editorial
Lor guèrra, nòstre sang
Coma cada annada, aqueste diluns 11 de novembre se ten las ceremònias que commemòran l’armistici de l’11 de novembre de 1918, un acòrdi que metèt lo ponch final a una guèrra d’una crudelitat màger. Cap d’aquelas commemoracions dirà pas un mot sus l’etnocidi silenciós que lo permetèt lo conflicte armat pel pòble occitan.
França trantalhèt pas brica per mandar morir de milièrs de joves occitans dins las trencadas. Per las autoritats francesas, las vidas d’aqueles joves aviás mens de valor que los interèsses d’una guèrra qu’èra pas la lor, una guèrra que l’estat i participèt sonque per preocupacion imperialista e per venjar l’umiliacion de la guèrra francoprussiana de 1870, amb l’obsession de recobrar Alsàcia e Mosèla, sens quitament pas demandar l’opinion de las gents d’aquelas regions.
La guèrra foguèt una tragèdia per nòstre país. Portèt la mòrt a una granda part de joves occitans, mandats coma carn de canon, agotèt nòstras riquesas naturalas, emportèt l’economia occitana a París. Mas la tragèdia finiguèt pas amb l’armistici: contunhèt amb una propaganda nacionalista francesa que voliá convéncer lo pòble qu’aquel enòrme nombre de mòrts aviá servit a quicòm. Una propaganda que fariá aumentar, mai encara, lo mesprètz, l’alienacion e l’ofensa a nòstras lenga, cultura, istòria e identitat. Aqueste damatge pòt pas demorar dins la desmembrança. Quitem pas de far conéisser al Mond entièr lo vertadièr prètz d’aquela barbariá del temps qu’exigissèm de las autoritats francesas una reparacion pels damatges lingüistics, culturals e umans que patissèm lo pòble occitan, un pòble que majoritàriament sap pas qu’es un pòble, qu’a perdudas sas paraulas e que cèrca son identitat, alienat, dins lo tristum.
Es temps de reconéisser aquel patiment e de reparar lo damatge causat, perque la memòria de nòstre pòble, nòstra lenga e nòstra cultura meritan d’èsser respectadas e restauradas.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Aquel discors auria estat plan si avia estat fach en 1914. mas, uei qui vòl la guerra?
La guerra es pas la guerra de l'Ukraina contre Russia mas la guerra de l'OTAN contre Russia. Et, l'OTAN quò era los europens emben l'America. Trump a dich que sostendra pus l'OTAN e mesme que l'America se retiraria d'aquela organisacion. Demora solament l'Euròpe per butir a la guerra.
L'OTAN fasia tuat daus soldats ukrainien au nom de l'Euròpe mas los autres pais europeens i envoieran pas de soldats mas i envoieran belcòps d'armes. S'i a pus d'argent per far la guerra, l'Euròpe pòd continuar tota sola mas en fasan paiar de las taxes aus pais europeens e en los ruinant emben p'una possibilitat de ganhar contre Russia.
Dins las annadas 1970 un grope de personnas discutavan d'aquò. V'un disset "veiretz i aura una guerra entre China e Russia" Mas, quò fai 50ans d'aquò es i aguet pas de guerras emben la china mas i en a agut entre Russia e l'occident : guerra freja, mur de berlin, Bosnie herzegovine, l'ukraina. Alaidonc qui es lo mai aggresif?
Çò de la "der des der" foguèt una bestièsa tant gròssa coma a la fin del sègle passat quand nos volguèron vendre "la fin de l'istòria". Lo sègle XX començèt per una peguesa e s'acabèt per una autra. Amb la diferéncia que la primièra passèt factura sulpic, amb de milions de mòrts, per tornar començar 20 ans après.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari