editorial
20 ans après Carcassona 2005
Comença una nòva annada e coma d’abitud es ora d’exprimir los bons vòts per l’an 2025. Coma cada an, la còla de Jornalet esperam que l’an novèl serà melhor per Occitània. Volèm que se dobrisca mai de calandretas e mai de classas bilinguas e de corses d’occitan dins las escòlas publicas, que l’aranés ganhe mai de vam en Aran e que l’usatge social de la lenga aumente de las Valadas fins a Medoc e de Borbonés a la Gàrdia. Esperam que creisserà la senhalizacion en occitan e que se desvoloparà los corses d’occitan per adultes. Desiram que lo caumatge davale, que las perspectivas economicas se melhoren e que l’ÒPLO aja mai de ressorsas e s’espandisca a totas las regions occitanas.
Ongan tanben festejarem lo centenari del brave Andrieu Lagarda e aurem un bèl moment per la memòria car nos recordarem del 50n anniversari de la mòrt de Joan Bodon, e tanben del 20n anniversari de la desaparicion de braves occitans coma Bernat Manciet e Max Roqueta. Mas, subretot, nos recordarem dels 20 ans de la primièra granda manifestacion per l’occitanisme. Lo 22 d’octòbre de 2005, Carcassona visquèt un dels eveniments mai importants de l’istòria de l’occitanisme contemporanèu.
Las grandas mobilizacions “Anem, òc!” a Carcassona, Besièrs, Tolosa e Montpelhièr – sens parlar del grand passacarrièra a Rodès en 2013 – donèron un vam decisiu a l’occitanisme. Aquelas protèstas unitàrias mostrèron que, malgrat nòstras diferéncias ideologicas o personalas, nosautres occitanistas podiam trabalhar ensems per çò que nos amassa a totes: servar la lenga e la cultura del país, aver lo drech a la paraula e de viure al país.
Ara, 20 ans pus tard, cal recobrar aquel esperit de combat e un còp de mai emplenar las carrièras de nòstras demandas. La còla de Jornalet fasèm una crida a totes los collectius, associacions e particulars engatjats per la lenga e la cultura occitanas a organizar una novèla granda manifestacion per l’occitan. I collaborariam activament e i ajudariam coma poiriam, convencuts qu’es un biais bèl de donar de visibilitat a nòstra causa e de mostrar que sèm encara aicí, fièrs e determinats. I anam?
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Extrach del tèxt adoptat a l'AG del PNO a La Vaur lo 8 de decembre de 2024
Lo Partit de la Nacion Occitana es per tornar lançar una granda manifestacion de protèsta annala. Lo PNO soslinha que los elegits de las collectivitats localas occitanas quinas que sián (comunias, comunautats de comunas, departaments e regions) son encara incapables de se cargar de las demandas identitàrias dels occitans, malgrat èsser estacats a lors especificitats culturalas, e particularament lingüisticas , coma o an provat de recents sondatges d'opinion. Malgrat la lucha permanenta menada pels diferents movements politics occitans, la granda majoritat dels elegits occitans demòra dins de modèls de pensada jacobins. La consequéncia es que la màger part demòra membre de partits politics franceses. Per contrar aquela situacion desastrosa, lo PNO prepausa un còp de mai l’union de totes los movements politics occitans, que sián regionalistas, autonomistas o nacionalistas. Aquela union deu se debanar en defòra de tota ideologia sectària. La situacion identitària es talament degradada uèi en Occitània que demanda del movement occitanista dins son ensemble un Front Comun luchant, d’en primièr, per l’autonomia de las regions. Per aquò far e d’en primièr, los quites movements politics occitans an lo dever de ganhar lor pròpria autonomia d’accion e de pensada en rapòrt amb los partits politics franceses. De fach, i a pas cap de partit francés en França que preconize quitament un Estat federal. Concrètament e vist l’urgéncia de la situacion, lo PNO prepausa e se ten prèst a trabalhar per la constitucion d’un Front Comun d’entitats culturalas e politicas occitanas. Cadun en conservant sas pròprias especificitats mas tot en trabalhant per, al minimum, l'autonomia politica de las regions perque, sens autonomia politica i a pas d'autonomia culturala possibla. La situacion o demòstra cada jorn. Cal doncas tornar a una jornada annala de manifestacion coma o faguèrem dins lo passat recent, cada an dins una metropòli diferenta. L'Occitània existís sonque quand se manifèsta!
Anem i. E anem i tanben dels Pirenèus en aval. Davant la tramudança del catalan modèrn de dialècte desseparat de la lenga d'òc, l'an 1934, en nòu dialècte espanhòl, prepausem los partidaris del catalan genuin, coma pus lèu melho, la reintegracion del catalan dins la lenga d'òc.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari