Los occitans, cresents o pas, festejam Nadal d’un biais pas estricament religiós mas tradicional amb un fòrt compausant social assumit positivament per totes, mai que mai pels mainatges que ne gaudisson mai. Segon nòstras tradicions, dins aquesta pontannada, qu’en qualques luòcs nomenam Calendas, se bastís de preseps dins los ostals e en qualques lòcs publics e s’aluga un fuòc, que siá lo Cachafuòc, la Soca, la Falha, la Halha, la Torrèla.... 

Del temps que preparam un bon tison per lo manténer fins a l’acabada de las fèstas, es ora de metre los preseps dins los ostals. E cal anar mai luènh e recuperar tanben, en foncion de las tradicions de cada parçan d’Occitània, d’autras celebracions, coma los tretze dessèrts, qu’an lors raices al sègle XVII e que venguèron fòrça populars en Provença. E mai poiriam citar un fum d’autras tradicions calendalas d’Occitània coma las Pastoralas, lo blat de Santa Barba, los nadalets, las dichas... I a de legendas fantasticas coma, per exemple, aquel mite lemosin, auvernhat e velaiat de las pèiras levadas que bolegan a Nadal e que laissan veire de tresaurs esconduts en dejós...

Se tracta de tradicions semblablas a las que se fan dins las culturas vesinas. Ça que la, vesèm que lo laïcisme impausat coma una religion intoleranta e de “tradicions” mercantilas globalas venon totjorn que mai los mèstres de las fèstas del temps que lo païsatge urban de las vilas occitanas es a pèrdre de mai en mai sas grépias, son cachafuòc e sos ornaments de Nadal.

Es pr’amor de tot aquò qu’ongan tornam far una crida als legeires de Jornalet per que se mantenga e se recobre las fèstas de Calendas a l’occitana, e prepausam que nos mandetz de fòtos de vòstras celebracions, o de vòstres preseps, o de vòstres dessèrts, de las Pastoralas, del decòr de l’ostal o de las carrièras, dels presents e mai de las tradicions de vòstres vesins que saique an d’autras originas e d’autras tradicions... La tòca es de partejar amb lo Mond entièr lo biais de festejar Calendas en Occitània e de venir de ciutadans del Mond e d’o far en occitan e a l’occitana.

Mandatz vòstres imatges a jornalet@jornalet.com