editorial
L’estat francés en crisi prigonda
La crisi politica en França es arribada a un ponch d’inflexion que requerís una reflexion prigonda sus l’avenir de la democracia del país. Una entrevista del sociològ Marc Joly, publicada dins Mediapart, revèla una situacion inquietanta dins la quala lo president Emmanuel Macron s’arrapa al poder desesperadament, en metent en perilh los fondaments de la democracia. Lo comportament de Macron es descrich per Joly coma “autoritari, toxic, caotic e desmesurat", çò qu’es simptòma d’un problèma mai prigond que “pertòca la Cinquena Republica”.
Lo president francés, incapable d’acceptar la victòria del Nòu Front Popular (NFP) a las eleccions legislativas, a cercat de subterfugis per evitar que se reviren sas reformas, mai que mai las que pertòcan la fiscalitat e las pensions de retirada. Aquel negacionisme de Macron, que refusa sas falhibilitat e impostura, a menat a un blocatge democratic sens precedent. Son refús de nomenar un primièr ministre de l’NFP, totun l’opcion mai logica après los resultats electorals, demòstra una manca de respècte dels principis democratics mai basics.
Es imperatiu que l’esquèrra se tenga unida per resistir a “l’entrepresa destrusenta” de Macron. Cal prepausar de reformas constitucionalas immediatas per sortir del presidencialisme eiretat de Charles de Gaulle e de la tradicion bonapartista: l’eliminacion del poder de dissolucion de l’Assemblada pel president, la supression del 49.3, la revision de l’article 16 que li autreja de poders excepcionals dictatorials, e sustot lo començament del camin devèrs la descentralizacion vertadièra del poder per la reconéissença de la pluralitat etnica e nacionala de França que l’a tostemps negada aquel estat que se crei una «republica indivisibla, laïca, democratica e sociala» (article 1r).
La tòca es de capitar que las presas de decisions sián mai pròchas dels ciutadans del temps que las valors de respècte de las diferéncias e de las diversitats aduirián una riquesa sociala que beneficiariá al país, en crisi identitària que la vòl aprofechar l’ultranacionalisme d’extrèma drecha enemic de las minoritats. Aquela riquesa, que Macron la considèra coma un element de division, es al contrari un element d’union per de païses coma los estats plurinacionals de Soïssa e Canadà.
Davant aquela crisi prigonda de l’estat francés, nos podèm demandar se l’occitanisme demorarà devesit e mut.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
— Demandam-nos çò que l'esquerra a fach de plan e de mens plan dempuei la signature de la creacion de l'Euròpe ?
— Despuèi aquel moment, o mai exactament despuèi "lo viratge de la rigor" en 1983, l'esquèrra dita "socialista" a fait de dreita un pauc mai moderada que la dreita declarada, ni mai, ni mens.
Qué seriá una accion esquerrista d'un poder autenticament d'esquèrra, non pas, de segur, l'accion autoritarista d'un estalinisme inuman e desumanizant, mas tot simplament, los grands axes de las proposicions (en francés…) del Conselh Nacional de la Resisténcia (a l'ultra-dreita franco-italo-franco-ispanioca) :
"des mesures politiques, comme le rétablissement de la démocratie, du suffrage universel et de la liberté de la presse ; des mesures économiques, inspirées du planisme, caractérisées par « l’instauration d’une véritable démocratie économique et sociale, impliquant l’éviction des grandes féodalités économiques et financières de la direction de l’économie », ce qu'on appellera généralement les nationalisations, et qui est exprimé dans le texte comme « le retour à la nation des grands moyens de production monopolisée, fruits du travail commun, des sources d’énergie, des richesses du sous-sol, des compagnies d’assurances et des grandes banques » ; des mesures sociales, dont un rajustement important des salaires, le rétablissement d'un syndicalisme indépendant et des délégués d'atelier et « un plan complet de sécurité sociale, visant à assurer à tous les citoyens des moyens d’existence, dans tous les cas où ils sont incapables de se le procurer par le travail, avec gestion appartenant aux représentants des intéressés et de l’État ».
E òc, es aquò l'esquèrra ! I vesètz un punt comun amb lo vallsisme, lo mitterandisme segond (d'après 1983) o l'hollandisme ? Ieu, non, nimai l'ombreta d'un punt comun, ben al contra !
D'aquí estant, los que deurián per conviccion, votar a esquèrra, non van pas mai votar. I van los desesperat de l'esquèrra que son pro incultes per s'abandonar a la racalha d'ultradreita e los que continuan de defendre lors idèas de dreita de mens en mens moderada… Nos retrobam donc en segond torn d'eleccions presidencialas, escanats entre d'ultraliberals (Macron, Sarkozy, Hollande), (Ne volètz mai ? Son legions formatadas sencèras al sortir de l'ENA…) e de rascles fascistas. Lo pòble de dreita a los elegibles que desira e que lo satisfan. Mas lo pòble d'esquèrra non a pas mai de representants credibles, que non caiga dins la trapèla d'un autoritarisme de deliri coma la Melucha estaliniana anti-lengas. Aquí jai "la crisi prigonda" de l'estat francés : los esquerristas al poder non son pas d'esquèrra. Es LO problèma, lo principal problèma.
L'esquerra que se prepara a sauvar l'estat françes?
Demandam-nos çò que l'esquerra a fach de plan e de mens plan dempuei la signature de la creacion de l'Euròpe. Los deputats an transferan lo dreit europeen dins lo dreit frances sens mesme lo discutar. L'òm sem pas pausam la question de la democracia au niveu europeen e dau ròli daus deputats europeens. Sos l'egide de la Generala Van der Liden, presidenta de la comission europeenna, l'UE s'es botada totalement au service de las multinacionalas per pillar la França e los pais europeens. P'un besonh d'un sociologue per veire aquò.
Uei, la França es sos la tutela de l'euròpe. França a pus de poder dau tot. e l'esquerra vendra jugar lo ròli de salvador en devenant lo noveu ministre de Macron. Ieu creise que dins sa testa quò vai pus. Ente es passat lo miegjorn roja daus paisans e daus obriers?
Quò es per aquò que chausirem las pancartas bleu/blanc/roge que reclamann de quitar l'Euròpe pus redde qu'aquo. Tant pis si lo drapau occitan i perd son latin.
Farem la França emben la vague bleu-blanc-roja de la Vendée a la Savoie es a dire d'est en ouest pus leu qu'aquela França enta chaque comuna es reliat a Paris. Tornarem trobar un vent de solidaritat, entre las regions non pas per en far un monde de salariats mas de las regions autonomes e liures. Quò passa per lo Frexit (quitar França, quitar l'OTAN).
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari