editorial
Se demandar per qual dançava Joan Petit
Lo ministre de l’educacion francés, Jean-Michel Blanquer, a anonciat ”abans la fin de l’an civil 2021” la creacion d’un Conselh Superior de las Lengas, çò rapòrta Huffington Post. Aquel conselh deu estudiar la possibilitat de melhorar l’aprendissatge de las lengas ancianas e tanben de las lengas minorizadas de l’estat, dichas “regionalas”. Dins aquel sens, Blanquer a anonciat per la rintrada venenta una seccion dicha “Mare nostrum” que permetriá a un escolan “d’aprene conjonchament lo latin, l’italian e l’occitan dins una dinamica interdisciplinària”.
Per Blanquer, lo latin e lo grèc son de “valors comunas d’Euròpa” que cal defendre de “l’absurditat abissala” del “wokisme”, çò ditz dins una entrevista a Le Point. Tota persona qu’aja un pauc de cultura comprendrà l’interès màger de las lengas classicas, sens las qualas seriá complicat de comprene nòstra civilizacion. Mas sembla qu’es aquela meteissa valor, e sonque aquela valor, que la vei tanben Blanquer per l’occitan.
Per nosautres, l’occitan es una partida fòrça importanta de nòstra identitat; es un biais de viure, de comprene lo Mond e de n’interpretar las causas. Los remplaçaments lingüistics promòvon de cambiaments psicologics suls individús e sus las societats. O dison los sociolingüistas e en Occitània o podèm verificar. Es justament per revirar aquel procès de remplaçament lingüistic —sustot sociolingüistic— que nos batèm, perque “volèm viure al país” e i contunhar de concebre las causas en occitan e a l’occitana.
Mas sembla que per Blanquer, l’occitan serviriá per estudiar Frederic Mistral, Pèir de Garròs, Antonin Perbòsc o Marcela Delpastre del meteis biais qu’estudiam Omèr o Virgili. Per aquela rason, als escolans se prepausa que fagan una ora opcionala d’occitan al mateis nivèl que de latin, grèc o italian e d’autras lengas, per cada milanta oras de francés. La classa politica francesa, o sabèm, es radicalament contrària al desvolopament de l’ensenhament immersiu. Es puslèu favorabla a un ensenhament limitat e simbolic que rendriá los escolans mai cultes sens los privar del grand privilègi jacobin d’èsser monolingüe francés. Al pus mai poiràn saber un pauc d’anglés, pr’amor que tot comptat e rebatut, es mai important de comprene las cançons de Beyoncé que se demandar per qual dançava Joan Petit.
Per Blanquer, lo latin e lo grèc son de “valors comunas d’Euròpa” que cal defendre de “l’absurditat abissala” del “wokisme”, çò ditz dins una entrevista a Le Point. Tota persona qu’aja un pauc de cultura comprendrà l’interès màger de las lengas classicas, sens las qualas seriá complicat de comprene nòstra civilizacion. Mas sembla qu’es aquela meteissa valor, e sonque aquela valor, que la vei tanben Blanquer per l’occitan.
Per nosautres, l’occitan es una partida fòrça importanta de nòstra identitat; es un biais de viure, de comprene lo Mond e de n’interpretar las causas. Los remplaçaments lingüistics promòvon de cambiaments psicologics suls individús e sus las societats. O dison los sociolingüistas e en Occitània o podèm verificar. Es justament per revirar aquel procès de remplaçament lingüistic —sustot sociolingüistic— que nos batèm, perque “volèm viure al país” e i contunhar de concebre las causas en occitan e a l’occitana.
Mas sembla que per Blanquer, l’occitan serviriá per estudiar Frederic Mistral, Pèir de Garròs, Antonin Perbòsc o Marcela Delpastre del meteis biais qu’estudiam Omèr o Virgili. Per aquela rason, als escolans se prepausa que fagan una ora opcionala d’occitan al mateis nivèl que de latin, grèc o italian e d’autras lengas, per cada milanta oras de francés. La classa politica francesa, o sabèm, es radicalament contrària al desvolopament de l’ensenhament immersiu. Es puslèu favorabla a un ensenhament limitat e simbolic que rendriá los escolans mai cultes sens los privar del grand privilègi jacobin d’èsser monolingüe francés. Al pus mai poiràn saber un pauc d’anglés, pr’amor que tot comptat e rebatut, es mai important de comprene las cançons de Beyoncé que se demandar per qual dançava Joan Petit.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
França non vòl, ges ni mica, salvagradar cap de traça (autra que meseograficas) de totes los pòbles qu'a someses un après l'autre dins son guèrras d'espandiment territorial. Non nos vòl veire subreviure. Nos vòl eradicats, nos vòl anientits. França vòl nòstres territòris mas non vòl de nosautres. Es racista, supremacista e sa politica en direcion de nòstras lengas e culturas es, a l'evidéncia, l'exterminacion, la solucion finala. Independentament de tota color politica d'un moment o d'un autre, la politica cultura de França, establida subre l'indiscutibla superioritat de la raça francesa (al plan cultural, plan segur, non pas genetic) es l'exterminacion ultradreitièra autoritarista. Subre los nòu pòbles vivents encarra en 1857 dins l'espaci dit "nacional francés", sonque subreviurà encara en 2057 : mission d'exterminacion e de purificacion culturala e linguistica capitada e complida. "Jacobinsime" ? A l'esquina larga, lo "jacobinisme" ! Totes los corrents politics franceses successius son compromeses dins aqueste procèssus d'eradicacion.
Ai ben paur que dins l'anóncia de la creacion d’un Conselh Superior de las Lengas, n'i aja, coma de costuma, que per estendre l'ensenhament del latin e del grèc en concurréncia mai regda encara amb l'occitan. Perqué dins l'article de l'Huffington Post, i es pas un traite mot de l'occitan o de las lengas dichas regionalas.
De saber que per lo moment, l'occitan, generalament en LV opcion, pòt començar en 6ena en collègi e se far conóisser ja avans. Del temps que lo latin o la LV2 començan en 5ena.
Los establiments ont la LV 2 es en descobèrta en 6ena meton l'occitan dirèctament en concurréncia. E las chifras d'inscripcions son mens bonas que los establiments ont i es pas de LV 2 en 6ena.
Encara una astúcia per escanar l'ensenhament de l'occitan.
Bon, las eleccions s'acòstan, alara un còp de mai tot fa ventre per prometre tot e son contrari per ensajar de rastelar la mendra votz. Blanquer pensa pas un sol instant a promoùre o aparar en quin biais que siague las lengas minorizadas. Nos l'a jà probat mai d'un còp, cal pas ésser nèci !
#1
Lo licean, a subretot besonh de saber que li caldrà aprene tota sa vida e que çò aprengut es sonque una vertat supauzada del sassigòt, que tre doman pòt cambiar, la vertat es pas estanca es cambiadissa e cada jorn fasèm una peada cap a z-ela, lo camin es long e s’en vèi pas jamai lo cap. Cada vertat ten una durada de temps, fins a la vertat prosme.
Quand arrieba lo bac, l'òm voldria que los liceens saban un pauç de tot mas dins la realitat saban ren.
L'òm a pas pron d'una vita per aprener lo tot. D'alhors la formacion per esser jornalista s'acaba en fac de lettras e continua mesme apres la fac.
Mon pair cresiava qu' emben lo bac, ieu devia tot saber mesme çò que l'escòla ensenhava pas. Los vielhs se son planguts qu'a l'escòla comprenian ren perqué avian dau mau a comprener lo frances. ,Los paisans sabian parlar l'occitan e una petita votz lòr disia: qu'es plan mas aura chau lo transmettre. Los paisans an pas escotar la petita votz.
Tot aquò per dire qu'aprener una lenga es pas simple; subretot quand l'òm en a pas besonh.I a la lenga orala, la lenga parlada, la lenga de comunicacion, la lenga mai scientifica e l'òm voldria reduisir lo desbat a coneisser solament quauques mots per far veire que l'òm es sabent. Perque i a de las lengas diferentas, de las lengas mortas e d'autras que son en plen developament? emben son bac Qualas relacions entre las lengas? Nòstras raiç son pas solament grecs o latinas, son tanben egipcienas o sumeriennas. Nòstra vision dau monde se limita pus au canton coma autre còp mas es internacionala e i a mesme d'autras lengas extraterrestras.
Tota la question es de saber dins lo contexte d'uei çò qu'un liceen a besonh per se debrolhar dins la vita e non pas d'una testa plan plena. Quò es benleu pas solament de las causas materialas mas a besonh tanben de conaisser lo relacional.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari