Carles Puigdemont apareguèt dijòus passat, 8 d’agost a 9h a Barcelona. Lo 130n president de la Generalitat de Catalonha, exiliat dempuèi 7 ans, faguèt una brèva aparicion davant de desenas de milièrs de personas que s’èran amassadas per l’aculhir, e puèi desapareguèt per tornar en exili. Es important de notar que, e mai i aja una lei d’amnestia en vigor pels independentistas catalans dins l’estat espanhòl, lo jutge Pablo Llarena refusa de l’aplicar. Per tant, e mai la detencion de Puigdemont foguèsse estada probablament illegala, la polícia despleguèt un dispositiu exagerat per l’arrestar sens succès, e paralisèt aital lo trafec de tota Catalonha.

Carles Puigdemont a tornat demostrar perqué es considerat coma un politician unic dins lo panorama catalan e internacional. Amb l’operacion Retorn, a mostrat una audàcia que remembra las astúcias emplegadas per menar a bon tèrme lo referendum del 1r d’octòbre de 2017 en despièch de la repression. Lo messatge ara es net e clar: ni la repression ni la violéncia an pas capitat a lo far renonciar, e sa determinacion es intacta.

Dijòus passat, mentre que lo Parlament de Catalonha investissiá un president socialista espanholista —amb los vòtes del partit independentista moderat ÈRC, que refusèt de s’associar a la demanda de Junts d'una suspension de l’investidura, malgrat la caça a Puigdemont— la vertadièra atencion informativa se centrava sus Puigdemont. Son gèst, coma o assegura Vicent Partal dins Vilaweb, es un acte impecable de desobesissença civila. Puigdemont desfisa non solament las autoritats, mas tanben expausa l’actitud antidemocratica dels poders de l'estat espanhòl en defendent la democracia, l’amnestia e lo drech d’autodeterminacion.

Fòrça gents se demandavan perqué Puigdemont intrava pas dins lo Parlament de Catalonha, coma o aviá promés. Mas èra pas necite. Lo messatge se mandèt de la carrièra estant, plan près d’un parlament blindat per la polícia, ont sa preséncia e sas paraulas aguèron mai de fòrça que tot discors dins la sala de l'assemblada legislativa. Amb sa decision, es a l'encòp arribat d’evitar la preson e d'empachar una investidura “normala” sens sacrificar sa libertat.

Lo retorn definitiu de Puigdemont, previst d’aicí a qualques meses, vendrà una cachavièlha pel govèrn espanholista de la Generalitat, mas sustot per Espanha. Tot comptat e rebatut, çò qu’es vertadièrament remarcable es qu’un president de la Generalitat, un catalan, a umiliat e a fach escac a l'estat espanhòl e a l’espanholisme.