CAPÇALERA PAIS INVISIBLE

editorial

Lo debat animalista

Lo Mond avança e evoluciona, e mai se lo temps passa tan doçament que, de còps, sembla qu’avancem pas d’un centimètre. Cal solament ensajar de prene un pauc de perspectiva istorica e agachar qualques decennis enrèire per verificar que fòrça actituds preteritas son estadas, per astre, superadas e al delà, uèi, serián de comportaments absoludament impensables. Se vesèm lo tractament que recebián las femnas fa solament una generacion o poirem veire clarament. O tanplan lo respècte qu’aviam per l’environament e son suènh. A l’ora d’ara seriá impensable, e un delicte grèu, que qualqu’un escampèsse de residús toxics dins un flume d’un biais continú davant l’indiferéncia generalizada. Un darrièr exemple: fa qualque temps que la corrida foguèt enebida en Catalonha e sèm convencuts que dins qualque temps los catalans s’estonaràn en se remembrar que, al començament del sègle XXI, encara se fasiá.
 
E doncas, ara que parlam de la corrida e de l’evolucion istorica, es evident que lo debat animalista per rapòrt a la proteccion dels dreches dels animals tanben progrèssa en Occitània. A la còla de Jornalet nos sembla censurable que los animals sián torturats e tuats en un espectacle public. De la meteissa faiçon, sèm segurs que la majoritat de la populacion refusa los combats de gals e los combats de cans, e pensam que la corrida es tanben una practica obsolèta que serà eliminada inevitablament. Nos sembla quitament pas un espectacle e, encara mens, una question culturala. Es per aquò que sostenèm los grops e los movements que ne demandan la proïbicion.
 
Ça que la, qualques grops animalistas meton dins lo meteis sac una seguida d’autras questions que son mai discutiblas e que, o cresèm onèstament, jògan contra. Una causa es de torturar e tuar un animal pel gaudi del public e una autra causa, plan desparièra, es d’engraissar e tuar un animal per lo manjar. Los umans son omnivòrs, e aquò es complicat d’o cambiar. Mas si que podèm regular lo tractament que recebon los animals comestibles e ensajar que viscan dins las melhoras condicions possiblas. De fach, i a ja de leis que van dins aquela direccion. Los combats devon aver d’objectius atenhedors e realistas. La batalha immediata es d’enebir la corrida e non pas de ganhar, d’un patac, tota la guèrra animalista. O pretendre es la melhora faiçon de perpetuar la corrida.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Galèc Manchester
24.

#22
Vòs, senher Lausa, que tan cridatz contra l'injustiça deu hiper-maishant estat francés que escana los occitans, que'vs caratz beròi quan parlam deus patiments hòrres de milèrs de bèstias dens l'elevatge convencionau. Aquò que'm par d'ua hipocrisia hèra leda.

  • 4
  • 2
Galèc Manchester
23.

Non soi pas briga d'accòrdi.

Qu'ei hèra mei important en prumer d'enebir l'elevatge industrialist de las bèstias ("las gàbias entaus pòrcs, lo biais de tuar las bèstia tà la forrura e las gàbias entà las garias", que ditz lo integrista en #19) e lo consum abusive de carne.

  • 1
  • 0
Terric Lausa Quilhan
22.

#20 e 5
Lo parallèl me sembla erronèu. L'occitan es la lenga naturala e eiretada dels occitans. Manjar de carn nos es tanben natural e eireta, aquí. Benlèu qu'en Índia es natural e eiretat de parlar hindi, tamol (e d'autras) e de manjar pas de carn. Atal coma semblariá pas natural de far parlar occitan a Mumbai e de lor far manjar de carn, als occitans nos sembla pas natural e eiretat de parlar hindi e de manjar sens carn d'un biais generalizat.

Aquò dit, cadun es totalament liure de far a sa manièra. Los vegetarians, vegetalians, veganistas e fruitarians tenon conviccions que son dignes d'un respècte a títol individual.

Çò me sembla.

  • 7
  • 2
Yaproux Jean Dines-Tountioul
21.

Organizan corridas per motius recreatius. Organizan la venta de fitge gras tanbens per motius recreatius. La prumèra es una recreacion visuala, l’autra gustativa. Ni l’una ni l’autra es pas necessària.
… e podèm alongar la lista.

  • 9
  • 2
Integrista maishant
20.

#17 Au men avís n'ei pas aquò que ditz l'article : qu'ei un article de sostien a la luta anti-corrida mes pas briga los autes combats animalistas.

"L'òme es omnivòr e es complicat d'o cambiar" (...) "los animals comestibles".

L'objectiu n'ei pas "haciam càder la corrida e puish passem a auta causa" mes "haciam càder la corrida e deishem lo rèsta atau com ei".

Si vòs har lo parallèl dab la luta occitana que seré meilèu : "demandem un panèu en òc a l'entrada de cada vila! ... e basta."

  • 3
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article