Lo Mond avança e evoluciona, e mai se lo temps passa tan doçament que, de còps, sembla qu’avancem pas d’un centimètre. Cal solament ensajar de prene un pauc de perspectiva istorica e agachar qualques decennis enrèire per verificar que fòrça actituds preteritas son estadas, per astre, superadas e al delà, uèi, serián de comportaments absoludament impensables. Se vesèm lo tractament que recebián las femnas fa solament una generacion o poirem veire clarament. O tanplan lo respècte qu’aviam per l’environament e son suènh. A l’ora d’ara seriá impensable, e un delicte grèu, que qualqu’un escampèsse de residús toxics dins un flume d’un biais continú davant l’indiferéncia generalizada. Un darrièr exemple: fa qualque temps que la corrida foguèt enebida en Catalonha e sèm convencuts que dins qualque temps los catalans s’estonaràn en se remembrar que, al començament del sègle XXI, encara se fasiá.
 
E doncas, ara que parlam de la corrida e de l’evolucion istorica, es evident que lo debat animalista per rapòrt a la proteccion dels dreches dels animals tanben progrèssa en Occitània. A la còla de Jornalet nos sembla censurable que los animals sián torturats e tuats en un espectacle public. De la meteissa faiçon, sèm segurs que la majoritat de la populacion refusa los combats de gals e los combats de cans, e pensam que la corrida es tanben una practica obsolèta que serà eliminada inevitablament. Nos sembla quitament pas un espectacle e, encara mens, una question culturala. Es per aquò que sostenèm los grops e los movements que ne demandan la proïbicion.
 
Ça que la, qualques grops animalistas meton dins lo meteis sac una seguida d’autras questions que son mai discutiblas e que, o cresèm onèstament, jògan contra. Una causa es de torturar e tuar un animal pel gaudi del public e una autra causa, plan desparièra, es d’engraissar e tuar un animal per lo manjar. Los umans son omnivòrs, e aquò es complicat d’o cambiar. Mas si que podèm regular lo tractament que recebon los animals comestibles e ensajar que viscan dins las melhoras condicions possiblas. De fach, i a ja de leis que van dins aquela direccion. Los combats devon aver d’objectius atenhedors e realistas. La batalha immediata es d’enebir la corrida e non pas de ganhar, d’un patac, tota la guèrra animalista. O pretendre es la melhora faiçon de perpetuar la corrida.