editorial
Segon l’UE, l’occitan es pro protegit
La Cort de Justícia de l’Union Europèa (CJUE) a conclús que l’UE compta pro de mesuras per protegir las lengas minorizadas e que, per tant, es pas de besonh de nòvas proposicions legislativas de proteccion lingüistica. Es pas una galejada e mai o pòsca semblar. Cossí que siá, es un insulte envèrs totes los que patissèm lo mesprètz de la minorizacion. E sèm pas pauques.
L’iniciativa ciutadana que rebuta la Comission Europèa, e qu’ara la CJUE li dona rason, se ditz Minority Safepack e cèrca una proteccion per las lengas de l’UE que se tròban menaçadas. La mobilizacion se lancèt en març de 2018 e demandava que l’Union Europèa prenguèsse en compte los dreches lingüistics de las minoritats e ne promoguèsse una legislacion adeqüata. S’amassèt mai d’1,2 milion de signaturas e lo Parlament Europèu sostenguèt l’iniciativa, mas la Comission Europèa l’a pas jamai acceptada.
L’iniciativa la lancèt l’Union Federala de las Nacionalitats Europèas (FUEN segon sa sigla anglesa) que reünís environ 90 organizacions e trabalha pels dreches de las minoritats en Euròpa. Ara la FUEN manifèsta son estonament a prepaus de la decision de la CJUE e la considèra incoerenta amb d’autras decisions precedentas sus aquela question. Ditz doncas que n’estudiarà las rasons e qu’es fòrça probable que faga apelacion de la senténcia. Çò qu’es segur, çò assolida, es que contunharà son prètzfach per protegir e promòure la diversitat lingüistica e culturala europèa de las minoritats.
De soslinhar que la CJUE e la CE, delà l’1,2 milion de signataris, mespresan tanplan aperaquí 50 milions de ciutadans de l’UE que fan partida d’una comunautat nacionala o lingüistica minorizada.
Los estats que portèron mai de signaturas a la revendicacion de la FUEN foguèron Romania e Ongria, qu’atenguèron aperaquí lo 975% e lo 670% de las signaturas que lor caliá. En çò que concernís los estats que tòcan Occitània, Espanha amassèt lo 65% de sas signaturas, Itàlia un pauc mens del 9% e França arribèt pas a la chifra del 5%. De donadas fòrça significativas sus l’alienacion qu’avèm patida. Car a mai del lingüicidi, de la minorizacion e de l’escòla de Jules Ferry, avèm subit la pervèrsa invencion d’un tèrme coma “patois” e una quantitat mostrosa de mòrts dins una guèrra que voliam pas e que divendres la nos faguèron remembrar coma una victòria e non pas coma un genocidi.
L’iniciativa ciutadana que rebuta la Comission Europèa, e qu’ara la CJUE li dona rason, se ditz Minority Safepack e cèrca una proteccion per las lengas de l’UE que se tròban menaçadas. La mobilizacion se lancèt en març de 2018 e demandava que l’Union Europèa prenguèsse en compte los dreches lingüistics de las minoritats e ne promoguèsse una legislacion adeqüata. S’amassèt mai d’1,2 milion de signaturas e lo Parlament Europèu sostenguèt l’iniciativa, mas la Comission Europèa l’a pas jamai acceptada.
L’iniciativa la lancèt l’Union Federala de las Nacionalitats Europèas (FUEN segon sa sigla anglesa) que reünís environ 90 organizacions e trabalha pels dreches de las minoritats en Euròpa. Ara la FUEN manifèsta son estonament a prepaus de la decision de la CJUE e la considèra incoerenta amb d’autras decisions precedentas sus aquela question. Ditz doncas que n’estudiarà las rasons e qu’es fòrça probable que faga apelacion de la senténcia. Çò qu’es segur, çò assolida, es que contunharà son prètzfach per protegir e promòure la diversitat lingüistica e culturala europèa de las minoritats.
De soslinhar que la CJUE e la CE, delà l’1,2 milion de signataris, mespresan tanplan aperaquí 50 milions de ciutadans de l’UE que fan partida d’una comunautat nacionala o lingüistica minorizada.
Los estats que portèron mai de signaturas a la revendicacion de la FUEN foguèron Romania e Ongria, qu’atenguèron aperaquí lo 975% e lo 670% de las signaturas que lor caliá. En çò que concernís los estats que tòcan Occitània, Espanha amassèt lo 65% de sas signaturas, Itàlia un pauc mens del 9% e França arribèt pas a la chifra del 5%. De donadas fòrça significativas sus l’alienacion qu’avèm patida. Car a mai del lingüicidi, de la minorizacion e de l’escòla de Jules Ferry, avèm subit la pervèrsa invencion d’un tèrme coma “patois” e una quantitat mostrosa de mòrts dins una guèrra que voliam pas e que divendres la nos faguèron remembrar coma una victòria e non pas coma un genocidi.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
L'informacion es benlèu mal passada...
Per maite monde, l'occitan es la lenga virtuala escricha dels parlars locals se-disent naturalament patoèses, qu'es una tèrça lenga pas apropriada de totes...
Se deuria pas oblidar de protegir les patoéses en amont, çá'm par...
Aqueles "quita pas" cinc per cent de signaturas per Occitània confèrman dramaticament la capitada granda del bugadatge de cervèl engimbrat per França suls occitans. Se compren amb amargança que se Paris "a pres lo risc" de balhar lo nom de "Occitanie" al recampament de las doas regions Languedoc-Roussillon e Midi-Pyrénées, es justament perque o-sabia perfiechament que i-avia pas lo MENDRE risc de quin que sia desvelh identitari o linguistic . O-auria saique pas riscat fa cinquanta ans, pecaire !
França non es arribada a la chifra del 5%. De donadas fòrça significativas sus l’alienacion qu’avèm patida. Car a mai del lingüicidi, de la minorizacion e de l’escòla de Jules Ferry, avèm subit la pervèrsa invencion d’un tèrme coma “patois” e una quantitat mostrosa de mòrts dins una guèrra que non voliam pas e que divendres la nos faguèron encara remembrar coma una victòria e non pas coma un massacre impensablament espandit — l'exterminacion totala, lo "genocidi", el, es linguïstic.
En amont d'aquò, avèm enduradas guèrras d'exterminacions religiosas successivas (contra lo crestianisme dels bons crestians que los integristas romans qualifiquèron mespresosament de "catars", puèi contra lo protestantisme. Aquesta darrièra guèrra faguèt morir o fugir luènh del país mantas gents fòrça activas e bastidoiras, coma lo filosòfe Pèire Baile, per exemple, nos daissant aital del nòstre pòble una vision ocultada de tot çò qu'aviá de melhor a ofrir al mond.
Los futurs pensaires, d'ara enlà, i pensèran en francés, coma Miquèu de Montanha e Montesquieu, coma Isodòr Delcasse, Edmond Rostand o Joan Giono, coma Claudi Chabròl o Marcèl Panhòl (totes, demest plan mai, de potencials "occitans de la setmana" de Clamenç Pech).
E tre lo sègle XIII los qu'incarnavan çò melhor e mai requist de nosautres son estat assignats a se calar : los trobadors. Mas tanben las populacions de la diaspora josièva que sojornava depuèi dètz sèghles ja dins las nòstras ciutats, e que comptavan mantes grands esperits.
Loqs trobadors son estats pregats de cantar la Verge dels catolics o de clavar lor bèc d'enamorat coral. Aquò pesa, 8 sègles d'alienacion ! Pesan mai e 95% de non signataris…
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari