Fa dos ans que Tolosa aculhiguèt una granda manifestacion occitanista. Foguèt la darrièra granda pròva de fòrça dels occitanistas per carrièras, çò que demostrèt que lo movement es plan viu e ganha de fòrças. La protèsta metèt tanben en evidéncia la granda pluralitat ideologica de l’occitanisme. Lo pòble occitan es coma los autres pòbles del Mond: i a d’occitanistas de drecha e n’i a d’esquèrra; n’i a d’ecologistas e n’i a de partisans de l’energia nucleara; n’i a d’atèus e n’i a de catolics; n’i a de rics e n’i a de paures; n’i a de pacifistas e n’i a de militaristas; n’i a de simpatics e n’i a d’antipatics. Vaquí la granda riquesa de l’occitanisme e sa fòrça vertadièra, es aquò d’aquí que pòt chepicar los enemics del país, que siam capables d’agir amassa e ensems per çò mai considerable: salvar la lenga e la cultura del país, e far avançar Occitània cap a sa reünificacion e son autogovèrn.
 
Dos ans après aquela manifestacion es arribat lo moment de pensar a la manifestacion que ven. La còla de Jornalet cresèm que se deuriá debanar cada an dins las meteissas datas, per donar coesion al movement nacional e lo dotar de mai de rendètz-vos annuals. Mas la decision majoritària es de la far cada dos o tres ans, e serà pas aqueste jornal qu’o criticarà. Ça que la, òc que volèm criticar lo fach que las diferéncias logicas e naturalas sus l’organizacion vengan de discussions exageradas e de divisions prigondas. Per començar, i a de posicions desparièras sus ont far la manifestacion. N’i a que la vòlon far a Marselha, d’autres en Lengadòc, d’autres preferirián lo nòrd d’Occitània e n’i a que vòlon manifestar a París. Totas las idèas son bonas e totas las opcions an lor justificacion. Mas aquò pòt pas èsser una rason de disputa. I a tanben de discussions e de criticas sus qual deu organizar la manifestacion. La manièra d’o resòlver es mejançant la creacion d’un comitat organizaire de la manifestacion, format per de representants dels partits, de las organizacions culturalas e educativas e de las autras entitats enrasigadas al país.
 
L’occitanisme ven, fin finala, una opcion politica e nacionala amb de capacitat de transformar la realitat. L’occitanisme politic obten ja de resultats electorals significatius —dins cèrtas localitats— e es capable d’arribar a d’alianças politicas efectivas. L’occitanisme cultural amassa de milièrs de personas e es capable de crear de festenals e d’espectacles fòrça dignes e interessants. L’occitanisme educatiu creis e las escòlas occitanas son pus nombrosas. Sèm al començament d’un nòu temps. O benlèu sèm dins la concretizacion del “Temps Tres” de l’occitanisme, teorizat per Robèrt Lafont^[1]. Lo cal pas degalhar amb de batèstas entre sectors. Nos o podèm pas permetre e podèm pas donar aquela jòia als nòstres adversaris nacionals. O cal far per las generacions futuras e per las que nos an precedit. L’unitat es la nòstra fòrça; la division es lo nòstre taüt.
 

 
_______
^[1] LAFONT, Robèrt.Temps Tres. Trabucaire, colleccion Internacional, 1991.