A Julhan (País de Tarba) los escolans de la seccion bilingua de l'escòla elementària descobriguèron, a la rintrada, qu’avián pas pus cap d’ensenhaire d’occitan. Lo ministèri los aviá provesits d’un ensenhaire non qualificat en lenga nòstra. O publicàvem dimècres passat, e tanlèu publicada la nòva nos an raportat d’autres cases similars. Per exemple, a Narbona nos an assabentat del cas d’escolans que volián contunhar d’aprene l’occitan mas que deuràn causir lo francés ancian per manca d’ensenhaire. De Tolosa estant nos rapòrtan que l’an venent i aurà pas pus de corses d’occitan en segondari perque lo rectorat dona pas pus d’oras fòra dotacion orària annadièra als establiments per l’occitan. Coma d’abitud, se i a d’occitan a l’escòla es gràcias a un trabalh eroïc e non pagat que fan los quites ensenhaires. A l’oèst del país, los ensenhaires tròban cèrtas ajudas e vam de l’ÒPLO del temps qu’a l’èst d’Occitània rescontran sonque lo mesprètz de l’estat, sovent sostengut per de movements reaccionaris antioccitans.
 
Es evident que lo mesprètz de l’aparelh de l’estat envèrs las lenga e cultura nòstras es encara aicí, installat sul supremacisme d’una sola lenga e sus l’idèa d’una cultura pretendudament mai digna que las autras. E aquò sembla de voler pas cambiar. França se reclama d’èsser lo brèç dels dreches umans e de la libertat, e aquela autoconviccion la rend cinica e incapabla de prene consciéncia del mal que l’infligís a l’umanitat.
 
Los partits politics franceses dessenhèron e encara aplican un assassinat premeditat de totas las lengas e culturas del país, franc, evidentament, de las lenga e cultura francesas. En nom d’aquelas libertat, egalitat e fraternitat, practiquèt d’umiliacions e de vexacions suls enfants que parlavan occitan, alsacian, arpitan, basco, breton, catalan, còrs, flamenc o una autra lenga pròpria a l’escòla, per los obligar de renonciar a lors lenga e cultura. França a condemnat de nacions entièras a viure jos la “vergonha” dins un procès pervèrs e maquiavelic de genocidi cultural que sembla pas de s’arrestar.
 
Es ora de reclamar a las autoritats francesas que se reconesca oficialament aquel culturicidi e que s’avie de politicas dessenhadas per tornar la dignitat a las lengas e a las culturas moribondas, per tal que pòscan viure en dignitat dins lo respècte de la diversitat culturala, sens lengas superioras ni inferioras. O cal far per que prenga consciéncia del mal que fa, e per totes aqueles que lor èra enebit d’escopir al sòl e de parlar "patés", per totes aqueles que se faguèron tustar suls dets amb una règla, per los que portèron lo bonet d’ase sul cap o l’esclòp al còl, per los que foguèron obligats de lecar los excrements dels comuns o d'orinar dins las bragas. E o cal far per que los enfants de Julhan, de Narbona e de tota Occitània pòscan aprene l’occitan amb dignitat.
 
França demandarà pas perdon fins qu’aja pres consciéncia de l’amplor del culturicidi. E aquò o farà pas fins que quite son supremacisme lingüistic, fins que valorize la diversitat culturala e fins que meta en plaça de politicas per que la lenga d’òc recobre sa plaça dins la comunicacion sociala. Alavetz, si que se poirà revendicar coma país dels dreches de l’òme.