editorial
Deth País
Lo 22 de mai passat, publicàvem dins las paginas de Jornalet qu’un bar de Galway, dins l’oèst d’Irlanda, prepausava un rebais als clients se fasián lors comandas en gaelic. Aquel fach lo saludàvem dins un editorial entitolat “L’occitan al bar coma modèl d’accion” ont remarcàvem l’importància de bastir d’endreches ont l’occitanitat se posquèsse viure plenament e ont foguèsse possible d’aver un usatge social e normal de la lenga.
Ara, l’iniciativa d’una ostalariá de Salardú que publicàvem divendres prepausa encara quicòm mai d’estrambordant. L’ostalariá, que li dison Deth País, ofris un rebais del 5% als clients se fan lors reservacions en occitan e puèi, sus plaça, emplegan la lenga e fan conéisser lo sit e lo país suls rets socials. La tòca es d’encoratjar lo torisme interior occitan e de partejar la lenga, de vesitar d’endreches coma la Val d’Aran, ont la lenga es viva e se transmet intergeneracionalament, de nos conéisser, de parlar e de nos abituar als diferents dialèctes, accents e biaisses de dire e de far viure la lenga.
L’occitan es la lenga minorizada pus granda d’Euròpa per son territòri e son potencial de parlaires, ten un malhum associatiu a son entorn considerable e una produccion culturala enòrma. En mai d’aquò, la lenga nòstra es valorizada simpaticament pel pòble e fòrça occitans que l’an perduda lor agradariá de la recuperar. S’a tot aquò apondèm lo vam dels joves locutors e la vitalitat de la lenga en Aran, podèm pensar a un avenir encoratjant per la lenga occitana.
Se farguèssem un bon ret d’establiments per tot lo país, dels Alps als Pirenèus, ont se valorizèsse lo fach d’i parlar l’occitan, auriam un bon malhum que nos ajudariá a viure amb un pauc mai de normalitat e ajudariam la lenga occitana a reconquistar son usatge social dins la vida vidanta.
Ara, l’iniciativa d’una ostalariá de Salardú que publicàvem divendres prepausa encara quicòm mai d’estrambordant. L’ostalariá, que li dison Deth País, ofris un rebais del 5% als clients se fan lors reservacions en occitan e puèi, sus plaça, emplegan la lenga e fan conéisser lo sit e lo país suls rets socials. La tòca es d’encoratjar lo torisme interior occitan e de partejar la lenga, de vesitar d’endreches coma la Val d’Aran, ont la lenga es viva e se transmet intergeneracionalament, de nos conéisser, de parlar e de nos abituar als diferents dialèctes, accents e biaisses de dire e de far viure la lenga.
L’occitan es la lenga minorizada pus granda d’Euròpa per son territòri e son potencial de parlaires, ten un malhum associatiu a son entorn considerable e una produccion culturala enòrma. En mai d’aquò, la lenga nòstra es valorizada simpaticament pel pòble e fòrça occitans que l’an perduda lor agradariá de la recuperar. S’a tot aquò apondèm lo vam dels joves locutors e la vitalitat de la lenga en Aran, podèm pensar a un avenir encoratjant per la lenga occitana.
Se farguèssem un bon ret d’establiments per tot lo país, dels Alps als Pirenèus, ont se valorizèsse lo fach d’i parlar l’occitan, auriam un bon malhum que nos ajudariá a viure amb un pauc mai de normalitat e ajudariam la lenga occitana a reconquistar son usatge social dins la vida vidanta.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Esquí: viratge cunh
Far cunh es la posicion pontas jontas e cantelhs exteriors tancats dins la neu per fin de redùser la velocitat. Le viratge s’inicia en tot quichant sul esquí exterior.
Dobrir le cunh, quichar, e tornar lisar parallèl.
#2
"pas segura d'en tèner lo registre lexical" ...
Vertat ! Sovent es aquò qu'empacha de gausar parlar : aus aprenents lor manca lo vocabulari basic de la vita vitanta .
Los cors d'occitan que se hèn de pertot , benlèu ne son pas pro a ras de tèrra ( ne disi pas briga aquò per criticar ! ) per los aprenents ? benlèu haré mestièr de multiplicar sesilhas de "conversacion" ? de publicar ficas , o listas, deus mots basics necessaris per las activitats de cada moment de la jornada ?
En 1973 , Andrieu Lagarda avèva publicat un "vocabulari occitan" , preciós, atau concebut . Lo Leon Cordes ne disèva : " la nécessité qui l'a fait naître est celle d'une langue vécue ". Benlèu es ora de ne publicar un naveth ?
Manca mai que mai un ret de clubs d’activitats de léser occitans, mai que mai esportius, de començar de per la caminada, la petanca, e que s’extendan a totas activitats correntas de la vida actuala normala, e quitar de far d’occitan en occitan.
Qual fa d’esquí en aranés a Baqueira (Vaquèira)? Una professora d’esquí aranesa me disia qu’avia pas agut jamai le cas d’ensenhar en aranés, en defòra de l’espanhòl, del catalan o del francés, e qu’èra pas segura d’en tèner le registre lexical…
De l’autre costat de la frontièira, le Comenge venin sembla pas s’ interessar a la seua lenga, que s’ausen pas cap…
Çò que manca, es un camping occitan a la mar…
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari