CAPÇALERA PAIS INVISIBLE

editorial

De bonas nòvas d’Aran

Aquestes jorns la Val d’Aran a fach l’actualitat dos còps, e los dos d’un biais plan positiu.
 
La primièra nòva, d’aspècte mai que mai politic, es la reconeissença pel govèrn catalan del drech dels araneses a l’autodeterminacion. Dins aquel sens, lo pòrtavotz del govèrn de la Generalitat de Catalonha, Francesc Homs, afirmèt fermament que “çò que Catalonha demanda per ela, o pòt pas denegar als autres; aquò es un principi de logica”. En consequéncia, se Catalonha capita ben amb lo sieu procès sobeiranista e se ven un estat independent, la clau del futur politic de la Val d’Aran serà, pel primièr còp, exclusivament en mans dels araneses. Aquò es un fach sens precedents dins l’istòria occitana e per aquela rason Jornalet se’n vòl felicitar.
 
La segonda nòva es que l’Institut d’Estudis Araneses (IEA) es estat reconegut coma acadèmia e autoritat lingüistica de l’occitan per la Generalitat de Catalonha. L’IEA trabalha e trabalharà tant per la varietat aranesa de la lenga occitana coma en favor de l’occitan general. Dins aquela dralha, sa tòca serà la nauta recèrca e l’estudi de l’aranés amb l’establiment dels critèris de nòrma: cal esperar que l’IEA trabalharà segon los principis fixats dempuèi 1935 per Loís Alibèrt e precisats pel Conselh de la Lenga Occitana (CLO) a partir de 1997. Al nivèl practic, l’IEA aurà una opinion determinanta en matèria lingüistica dins las administracions, dins lo sistèma educatiu e dins los mèdias.
 
E mai s’aquela nòva acadèmia es reconeguda solament per Catalonha, ont a drech normatiu, pòt agir tanben de facto coma una acadèmia de caractèr nacional occitan. Es talament aital, que s’es quitament previst lo mandat d’agir amb de relacions estrechas amb d’autres organismes occitans similars, coma lo Congrès Permanent de la Lenga Occitana. Cal, doncas, evitar de batèstas territorialas e las abitualas mesfisanças dins l’encastre scientific: cal avançar en benefici del ben comun, cal avançar pel progrès de la lenga occitana dins tot son territòri e dins totes los domenis. La còla de Jornalet sèm plan contents e encoratjam totes a trabalhar ensems per avançar en la normalizacion lingüistica occitana.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

xavi sabadell
1.

tota lengua a dret a èster ena ONU .Dit açò coma catalan me sèigui fòrça arregraït de víuer en un estat d tres lengües oficiaus mès creï qu'eth mon tien dret a saber qu'er occitan (aranes) existís .

  • 7
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article