Uèi es lo 14 de julhet, la fèsta nacionala dels franceses. Coma totes sabèm, lo 14 de julhet de 1789 los revolucionaris prenguèron la Bastilha e ne liberèron los presonièrs, çò que marquèt lo començament de la Revolucion Francesa. Quand se passèron aqueles faches, segon los expèrts, en França parlavan francés entre 10 e 20% de la populacion. Lo reialme èra un mosaïc de pòbles e nacions, caduna amb sas singularitats e sa personalitat pròpria. Tre la Revolucion Francesa, e tre l’accion jacobina mantenguda après, invariablament, per totes los govèrns de París, se marca lo principi del genocidi cultural e lingüistic mai formidable de l’istòria d’Euròpa.
 
Davant aquela realitat objectiva, la question que nos caldriá pausar es: cal qu’un occitan de Pau, de Clarmont-Ferrand, de Tolosa o de Niça festege uèi lo 14 de julhet? Deuriá pas èsser, justament, una data negra marcada sul calendièr de totes los occitans, catalans, bretons, còrses, alsacians, flamencs o bascos? La colonizacion francesa de la Republica es arribada a l’extrèm incresable d’aver capitat de far venir normal dins totes los esperits un fach absoludament esglasiant. La propaganda patriotica infatigabla de França a pas jamai trobat una restanca que ne difonda la version contrària, e es per aquò que Jornalet existís, es per aquò que i a de mèdias centrats sus Occitània, e cal que nascan mai de mèdias non sequestrats per París.
 
I a divèrsas datas que las diferentas sensibilitats occitanistas prepausan coma Fèsta Nacionala d’Occitània. N’i a que prepausan lo 24 de junh, per Sant Joan, e d’autres lo 12 de setembre en memòria de la Batalha de Murèth. D’autres dison que deuriá èsser lo jorn de Santa Estela o lo 17 de junh, Fèsta d’Aran. Evidentament es pas la tòca de Jornalet de decidir qual es lo jorn nacional dels occitans. Mas seriá plan positiu que se causiguèsse una data, o doas se cal, per que los occitans ajam una fèsta nacionala pròpria e la poscam festejar. Aquò nos ajudariá a rebastir la consciéncia de país e a alonhar un pauc l’espèctre del colonialisme.