editorial
La Declaracion de Prada e lo besonh d’una crida per la lenga occitana
Dijòus passat a Prada de Conflent (Catalonha), 27 personalitats politicas dels Païses Catalans e de l’Alguer presentèron una declaracion per aparar la lenga catalana, en insistissent sus l’importància de son usatge public e normalizat. Aquela iniciativa, d'ara endavant coneguda coma la Declaracion de Prada, amassa d’èx-politicians de divèrsas tendéncias ideologicas de regions e de l'estat andorran, en demostrant un engatjament collectiu per las preservacion e promocion de la lenga bessona de la nòstra. La declaracion met en evidéncia una realitat irrefutabla: la lenga es lo fondament essencial sul qual se bastís l’identitat d’un pòble. Sens una lenga viva e presenta dins la societat, una cultura e un pòble perdon lo vam e lo moral. Per tant, los signataris fan una crida a totes los catalanofòns per que se tresmuden en “referents lingüistics” e empleguen la lenga pertot e amb totòm.
Aquela accion de reafirmacion de la lenga catalana nos fa perpensar sus la situacion de l’occitan, una lenga que parteja un prigond ligam de proximitat istoric e cultural amb lo catalan, e qu’a de besonh tanplan d'una crida similara d’unitat territoriala e de consciéncia per l’usatge social.
Es verai que la situacion del catalan e de l’occitan son pas brica comparablas: lo catalan ten una reconeissença oficiala e sociala fòrça pus granda que l’occitan delà d’Aran. Pasmens, malgrat las dificultats, l’occitan manten viva una rica tradicion culturala gràcias a la creacion artistica e literària, e als esfòrces dels artitstas, dels intellectuals e dels activistas que contunhan de se batre per sa preservacion.
Es fondamental de reconéisser e valorizar aqueles apòrts culturals que mantenon l’occitan viu. Doncas, de la meteissa manièra que la Declaracion de Prada a servit per unir de voses divèrsas en defensa del catalan, se poiriá promòure una iniciativa semblabla per l’occitan, signada per d’autoritats, d’activistas, d’intellectuals e d’artistas de totas las regions d’Occitània, d’Aran, de las Valadas, la Gàrdia e Mónegue, que remembre son importància coma veïcul de cultura e d’identitat e coma part del patrimòni partejat de totes los territòris de son airal lingüistic. Aital ajudarem a assegurar un avenir ric en identitat, cultura e diversitat per nòstre pòble.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Excellent comentari de Gerard Cairon que partaji a 100%. La question es de saber qual-a pòt montar un collectiu convergent. Una unitat es possibla sus un projècte coma aqueste, ne soi solide, demanda a totes de far de concessions indispensablas per permetre l'unitat.
Tomba plan ....aquel editorial...lo jorn de l'article de Rolet...que met evidencia, sens bestornejar, la realitat de nòstra situacion.
La "Declaració de Prada" afortís la prioritat a donar a la lenga.
Pensatz que, entre los pretenduts occitanistas que s'acontenton de se far veire, de bramar o escriure...en francés o en occifran ( occitan-calc del francés...- a ne far plorar Pelhon, Delpastre o Bodon...).. d'asenadas descabestradas...i auriá la possibilitat d'una reflexion clara e pausadíssa sus aquela prioritat ?
De còps, me sembla qu'aquel monde vivon dins una botiòla virtuala, sens familha, sens collègas de trabalh, que van pas jamai crompar de pan, de tant que son incapables de veire e perpensar la realitat.
Solide, per que i aja un crida similariá per l'occitan, caldriá tornar pausar los pès sus tèrra, far de concessions ( en ne fixant los limites).... e soscar consí bastir una basa sociala minimala de sosten....
I sèm prèstes ? Ai pas que páur d'èsser pessimista.....
E cal trobar tanben un pòble despertat que, per sas causidas e sas accions publicas e familialas, donarà plan rason a aquel "collectiu occitan" qu'aurà aprestat aquel tipe de declaracion.
Verai, mas cal trapar la còla per organizar un collectiu occitan per preparar aquel tipe de declaracion.
Idèa + + + +
De tot biais , fau hèser TOT çò que podem imaginar
per raperar TOSTEMPS e TOSTEMPS que ÒC EM ACÍ !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari