editorial
Anem Òc! 2015
Aqueste jornal fasiá resson divendres passat de la convocacion, de la part de l’Institut d’Estudis Occitans (IEO) e de Calandreta, d’una manifestacion en defensa de la lenga e de la cultura occitanas. Lo rendètz-vos es lo 24 d’octòbre a Montpelhièr. Cal dire qu’aquela convocacion arriba qualques jorns après que lo Partit de la Nacion Occitana (PNO) faguèsse una crida a l’occitanisme a prene un còp de mai las carrièras e defendre la nòstra identitat. Coma sabètz, pendent aquestes darrièrs ans Occitània a viscut quatre grandas manifestacions occitanistas: Carcassona en 2005, Besièrs en 2007, Carcassona en 2009 e Tolosa en 2012. La manifestacion de Montpelhièr serà, doncas, la cinquena granda mobilizacion dels occitanistas en 10 ans.
Davant aquel fach, Jornalet anóncia tre ara son sosten incondicional a la convocacion de la manifestacion. E quand disèm incondicional volèm dire que nos impòrta pas qual es lo que convòca, nos impòrta pas lo lèma de la manifestacion, nos impòrta pas la vila causida, nos impòrta pas la data causida e nos impòrta pas qual i parlarà. Çò que nos impòrta plan, e çò que consideram vertadièrament nuclear, es que la manifestacion se faga e que siá una reüssida de las bèlas perque la majoritat de personas a qui s’adreiçarà la manifestacion (los ciutadans en general, los elegits, los opinants, los jornalistas, los partits franceses, etc.) ne faràn una lectura positiva o negativa en foncion de la capacitat de mobilizacion. Alavetz, l’occitanisme es davant una bona oportunitat de tombar pas dins las abitualas luchas intèrnas e far una exibicion de fòrça civica, revendicativa, festiva, democratica e pacifica. Lo succès de la manifestacion depend solament de nosautres, perque dins las manifestacions precedentas s’es demostrada la bona capacitat de convocacion.
Dich aquò, e per contribuir a assegurar la reüssida de la manifestacion, aqueste jornal se met a la disposicion del movement occitanista per promòure la protèsta, per ne parlar e per èsser un nautparlador de totas las iniciativas restacadas. La data fixada, pro alonhada, permet de preparar amb temps lo succès de la manifestacion. Caldriá que foguèsse la mai nombrosa fins al moment final e deuriá comptar d’activitats parallèlas de tota sòrta. Aquò se passa pas cada jorn que l’occitanisme s’amasse dins un luòc concret de la nacion, e es una escasença idonèa per ne sortir amb de contactes, de publicacions, de bandièras e d’informacions de difondre al luòc d’origina de cadun. L’occitanisme a demostrat recentament que l’unitat d’accion dona una frucha positiva; pendent tròp de temps nos sèm entestats a demostrar que la division dona solament un resultat esteril. Cal èsser nombroses tant e mai lo 24 d’octòbre e tombar pas dins d’actituds faccionalas e divisoras, que contribuisson unicament a perpetuar lo jacobinisme. Cal, mai que jamai, un acte nacional de generositat. De la part d’aqueste jornal farem tot çò possible per que siá aital. Anem Òc!
Davant aquel fach, Jornalet anóncia tre ara son sosten incondicional a la convocacion de la manifestacion. E quand disèm incondicional volèm dire que nos impòrta pas qual es lo que convòca, nos impòrta pas lo lèma de la manifestacion, nos impòrta pas la vila causida, nos impòrta pas la data causida e nos impòrta pas qual i parlarà. Çò que nos impòrta plan, e çò que consideram vertadièrament nuclear, es que la manifestacion se faga e que siá una reüssida de las bèlas perque la majoritat de personas a qui s’adreiçarà la manifestacion (los ciutadans en general, los elegits, los opinants, los jornalistas, los partits franceses, etc.) ne faràn una lectura positiva o negativa en foncion de la capacitat de mobilizacion. Alavetz, l’occitanisme es davant una bona oportunitat de tombar pas dins las abitualas luchas intèrnas e far una exibicion de fòrça civica, revendicativa, festiva, democratica e pacifica. Lo succès de la manifestacion depend solament de nosautres, perque dins las manifestacions precedentas s’es demostrada la bona capacitat de convocacion.
Dich aquò, e per contribuir a assegurar la reüssida de la manifestacion, aqueste jornal se met a la disposicion del movement occitanista per promòure la protèsta, per ne parlar e per èsser un nautparlador de totas las iniciativas restacadas. La data fixada, pro alonhada, permet de preparar amb temps lo succès de la manifestacion. Caldriá que foguèsse la mai nombrosa fins al moment final e deuriá comptar d’activitats parallèlas de tota sòrta. Aquò se passa pas cada jorn que l’occitanisme s’amasse dins un luòc concret de la nacion, e es una escasença idonèa per ne sortir amb de contactes, de publicacions, de bandièras e d’informacions de difondre al luòc d’origina de cadun. L’occitanisme a demostrat recentament que l’unitat d’accion dona una frucha positiva; pendent tròp de temps nos sèm entestats a demostrar que la division dona solament un resultat esteril. Cal èsser nombroses tant e mai lo 24 d’octòbre e tombar pas dins d’actituds faccionalas e divisoras, que contribuisson unicament a perpetuar lo jacobinisme. Cal, mai que jamai, un acte nacional de generositat. De la part d’aqueste jornal farem tot çò possible per que siá aital. Anem Òc!
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Salutacions des del sud del País Valencià, on parlem una llengua molt pròxima a l'occità. Tot el meu suport!!! nosaltres els valencians també patim si fa no fa el mateix problema que vosaltres... M'agradaria anar-hi però està molt lluny!!! Salut i República, visca l'Occità i el català!
#3 Matieu, coma pensi que los organisators se son minjats aquel argument qu'es çaquelà essenciau : se jamai una protesta se fasia en Provença, la caldria sonar "Anem Vò" que totes los medias revirarian còp seria de pèca de la mèna "Amen l'veau" o "Ane aime Veau".... e seria problematic en terme de com
E puèi cal esser oneste, amb la fusion de las regions, MP e LR se diran "Occitania", doncas s'anem pas emoscalhar d'anar faire protesta en defòra d'Occitania pr'amor qu'avem pas sinhats d'acòrdis bilaterals (a mai que caldria definir dins qu'un dialecte fasem aquel acòrdi a l'escrich... tròp de trabalh seria pesuc.....
E puei coma an suprimida la jornada de solidaritat pels vièlhs, cap plan faire un geste cap a l'IBG e autre "Coulectiou Prouvençaou" (excuse my mistralenc.....)
En brèu, se vos faltan d'arguments de maissanta fé, m'en demòra un fum, que soi preste de vos bahar amics organisators, a un bon pretz....
A tè, avem pus lo drech de durbir una discutida ara ?
Se podem pausar quauquei questions d'efiech, avans que de totei s'entre congratular de nòstra bèla "unitat dins la diversitat" e la brava "capitada" d'aqueu passa-carriera ( pensatz ! Doás plenei paginas dins lo Midi Libre édition Montpellier, un passatge a TV Sud, Radio Clapàs e Radio France Bleu ! ).
1 / quant de manifestacions se son ja debanadas despui un detzenat d'annadas e de que foguèron lei ressons sus l'ENSEM dau territòri occitan ? M'agradariá per exemple de veire se lei comunas e territòris administratius concernits qu'aculiguèron aquestei manif faguèron créisser lei mejans a dispausicion de l'occitan (e aisit de va veire, que son pas gaire...). E, evidentament, m'agradariá de veire se lei comunas ò territòris non concernit an fach créisser seis ajudas publicas dins lei memei proporcions (per Marselha e Provença, ai ja mon idèa, mai deu s'aprene a la qualitat pietadosa dei militants e artistas d'aqueu ròdol).
3 / Lo budget mejan previst per cada associacion occitana per li participar, a cada còp.
M. Roch, amb tot lo respèct qu'ai per sa persona, nos expliquèt que la causida de Montpelhier se faguèt en rason tanben de l'obligacion dei temps de pausas dei caufaire de carris. M'imagini que l'IEO d'Aude aguèt d'astre despuei dètz ans puei que sus lei cinq manif, una se debanèt a Carcassona, e leis autreis dins un entorn d'aperaquí una ora e mieja. De que far de braves penequets per lei caufaires.
4 / la rason dau perqué dau coma d'aqueu misteriós comitat invisible que decidís per totei e sensa ges de consultacion, e mai d'associacions representativas dau malhum occitanista dins son ensem territoriau. Qu son ? Quant son ? Au sègle 21, lei mejans de far una bèla consultacion publica son pasmens mai aisits qu'a la perfin dau sègle 20, per exemple en fasent un sondatge simultanèu sus Jornalet / la Setmana / Aquò d'aquí etc, ò mièlhs, en dubrissent una pagina reservada a n'aqueu prepaus en ne fasent una bèla publicitat. Aquò que permetriá amai de far una estimacion de la pratica internet encò nòstre.
Coma marselhés, siáu pas lo mai embestiat per la tenguda d'aquela manif a Montpelhier. Pasmens, e coma siáu reborsier, m'agrada de saupre lei rasons qu'auriáu d'anar ailà. A levat d'anar tocar lei mans dei colègas, ne'n vieu absoludament pas l'interés, subretot s'es per donar de credibilitat en de personas que mòstran clarament tot lo mesprètz qu'an per sei periferias.
Encara un còp, se plánher de l'afrós centralisme parisenc per ne'n prepausar un modèle redusit, a ieu, que siegue en occitan ò en bambara, m'interessa pas. E maugrat totei lei recomandacions fachas de tot caire, viam ben qu'en realitat s'aplica un centralisme occitanista que se pòu verificar dins lei FACHS amb aquela mena de decision (e amb lo comentari entosiast de M. Viaule çai-bas).
Quand l'intelligéncia a parlat, i a pas res a ajustar.
Plan d'accord emben tu. Laissam tombar nòstre vielh manteu de nacionalistes regionaus, egoistes e barats sur ilh-mesme. Drubam nos vers l'unitat occitana. De tota faiçon i tornarem trobar nòstres raiçs regionalistes.
çò que faudria a Aquitana Lemosin quo es una façada sur la miejaterana. La Provença a mestier d'una façada vers l'Atlantica. Gascons e Auvernhats an besonh d'una relacion comerciala.
Istoricament quo es lo prumier còp que l'estat frances pòd pus assegurar son centralisme jacobin.
Los regionalismes de l'estat frances se desvelhan. Lo nòrd de la França se virara vers sas raiç que visan vers Berlin e Varsovia. Lo sud viesara vers los pais dau sud e vers l'Africa e l'Orient.
Montpelhier pòd esser mai qu'una manifestacion per la lenga. Pòd esser la prisa de consciença que la França es secoduda per una crisa de son biais de decopar lo terori e de gérar son centralisme.
Anem per la lenga a Montpelhier, anem per l'unitat occitana.Los occitanistes an pas besonh d'entrainar los autres; an besonh de creire que quò pòd se far. Los occitans an besonh de creire qu'entre tres montanhas e doas planas una unitat economica, culturala se sufiria a ela-mesma. Anem!
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari