editorial
Qual gerís l’educacion en occitan?
Fa qualques jorns, una delegacion de la FÈLCO (Federacion dels Ensenhaires de Lenga e Cultura d’Òc) foguèt recebuda al ministèri francés de l’Educacion. Demest d’autras questions, los ensenhaires occitans reclamèron a París que velhèsse per que las regions apliquèsson las convencions signadas en matèria educativa e per que s’engatgèsse mai dins l’ensenhament de la lenga occitana.
Per nosautres es curiós que los ensenhaires occitans lor calga demandar a París, nuclèu central del jacobinisme istoric, de velhar per que las regions occitanas trabalhen per la recuperacion de la lenga d’òc. En d’autres païses se fa lo contrari: son las regions qu’an lor lenga pròpria que i trabalhan e demandan a la capitala que coopère en aquel prètzfach. Mas ja vesèm que, tanben en aquò, France is different.
En consequéncia, aqueste fach nos deu far visar los nòstres elegits e responsables publics regionals. La promocion de l’occitan en totes los aspèctes, l’educatiu comprés, deu èsser un chepic de totas las regions e totes los departaments que i a en Occitània. Derivar la question vèrs l’administracion centrala es un acte de coardiá politica e morala inacceptabla dels nòstres elegits. Eles devon velhar per lor realitat mai prèpa, e aqueste cas es paradigmatic. Se se n’ocupan pas eles, que vivon sul terren, per quina rason deu èsser una prioritat per un foncionari francés comòdament installat al ministèri?
Per nosautres es curiós que los ensenhaires occitans lor calga demandar a París, nuclèu central del jacobinisme istoric, de velhar per que las regions occitanas trabalhen per la recuperacion de la lenga d’òc. En d’autres païses se fa lo contrari: son las regions qu’an lor lenga pròpria que i trabalhan e demandan a la capitala que coopère en aquel prètzfach. Mas ja vesèm que, tanben en aquò, France is different.
En consequéncia, aqueste fach nos deu far visar los nòstres elegits e responsables publics regionals. La promocion de l’occitan en totes los aspèctes, l’educatiu comprés, deu èsser un chepic de totas las regions e totes los departaments que i a en Occitània. Derivar la question vèrs l’administracion centrala es un acte de coardiá politica e morala inacceptabla dels nòstres elegits. Eles devon velhar per lor realitat mai prèpa, e aqueste cas es paradigmatic. Se se n’ocupan pas eles, que vivon sul terren, per quina rason deu èsser una prioritat per un foncionari francés comòdament installat al ministèri?
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Una precision : Cò que al FELCO avèm demandat au Minist_èri, es de trabvalhar, en intèrn, per que los rectorats que dependon d'eu entrinquen una negociacion amb las regions per la signatura d'una convencion. Aquò, lo Ministèri o pòt e o deu far, sens nos dire, coma n'es tentat e nos o fai regularament, que los rectors e los administratius locaus son autonomes -sabèm ben qu'o son pas tant qu'aquò, e que quand lo ministèri lor ditz de far, fan. Per quant a las regions, ren empacha las associacions dins chasca region d'estimular lors elejuts e los presidents de region per que facen quauque ren per la lenga. Es çò que nòstres CREOs fan regularament. L'important, es la sinergia entre Estat e regions, que l'i a de causas que las regions poion pas far -pagar los profs per exemple.
A un autre nivèu, es important que lo Ministèri jue un ròtle de coordinacion entre çò que se fai entre las divèrsas regions. Car sabèm pron que ni per los discorses l'interregionalitat en aquò nòstre foncciona pas encara, d'aqui d'inegalitats, per pas parlar dau separatisme provençau que JC Puech l'i fai allusion.
Tot aquò per dire qu'a de moments que l'i a, chau saber utilizar l'Estat, centralista jacobin ranhànhà, quand pòt servir. E aquò passa per la negociacion. Marcha o marcha pas, d'acòrdi, mas es coma aquò que se passa dins lo monde reau. Es pas glamour, es pas romantic, mas es ansinda.
#11 ok per l'AG. Coralament.
#10 Siau a l'AELOC Maria Joana ! Mai dins Vauclusa avèm de mau de ne'n recampar d'autrei. Dempuei qu'ai quitat lei Bocas dau Rose, aici siau tancat ! E pasmens èri partit flor au fusiu ! Siguèt de ma part una desconeissença grèva de la realitat d'aqueu despartament.
Per Joan-Claudi : dins l'Acadèmia d'Ais, nòstra associacion sòcia es l'AELOC, qu'es pro representativa, qu'a un molon d'aderents e dins la de Niça, es l'APLR, plan representativa tanben. La FELCO a pas cap de subvencions, pas cap de cotisacions dirèctes d'aderents. Vivèm amb un tot pichòt budgècte, mercés a una granda part de benevolat e a la part de cotisacions que donan las associacions academicas : 2 euros per aderent + una soma fixa que deu èsser de 50 euros per associacion. D'aqui l'importància, per los collègas, d'èsser aderents d'un CREO, o de l'AELOC, o de l'APLR.
Ensajam de faire viure lo federalisme, e i arribam. E devi mercejar aqui los collègas de totas las acadèmias que jògan lo jòc. Sens sa participacion, poiriam jamai montar los dorsièrs que montam (http://www.felco-creo.org/mdoc/docs/t_doc_2_20130825094311.pdf), amb de chifras precisas, de demandas adaptadas a cada situacion, de relevats concrets de situacions problematicas. Devi mercejar tanben l'associacion de parents d'escolans bilingues, OCBI, que nos ajudan fòrça per tot çò qu'es del primari. Sa preséncia, a costat de nosautres, al Ministèri, es la pròva qu'avèm pas de revindicacions corporatistas, que nos batèm per l'ensenhament public de nòstra lenga, parents e ensenhaires, amassa.
Joan-Claudi e los collègas que legisson lo Jornalet, vos convidam coralament a l'AG de la FELCO que se tendrà un dissabte (lo 6 de decembre probable) a Montpelhièr.
#8 Tant per ieu, excusa-me ! Dins lo primari, lei collègas de Vauclusa (que siam toteis isolats e se vesèm gaire) son estonats quand parli de la FELCO. Serai mai précis amb elei. ( Se son quasi totei "formats" dins d'associacion coma "Parlaren" o autra. ... Lo terrenh vueje es estat ocupat, per lo moment)
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari