editorial
Recobrar la lenga, recobrar l’identitat
Publiquèrem diluns passat una nòva estrambordanta sus una iniciativa irlandesa que poiriá inspirar lo combat occitanista per portar de vam e de moral a l’occitanisme e de consciéncia nacionala al pòble d’òc. Raportàvem l’istòria del trio de rap irlandés Kneecap, qu’an protagonizat un brave filme sus lor carrièra musicala e lor engatjament per la lenga irlandesa. Aqueste filme, simplament entitolat Kneecap, ganhèt lo Prèmi del Public al prestigiós festenal de cinèma de Sundance e a recebut la reconeissença coma candidat oficial d’Irlanda pels prèmis Oscar 2025.
Kneecap a capitat a far créisser l’interès per aprene lo gaelic, mai que mai demest los joves, gràcias a sa musica e sa passionada defensa de la lenga. Malgrat las polemicas a l’entorn de lor contengut politic, lo grop a traversat las frontièras musicalas e culturalas, en venent un simbòl de la reviudacion lingüistica e culturala dins l’Irlanda del Nòrd.
Aquel estrambòrd nos pausa almens una question: “E s’Occitània seguissiá l’exemple irlandés?” Es verai que la lenga occitana a pas la reconeissença legala del gaelic, mas las doas lengas se tròban dins una situacion de minorizacion grèva en tot èsser remplaçadas per de lengas imperialas. Ara, la consciéncia nacionala que los irlandeses an desvolopat e rendut possiblas d’iniciativas coma la de Kneecap, e benlèu es vengut lo moment per Occitània de far un pas endavant dins la meteissa draia. De bandas de musica, nos en mancan pas. Saique un collectiu d’artistas associats poiriá jónher las fòrças e trabalhar per un reviscolament cultural, lingüistic e identitari coma cal.En Occitània i a totplen de mond que se pausa de questions a prepaus de l’identitat, e sonque l’extrèma drecha identitària sembla dispausada a repondre —falsament— a aquelas questions. Se lor mostràvem que las responsas son en la lenga del país?
PS. Avèm recebut qualques emails a prepaus de l’editorial de la setmana passada que prepausava de publicar una crida per la lenga occcitana. D’adesions, sembla que n’i auriá fòrça. Mas es pas la tòca d’aqueste jornal de metre l’araire sus la rega. Se i aviá una comission similara a la qu’organizèt las manifestacions Anem Òc, la jonheriam sul pic.
Articles relacionats
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
TOTHOM SEMBLA OBLIDAR , QUE LO INTENT DE RENEIXEMEN CULTURAL DE IRLANDA ES POSIBLE MERCES A TENIR UN ESTAT PROPI, COSA QUE NO PASSA A OCCITANIA NI HA CATALONIA.
Sembla que l’acampament de comission de responsables d’entitats occitanas demanda fòrça de temps de trabalh, per de personas que consacran ja fòrça temps per lor entitat. Pensi que caldriá un grope de personas externas per propausar d’eveniments occitanistas, trobar lo sosten de las entitats occitanistas e trobar los finançaments. Es una es una escomesa granda.
Que quò es la cultura?
Jan de La Fontaina nos a laissat la fabla de la cigala e de la fermic. Qu'es una relacion entre los que tot lo temps volan trabalhar e los que tot lo temps volan cantar. La cultura exista pas si es pas una relacion entre doas personas o doas causas diferentas. Los romans son la relacion dins una familha o entre un mitan e un autre. La politica es una relacion entre un governament e sos administrats. L'escòla a ensenhat una tecnica e pas la relacion. Es perqué l'òm tròba tant de psi au jorn d'uei e de spiritualistes. La cultura es una creacion individuala e pòd esser facha per tot lo monde.
Dins nòstre societat d'uei, la cultura es una creda a tornar trobar lo sens priond de la vita, nòstra identitat vertardiera, a se pausar la question de qui se, perqué naisser, viure, morir si quò es per oblidar çò que l'òm a aprengut. Per aquò chau se virar vers son còr, vers la petita vos que vos parla au dedins de vos. Chau s'acostumar a veire sos travers pus leu que los daus autres. D'accòrd l'òm pòd anar veire daus grands actors e artistes mas tot lo monde sab ben que lo pan de l'autre es pas bon. Mielhs vau esser actor que non pas espectator.
Perqué las gens chantan pus?
M'an aprengut a ecassonar mas pas a chantar, l'escòla m'a aprengut a far de las matematicas e fisicas tot en disant ren sur la relacion entre aquelas disciplinas e la realitat dau trabalh qu'engendraran. Si aimas la relacion, que disian, es un mestier que vos anira. Mas, aima pas la relacion.
Escrivetz, ambé rason : "Se i aviá una comission similara a la qu’organizèt las manifestacions Anem Òc, la jonheriam sul pic." Mai me sembla que i a una causa qu'avetz la legitmitat per far, qu'es d'interpelar "lei grandas associassions, tau coma l'IEO, lo Felibritge, la FELCO, Calandreta, ...e patin e cofin, per li demandar de s'accampar perfin d'escriure ensems "una crida per la lenga occitana". Segur qu'es pas lo ròtle de Jornalet "de metre l’araire sus la rega", mai lo sieu ròtle es-t'i pas d'esser un liame, un ligam, un ligader ? Es-t'i pas mai que mai d'esser la beluga que poiria metre lo fuòc a la plana per calar l'anequeliment de la lenga occitana ?
Me sembla que "recobrar la lenga, recobrar l’identitat" se limita pas a "recobrar la gramatica"...
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari