editorial
Dètz ans de Jornalet
Lo 31 de març de 2012, nasquèt Jornalet. Fasiá de temps que l’èrem a aprestar e decidiguèrem aquela data per lo far nàisser al moment de la granda manifestacion per la lenga occitana que se teniá a Tolosa. Dètz ans son ja passats e non demòra que l’opcion de contunhar e d’anar mai luènh.
Sèm pas las personas mai apropriadas per o dire, mas avèm la percepcion que per fòrça occitans, legir aqueste quotidian es una abitud de cada jorn o de cada setmana. Aquò es justament la tòca que tot mèdia cèrca e podèm doncas afirmar qu’avèm atench una partida importanta de nòstra tòca. Volèm, doncas, grandmercejar los legeires, los collaboradors, los redactors, los opinants, lo corrector, l’encargat de la locucion dels articles e tota la còla que nos ajuda a far avançar aqueste projècte; e, solide, los anonciaires que nos ajudan a finançar, las institucions que nos donan tanben un còp de man e l’associacion dels Amics de Jornalet. Res de tot aquò seriá pas possible se manquèsse un dels elements qu’avèm mençonats.
Estatisticas
A l’escasença d’aqueste anniversari, volèm ofrir qualques donadas sul jornal. Pendent aqueles sèt ans son passats per las paginas de Jornalet mai de 2,34 milions de vesitaires qu’an dobèrt 5,96 milions de paginas. Dins la darrièra annada son arribats a las paginas de Jornalet 74 000 legeires nòus en mantenent la mejana del milièr de legeires per jorn. Aquò es pas marrit per un mèdia en lenga minorizada!
Avèm de legeires per tot lo Mond, mas la granda majoritat son de legeires que vivon en Occitània. E mai Barcelona siá la primièra vila en nombre de legeires, aquesta es seguida de París, Tolosa, Montpelhièr, Bordèu, la Val d’Aran, Pau, Lion, Valéncia, Girona....
Per estats, França es lo que pòrta mai de legeires a Jornalet, un 44,27%, seguida d’Espanha amb un 22,89%. Itàlia nos pòrta a pena un 3% dels legeires, çò que nos fa veire que nos deuriam sarrar mai de las Valadas e de la Gàrdia. Cal dire que long d’aquestas dètz annadas sèm estats legits dins totes los païses del Mond, manca cinc estats que n’avèm pas de donadas: Centreafrica, Corèa del Nòrd, Eritrèa, lo Sahara Occidental e lo Sodan del Sud.
Una donada fòrça considerabla: lo 70% que vesitan lo sit de Jornalet i tornan dins lo futur. Es un naut gra de fidelizacion que nos rend plan gaujoses.
Los Amics de Jornalet
Après lo miracle d’aver viscut sièis ans sens cap de finançament, dins la setena annada passat nos arribèt fin finala una ajuda pas brica mespresabla de la Generalitat de Catalonha, que permetèt de pagar fòrça modèstament lo trabalh que fasèm.
Totun, çò que fa venir vertadièrament possible aqueste jornal son las contribucions individualas, los dons que nos pervenon per PayPal, e los sòcis de l’ADÒC (associacion de drech catalan) e de l’associacion Los Amics de Jornalet (associacion de drech francés). Se vos i sètz pas encara marcats, o podètz far aicí: jornalet.com/socis
Avèm tanben creat una botiga en linha, ont se pòt crompar de libres e disques gràcias a d’acòrdis amb l’IEO d’Arièja, l’Institut d’Estudis Araneses e Pagès Editors.
D’òbra a la disposicion del public
Mentre que sèm totjorn a crear un libre d’estil, una còla de lingüistas an collaborat a bastir un modèl pròpri de lenga per aqueste jornal, qu’a desvolopat un còrpus enòrme que metèm a la disposicion de totas las entitats que lo demandarián. Lo podèm fornir, se cal, cada jorn mes a jorn. Es tanben a la disposicion de totes lo trabalh menat a bon tèrme d’apròchi de las encontradas tradicionalas d’Occitània.
Los àudios que cada jorn acompanhan las informacions son cedits al Congrès Permanent de la Lenga Occitana per contribuir al desvolopament del sintetizador vocal votz.eu.
Nòu sit web
Dempuèi longtemps; sèm a trabalhar sus un nòu sit fòrça mai revolucionari que permetrà de melhoras navigacion e lectura de las paginas Jornalet amb los ordenadors, tauletas e telefòns intelligents, e tanben una interaccion plan superiora. A mai, s’amodarà un sistèma per metre fin a las marridas practicas de certans legeires amb los mecanismes de participacion (comentaris anonims, adreiças e-mail falsas, manipòla dels sistèmas de vòte, etc.).
Son desvolopament es pas rapid, mai que mai per de rasons economicas. Mas i arribarem lèu. Mentretant, vos podèm mostrar aicí quin serà l’aspècte fisic qu’aurà lo nòu Jornalet.
Sèm pas las personas mai apropriadas per o dire, mas avèm la percepcion que per fòrça occitans, legir aqueste quotidian es una abitud de cada jorn o de cada setmana. Aquò es justament la tòca que tot mèdia cèrca e podèm doncas afirmar qu’avèm atench una partida importanta de nòstra tòca. Volèm, doncas, grandmercejar los legeires, los collaboradors, los redactors, los opinants, lo corrector, l’encargat de la locucion dels articles e tota la còla que nos ajuda a far avançar aqueste projècte; e, solide, los anonciaires que nos ajudan a finançar, las institucions que nos donan tanben un còp de man e l’associacion dels Amics de Jornalet. Res de tot aquò seriá pas possible se manquèsse un dels elements qu’avèm mençonats.
Estatisticas
A l’escasença d’aqueste anniversari, volèm ofrir qualques donadas sul jornal. Pendent aqueles sèt ans son passats per las paginas de Jornalet mai de 2,34 milions de vesitaires qu’an dobèrt 5,96 milions de paginas. Dins la darrièra annada son arribats a las paginas de Jornalet 74 000 legeires nòus en mantenent la mejana del milièr de legeires per jorn. Aquò es pas marrit per un mèdia en lenga minorizada!
Avèm de legeires per tot lo Mond, mas la granda majoritat son de legeires que vivon en Occitània. E mai Barcelona siá la primièra vila en nombre de legeires, aquesta es seguida de París, Tolosa, Montpelhièr, Bordèu, la Val d’Aran, Pau, Lion, Valéncia, Girona....
Per estats, França es lo que pòrta mai de legeires a Jornalet, un 44,27%, seguida d’Espanha amb un 22,89%. Itàlia nos pòrta a pena un 3% dels legeires, çò que nos fa veire que nos deuriam sarrar mai de las Valadas e de la Gàrdia. Cal dire que long d’aquestas dètz annadas sèm estats legits dins totes los païses del Mond, manca cinc estats que n’avèm pas de donadas: Centreafrica, Corèa del Nòrd, Eritrèa, lo Sahara Occidental e lo Sodan del Sud.
Una donada fòrça considerabla: lo 70% que vesitan lo sit de Jornalet i tornan dins lo futur. Es un naut gra de fidelizacion que nos rend plan gaujoses.
Los Amics de Jornalet
Après lo miracle d’aver viscut sièis ans sens cap de finançament, dins la setena annada passat nos arribèt fin finala una ajuda pas brica mespresabla de la Generalitat de Catalonha, que permetèt de pagar fòrça modèstament lo trabalh que fasèm.
Totun, çò que fa venir vertadièrament possible aqueste jornal son las contribucions individualas, los dons que nos pervenon per PayPal, e los sòcis de l’ADÒC (associacion de drech catalan) e de l’associacion Los Amics de Jornalet (associacion de drech francés). Se vos i sètz pas encara marcats, o podètz far aicí: jornalet.com/socis
Avèm tanben creat una botiga en linha, ont se pòt crompar de libres e disques gràcias a d’acòrdis amb l’IEO d’Arièja, l’Institut d’Estudis Araneses e Pagès Editors.
D’òbra a la disposicion del public
Mentre que sèm totjorn a crear un libre d’estil, una còla de lingüistas an collaborat a bastir un modèl pròpri de lenga per aqueste jornal, qu’a desvolopat un còrpus enòrme que metèm a la disposicion de totas las entitats que lo demandarián. Lo podèm fornir, se cal, cada jorn mes a jorn. Es tanben a la disposicion de totes lo trabalh menat a bon tèrme d’apròchi de las encontradas tradicionalas d’Occitània.
Los àudios que cada jorn acompanhan las informacions son cedits al Congrès Permanent de la Lenga Occitana per contribuir al desvolopament del sintetizador vocal votz.eu.
Nòu sit web
Dempuèi longtemps; sèm a trabalhar sus un nòu sit fòrça mai revolucionari que permetrà de melhoras navigacion e lectura de las paginas Jornalet amb los ordenadors, tauletas e telefòns intelligents, e tanben una interaccion plan superiora. A mai, s’amodarà un sistèma per metre fin a las marridas practicas de certans legeires amb los mecanismes de participacion (comentaris anonims, adreiças e-mail falsas, manipòla dels sistèmas de vòte, etc.).
Son desvolopament es pas rapid, mai que mai per de rasons economicas. Mas i arribarem lèu. Mentretant, vos podèm mostrar aicí quin serà l’aspècte fisic qu’aurà lo nòu Jornalet.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Jornalet, s'existèsse pas que calièsse l'inventar.
Es un espaci visual e sonòre d'una lenga d'actualitat.
Mais es un apròche "textuala" de la lenga, e non pas "dialogica", çò es de convèrsa parlada.
Lèger-escríver non fa pas parlar-ausir entre monde, mai que mai la practica de la lectura "mentala".
De que manca?
#22
Fariatz milhor de vos prener una cinsa de tamels trissats vos portariá solaç. Atal auretz una lifada de l’ esliuç qu’estabosís al pus dintre, es aquíu que pàris La nòstra Santisma Rompelomida dins sa fulgor resplendenta. Santisma Rompelomina de la bona fé aparatz nos dels aulets alupats.
#21 La solidaritat es la caritat establida per la lei e la fiscalitat. Se volètz pas èsser caritable, de tot biais, per beneficiar de totes los apòrts e los bens tirats de la vida en societat, seretz fiscalament forçat de pagar lo vòstre deute al la vida sociala ee societala que vos fa çò que sètz.
S'anatz pensant que tot vos es degut e que devètz pas res en escambi, mai que siatz pro fòrt per préner als autres e los autres tròp febles per tornar vos préner çò que lor avètz pres, sètz un neoliberal perfièit.
Mas la caritat es ligada al crist, e l'egoïsme individualista al diable. Blasfeme aquò ? Me'n foti ben pro ! Cossí vos podètez preténer crestian (e disi pas simplament catolic) e combatre la caritat, tot la fasent passar per una flaquesa, una idèa passida ?
Del a CGT, n'ai pas res a fotre, e Marx, l'ai pas jamai legit. Mas lo crist, sique m'interèssa. E es, el, sempre del costat dels febles e dels paures, de las femnas (afalquidas pel patriarcat), dels enfants, dels malauts, dels òrbs, dels paralitics. Non fa pas son mariòl a monsurejar amb los rics, los riquasses, e torna a Cesar çò sieu… Blasfeme, aquò ? Me'n foti ben pro.
#18
Sèm plan recabalats, l’autre que se chaspa mai qu’un briu que nos far una escrassa de la CGT en mena de prèc.
Es un caudprés de blasfeme aquò !
Levat aquò, l'umor devetz pas coneisser, l'avetz de segur plan rescondut
#10 Jornalet es un jornal que sos principals (e valents) redactoras semblan legiblament d'esquèrra, globalament. Aquí perqué Jornalet es d'esquèrra. Non es pas "tant desquèrra" qu'aquò. Mas a l'ora d'ara, dins la premsa dominanta francofòna, tre que non sèml manifèstament en favor de las leis internacionalas del mercat capitalista, sèm automaticament e sistematicament qualificats (non sense mesprètz) "d'extremista" d'esquèrra. Sabètz çò qu'a raportat al partit socialista francés de presentar aital los ideals socialistas ? 1% d'intencion de vòtacion per Hidalgo…
En democracia autentica, los ciutadans causisson la politica economica (es a dire, per o far simple, la solidaritat amb los mai febles, vièlhs e joves, femnas, minoritats, malauts, caumaires) o l'egoïsme e l'individualisme. Fa ja plan longtemps, despuèi 1983, qu'aquò non es pas mai aital. Mas a l'evidéncia, los redactors de Jornalet non i veson ni non i vòlon veire una fatalitat. E subre aqueste punt al mens, soi fòrça d'acòrdi amb eles.
Se non participi redactorialament al lor projècte, es per amor que lor causidas linguïsticas non me convenon e que corregisson autoritàriament totes lors contributors segon lors critèris que non son los mieus, los de l'Academia Occitana ; òr, non me pòdi permetre de m'aficar amb unas grafias tròp fantasistas. Çò que non m'empacha, de ges de biais, de legir fidèlament lor trabalh e, pllan sovent, d'i apréner causas que non tròbi enlòc mai, e que m'interèssan.
Se Jornalet non vos conven a esquèrra, es tot simplament que vos manca un autre quotidian, a dreita.
Se La Setmana manca a unes lectors, es per amor que la Setmana manca. Çò que non lèva res a Jornalet.
Se i a tròp de "catalanistas" dins Jornalet, vos cal establir un autre quotidian, "anti-catalanista" : veirem ben s'aquò interèssa aitant los occitanistas…
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari