editorial
Un jornal liure
Aqueste editorial dirà quicòm de conegut als legeires mai ancians. De fach sèm tornarmai a metre la meteissa question sus la taula, mas cresèm qu’o cal dire tant de còps coma caldrà. Parlam d’un corrent reduch de legeires qu’òptan pel boicòt d’aqueste jornal pel fach que i escrivon de personas qu’ideologicament pensan de faiçon desparièra. Cresèm qu’aquela actitud es pauc democratica e pauc toleranta, tipica dels movements marginals qu’an pas cap de vocacion de venir d’opcions majoritàrias fasent possible un cambiament politic, social o nacional. L’occitanisme atenherà sas tòcas tre que serà majoritari, e solament poirà venir majoritari se causissèm d’èsser una soma de sensibilitats, e non pas una imposicion de qualques unes sus la rèsta. Aqueste jornal n’es la pròva: e qualqu’un pòt pensar que la còla del Jornalet parteja totas las opinions publicadas? Es evident que non. Mas sèm convencuts qu’en portant totes los vejaires possibles atenherem mai de legeires e mai de resson. E, de fach, es çò qu’aürosament se passa, e mai s’encara sèm a esperar mai d’opinants de totas las colors.
Se qualqu’un pensa que torcerà los principis de Jornalet en lo menaçant amb lo boicòt e en metent d’opinants al ponch de mira, s’engana. Los contenguts publicats dins Jornalet son causits per la còla qu’a pensat, inventat, creat, finançat e bastit lo Jornalet. E avèm ja dich qualas son las condicions per i poder escriure: respectar la nòrma classica fixada per Alibèrt e completada pel CLO (levat, de còps, dins la rubrica Opinions, ont sèm mens exigents), prepausar de contenguts interessants e manténer totjorn la correccion e lo respècte vèrs los autres. Avèm pas jamai refusat cap d’article per qualque autra motivacion que las tres mençonadas. Al contrari, nos agradan las criticas constructivas perque nos ajudan a o far melhor. Mas tanben cal remembrar qu’aqueste jornal solament rend de comptes als nòstres legeires, pas a cap de partit, ni a cap d’institucion, ni a cap d’associacion (quitament pas als Amics del Jornalet), ni a cap d’organizacion, nimai als anonciants que publican de publicitat. Aquò es un jornal liure. E se i a qualqu’un que li agrada pas e que nos vòl pas legir, es liure d’o far pas.
Mas se cal pas enganar: aquela sòrta d’accions son exactament las que desiran los enemics d’Occitània. La division, la scission, la fractura, lo boicòt e lo sectarisme de l’occitanisme son de musica celèsta a las aurelhas dels jacobins e dels partisans del decès de la lenga occitana. Per aquò cedirem pas un centimètre sus aquestes principis constitutius d’aqueste jornal, perque —dich amb tota l’umilitat mas tanben sens complèxe— Jornalet es una pèira que fa partida del mur de sostenement contra la fin del nòstre pòble.
Se qualqu’un pensa que torcerà los principis de Jornalet en lo menaçant amb lo boicòt e en metent d’opinants al ponch de mira, s’engana. Los contenguts publicats dins Jornalet son causits per la còla qu’a pensat, inventat, creat, finançat e bastit lo Jornalet. E avèm ja dich qualas son las condicions per i poder escriure: respectar la nòrma classica fixada per Alibèrt e completada pel CLO (levat, de còps, dins la rubrica Opinions, ont sèm mens exigents), prepausar de contenguts interessants e manténer totjorn la correccion e lo respècte vèrs los autres. Avèm pas jamai refusat cap d’article per qualque autra motivacion que las tres mençonadas. Al contrari, nos agradan las criticas constructivas perque nos ajudan a o far melhor. Mas tanben cal remembrar qu’aqueste jornal solament rend de comptes als nòstres legeires, pas a cap de partit, ni a cap d’institucion, ni a cap d’associacion (quitament pas als Amics del Jornalet), ni a cap d’organizacion, nimai als anonciants que publican de publicitat. Aquò es un jornal liure. E se i a qualqu’un que li agrada pas e que nos vòl pas legir, es liure d’o far pas.
Mas se cal pas enganar: aquela sòrta d’accions son exactament las que desiran los enemics d’Occitània. La division, la scission, la fractura, lo boicòt e lo sectarisme de l’occitanisme son de musica celèsta a las aurelhas dels jacobins e dels partisans del decès de la lenga occitana. Per aquò cedirem pas un centimètre sus aquestes principis constitutius d’aqueste jornal, perque —dich amb tota l’umilitat mas tanben sens complèxe— Jornalet es una pèira que fa partida del mur de sostenement contra la fin del nòstre pòble.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
De segur, tot lo monde a dreit a la paraula. Tot lo monde pòd parlar de sa vista de çò qu'a fach, perque z'a fach aitau e pas autrament, dau devenir, de la filosofia, de la sciencia, dau espòrt, de cultura e de belcòp d'autres causas. Tot aquò pòd pas entrar dins jornalet. Chau triar. Queu a lo dreit de triar?
Totjorn aquela question : escriure per que fach e per qui? I a belcòp d'interogations dins nòstra societat actuala. Que fasam sur terra? Perque sept miliards d'òmes e de femnas volan lo bonur, la prosperitat, l'amistat , la solidaritat, l'entraida e per que sistematicament quo es lo contrari que se passe.
La filosofia de l'umanitat es basada sur la lei de separacion : denaut i a diu; en bas i a sas creaturas es a dire nòstres. Sem separats dau tot. Quò faguet neisser una patologia de la separacion. Tot lo monde se sent separats los uns daus autres. Quò balhet l'individualisme, l
'autonomiste, l'independantisme, lo nacionalime sectaire. L'egoïme seguet : me, sei pus fòrt que lo vesin e zo va far saubre; aura, que sei pus dominat mas qu'ai daus poders, va veire se quò vai filar dreit!
Los scientifics disan que lo conscient representa nonmas 5% de la consciencia. De las idéias tiradas d'un boiradis de sciencia e d'esoterisme disan que l'ADN es fach de 12 boccins de filaments e que nòstres, los essers umans, avam mas la possibilitat de se servir de 2 bocins. E aqueus dos bocins coresponden au bian e au mau. La consciencia nos balha mas lo dreit de far lo bian e lo mau. Nòstra libertat es limitada alaidonc que creisiam aver lo libre arbite. Fasetz lo bian e auretz la prosperitat, lo bonur. Fasetz lo mau e auretz las rivalitas la gueras en començant per la familha. L'umanitat pòd pus continuar la corsa a las gueras, a esploitar sens consciencia sos peina de detruire la civilisacion e la planeta. Chausiguet la lei d'amor, l'entraida, la solidaritat, la coperacion alentorn de vòstres dins vostra familha, emben vos amics, vòs colaboratoprs e vos coleguas; veiretz que lo monde cambara.
L'òm pòd determinar lops dreits daus òmes; de las femnas, daus efants, daus jòunes, daus vielhs, de la planeta mas lo mai important es la relacion entre totas aquels individualitas.
Quala consequencia per jornalet? : priviligiar la relacion, la comunicacion. Tots los matins, redactors coma legissaires, visatz -vos dins la glaça e disatz : ame jornalet, que va far anuech perque l'informacion que fache passat, o que legissa dins jornalet siaja bona, vertadiera, necessaria a tots los occitans e occitanistes e a tota l'umanitat, a tota la planeta. Ai pus le dreit de far o pensar quauaqu'a ren sens consciencia. Adissiatz.
#6 Per aiçò avèm creada l'associacion Los Amics de Jornalet. Sèm 36, ara per ara. Es encara pauc, non? Jornalet s'amerita tot nòstre sosten!
http://www.jornalet.com/pagina/2828/los-amics-de-jornalet
Las subvencions a la premsa de França :
http://www.contrepoints.org/2013/12/24/151104-le-montant-des-aides-a-la-presse-revele
Bona legida.
La libertat consistís de poder far tot çò que pòrta pas prejudici a qualqu'un mai. Aquí la limita que la lei fixa a la libertat de la premsa. Se los prepauses tenguts dins lo Jornalet darcan aquela limita, la responsabilitat del jornal es engatjada. Dins aquel cas, lo boicòt se pòt defendre se lo jornal non reconeis pas son error. Se non, lo Jornalet es dins lo plen exercici de son drech e lo boicòt es abusiu.
"La libertat, qu'es lo camin"!
Libertat dins lo contengut, aquò's vrai! Respièch, tanben!
Questions practicas:
Sus la libertat de pas picar per res: per situacion iniciala, serià pas possible d'avèr los comentaris en version espandida e tots, e de crear una opcion per los que ne vòlon 5, 10, 15, 20 per pagina e a desvolopar? Donc de simplament inversar la version per default?
Sus la libertat de saupre se de l'autre costat, i a la plèja o pas:
Per la meteo, balhar una vila per departament o provincia (per las valadas), es possible?
Sus la libertat de levar son comentari, es possible?Podètz definir un temps possible, o una possibilitat de contactar especialament vòstra còla per una correccion.
(Perdeque l'actualitat es justament passagièra, e se lo siti deu conservar son contengut, es pas una obligacion de tot laissar en linha, mas deu pas esser un biais per los comentators d'escriure a la lèsta).
Mercie per nos balhar cada jorn de novèlas, d'opinions, de reflexions!
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari