editorial
Qualques reflexions après lo 25 de novembre
Ièr, 25 de novembre, se celebrèt la jornada internacionala per l'eliminacion de la violéncia envèrs las femnas. La redaccion de Jornalet volèm exprimir nòstra solidaritat a totas las femnas que patisson de violéncias pel simple fach d'èsser de femnas. A mai, volèm manifestar nòstra indignacion davant aquela inegalitat sociala que cada an provòca d’agressions, de patiment e de mòrt.
Es crucial de remembrar qu’aquelas violéncias son pas de fenomèns naturals mas las consequéncias de decisions e responsabilitats. Las institucions an la responsabilitat de combatre aquel problèma, en començant per escotar las victimas, lor ofrir tot lo sosten e assegurar una justícia idonèa. A mai, es imperatiu d’identificar las causas e de prene de mesuras per las evitar.
Los govèrns, que sián de drecha o d’esquèrra, moderats o radicals, an pas capitat a tractar aquela question d’un biais eficaç. Las politicas de maquilhatge e de paraulas vuèjas son pas sufisentas. Es urgent d’investir en prevencion per metre fin a las violéncias de genre. A mai, cal abordar las violéncias mens vesidoiras, mas tanplan destrusentas, coma las psicologicas dins los parelhs, los imatges sexistas dins los mèdias, la causificacion de las femnas e los secutaments sexuals al trabalh, dins los estudis, a l’ostal...
Amb la pojada de l'extrèma drecha per tota la planeta, lo negacionisme envèrs aquelas violéncias poiriá aumentar, e la lucha feminista risca d’èsser totjorn que mai perseguida e mespresada. Atribuissèm aquel vam ultradrechista als marrits govèrns de ièr e uèi, mai que mai los de l'esquèrra, qu’an decebudas las espèras e an alonhats los elèits politics del pòble.
D’autre caire, volèm tanben far d’autocritica. Reconeissèm lo ton excessivament masculin de Jornalet. La manca de plumas femeninas dins aqueste quotidian en linha es un indicador que i a quicòm que truca. Aquò es nòstra responsabilitat e es urgent que chifrem e trabalhem per n’identificar las causas e aviar de solucions per garentir una representacion mai equitabla.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Car ciutadan Lachaud, "dins jornalet i a lo mechant : l'extrem-dreicha, e lo bon : l'esquerre" ?
D'en primièr, se vezètz passar qualque esquèrra de govèrnament que siá efectivament e activament d'esquèrra en qualque endreit d'Euròpa actuala (e aiçò, despuèi 1983), seretz plan brave de nos far signe de la man, en ne fargar plan segur, qualque bon article plan argumentat en occitan pel Jornalet…
Puèi se volètz anar viure pels païses meravelhoses que los tenon l'ultradreita, ont que siá, coma en Birmania, per exemple, non vos retenèm pas. Per plan saborar l'ultradrèita, tant religiosa coma mai o mens laïca, vos cosselham, a l'ora d'ara un sojorn dels mai agradius per la banda de Gazà, ont vos retrobaretz deliciosament escartairats entre de fanatics religioses d'un costat e de fanatics nacionalistas de l'autre costat ! La vida civila palestiniana actuala, entre doas pluèjas de bombas d'ultradreitas divèrsas e variadas, lo paradís sus tèrrra, tè, la Tèrra Promesa !!!
Mas seretz totun plan amable, la vòstra ultradreita, la que la vos seretz causida, de l'anar escampar coma de fem plan pudent endacòm mai que non pas sus subre las nòstras faudas democraticas localas qu'assajam totun de gardar un pauqueton netas fins ara…
D'enfants de refugiats republicans catalans, basques o castelhans, non n'avètz pas ni l'ombra d'un, pel vòstre país ? Se ne sabetz qualqu'un, d'aicí, d'ailà, anatz lor demandar sense tardar mai tot lo ben que foguèron menats, sos parents o grands parents, a pensar de l'extrèma dreita franquista (encara plan vigorosa e parlassièra uèi encara en Castilha), e mai, tant que i sètz, de l'esquèrra estaliniana (coma en Corèa del Nòrd, per exemple) : veiretz e entendretz. E comprendretz benlèu un pauc mièlhs Jornalet, qui sap.
Asiratz la dictatura ? Urosament… Çò sembla. Mas alara, cossí pensar que non es pas maissanta, l'extrèma dreita ? Asiratz la dictatura, notadament financiària. Es plan çò que cresi entendre entre las vòstras linhas. Mas alara, cossí dire "d'esquèrra" un govèrnament coma lo de Hollande ? Soi a me demandar, ieu, se l'esquèrra non pas mòrta amb l'Albert Camus… Donc, coma o daissatz entendre, vivèm jos un regime autoritari de gestion liberala dels afars financièrs (tant val dire "de drèita", e mai quand es Hollande el meteis qu'afortís un sistèmi aital). "Autoritari" per amor que fa aplicar sas directivas a l'americana post-reaganianas valga que valga, amb lo mesprètz mai total e integral pels resultats electorals successius. "Autoritari" per amor que davalam per carrièra per li cridar non, prenèm de mai en mai de gaz, de mai en mai de còps de trica, comptam de mai en mai d'embarrats en preventiva, de mai en mai de mutilats e d'esbornhats.
Mas seriosament, vos poiriatz daissar anar a imaginar ni un minutet que l'extrèma-dreita, francesa per exemple, i va melhorar quicòm ? Totas aquelas orrors anti-socialas, son los metòdis mai elementaris de l'extrèma-dreita. E encara, non ne son que los mendres. Dins sa fotuda saca, n'an plan mai, e dels plan piègers encara ! Crusèlas e violentas, mespresosas pels mai paures e pels mai desemparats, sempre o son estadas totas las extrèmas-dreitas, religiosas, profanas o mai laïcas, totas sense excepcion. Aquò non es d'ideologia : es d'observacion istorica e geografica, ni mai, ni mens.
Lo pòble a un problèma ? La solucion non pòt pas, de ges de biais, li venir d'un partit : non li pòt venir que d'el meteis. Cap de providéncia en politica, de ges de biais. Creire çò contrari val d'alandar totas las pòrtas dels tomples sense fons…
Femna parla!
E que quò siaja dins lo politicament corect de çò que jornalet pensa o pus leu copia sur daus especialistes d'un autre temps que fan las unas daus medias!
Dins l'occitanisme fuguet un temps ente las femnas parlavan. Me sovene dau teatre de la cariera dins las annadas 1980.
Aura, pus degun se parla. Dins jornalet i a lo mechant : l'extrem-dreicha, e lo bon : l'esquerre.
Notre societat separa plan lo politique dau non-politique, de l'economia, de la finança, daus problems sociaus, economics, de l'ensenhament, de l'educacion..
L'òm refusa de veire la montada d'una contestacion que depassa la politica e lo carcan ente ses embarrada. L'òm refusa de veire que l'òm es dins una societat fascista ente volan nos prener nòstre libertat de pensar e nos transformar per lo bias dau contròli tecnic e robotic en un zombie. La dictatura vai cambiar de camp. Li damora ren nonmas los medias. A tot perdut a començar per lòr poder financier que fai banquerota e que nos permet de comprener perque los africans e autres se revòltan.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari