L’afar de Chipre nos a portat una seguida de leiçons que los dirigents politics d’Euròpa, e tanben los ciutadans europèus, las deuriam aprene. La primièra leiçon es evidenta: una decision unilaterala, injusta e non democratica, coma aquela decision de raubar un percentatge dels estalvis a cada chipriòta, a trobat la colèra populara e per aquò s’es pas poguda concretizar. Los ciutadans europèus, dins l’èra de la comunicacion e dels rets socials, sèm pas mai de tan bon manipular coma abans, e las decisions que nos afèctan devon comptar, almens, amb un periòde prèvi de transparéncia e d’aparéncia democratica.
 
La segonda leiçon es pas nòva: l’Euròpa unida a de problèmas grands de direccion institucionala e patís un problèma d’opacitat. Al delà de las democracias estatalas e l’eleccion d’un Parlament Europèu, quals son vertadièrament los contrapeses democratics e los equilibris politics que desbocan en la causida dels maximals dirigents de l’Union Europèa (UE)? Pendent de decennis avèm bastit l’Euròpa dels Estats en detriment de l’Euròpa de las Nacions o l’Euròpa dels Ciutadans. La politica financièra e economica, que deu aver una importància logica dins un Mond globalizat, es venguda lo sol critèri de governament.
 
Lo remèdi a tot aquò, e vaquí la tresena leiçon, es de bastir una Euròpa nòva segon d’autres paramètres. Es pas possible de bastir una union monetària, coma s’es facha, sens bastir a l’encòp una union financièra, fiscala e bancària. A l’ora d’ara es fòrça complicat de dobrir un compte dins la banca d’un autre país de l’UE, que pasmens i podèm anar sens mostrar lo passapòrt e i transportar tant de mèrças coma volgam. Una vertadièra Union o deu èsser dins totes los domenis: lo politic, l’institucional, lo democratic e lo bancari. Senon, nos mancarà una de las quatre ròdas del veïcul europèu, çò que provocarà que las crisis succediràn dins l’avenir e que los nòstres grands concurrents continentals (Estats Units, China, Russia) o aprofecharàn per nos daissar fòra jòc.