modèl economic uman, pròche, duradís, ecologic... que priorize la natura e la vida. Es pas quicòm mai que la revendicacion istorica de l’occitanisme: “Volèm viure al país!”.