editorial
La sceneta de la Carta Europèa de las Lengas Minoritàrias
Remembra-te, amic legeire: que fasiás, ont trabalhavas, qu’estudiavas e ont viviás en 1992? Fòrça temps s’es passat dempuèi 1992. Concretament 23 ans. Gaireben un quart de sègle. Mantes dels que vivián en 1992 son pas mai entre nosautres. Doncas te cal saber qu’aquel an lo Conselh d’Euròpa aprovèt la Carta Europèa de las Lengas Regionalas e Minoritàrias. Dempuèi, un total de 25 païses europèus l’an signada e ratificada, e la Carta fa partida de lor còrpus legislatiu e, en consequéncia, totas las lors lengas gaudisson d’un encastre legal de proteccion e promocion. Totes los païses europèus l’an signada e ratificada? Non! Un petit vilatge d’irreductibles galleses resistís ara e encara contra l’avanç del progrès, de la libertat e del respècte de la diversitat.
França, efectivament, es tornarmai la feda negra de la diversitat e del respècte dins l’Euròpa del sègle XXI. Los politicians franceses apèlan a l’article 2 de la Constitucion Francesa, coma se foguèsse un empediment divin que gastèsse quina iniciativa que siá dins aquel sens, coma se la libertat foguèsse subordenada a la lei e non pas l’invèrs. Lo primièr ministre socialista Lionel Jospin signèt la Carta en 1999, mas lo president Jacques Chirac la ratifiquèt pas en tot brandar, coma se foguèsse l’espasa de Joana d’Arc, la sacrosanta Constitucion e lo sieu famós article 2 que consagra la lenga francesa coma esplech fondamental del genocidi lingüistic que l’a perpetrat la Republica Francesa.
Lo govèrn francés actual s’es prepausat, per fin de complir una promessa electorala del president François Hollande, de far una petita modificacion constitucionala que permeta la ratificacion de la Carta e qu’intre pas en conflicte amb la Constitucion Francesa. Aquela procedura requerirà lo vòte favorable de dos tèrces del Congrès (una institucion que jonh l’Assemblada Estatala e lo Senat), un objectiu malaisit se prenèm en compte que lo jacobinisme politic es una malautiá encara fòrça estenduda demest los nòstres representants. De fach, lo Partit d’Esquèrra e lo Front Nacional, de formacions teoricament alonhadas mas totjorn plan jonchas per defendre esséncias ultranacionalistas, an ja sautat a l’atac. D’autres partits mai majoritaris o agachan amb malfisança. Caldrà, doncas, èsser atentius al debat e velhar que, aqueste còp òc, França pòsca començar d’intrar dins lo club dels païses civilizats e defensors dels dreches umans.
De legir:
— Jornalet 02.08.2015: Mai d’obstacles per la ratificacion de la Carta de las Lengas
— Opinion de Domergue Sumien: Lo marrit gadget de la Carta Europèa dei Lengas Regionalas o Minoritàrias
França, efectivament, es tornarmai la feda negra de la diversitat e del respècte dins l’Euròpa del sègle XXI. Los politicians franceses apèlan a l’article 2 de la Constitucion Francesa, coma se foguèsse un empediment divin que gastèsse quina iniciativa que siá dins aquel sens, coma se la libertat foguèsse subordenada a la lei e non pas l’invèrs. Lo primièr ministre socialista Lionel Jospin signèt la Carta en 1999, mas lo president Jacques Chirac la ratifiquèt pas en tot brandar, coma se foguèsse l’espasa de Joana d’Arc, la sacrosanta Constitucion e lo sieu famós article 2 que consagra la lenga francesa coma esplech fondamental del genocidi lingüistic que l’a perpetrat la Republica Francesa.
Lo govèrn francés actual s’es prepausat, per fin de complir una promessa electorala del president François Hollande, de far una petita modificacion constitucionala que permeta la ratificacion de la Carta e qu’intre pas en conflicte amb la Constitucion Francesa. Aquela procedura requerirà lo vòte favorable de dos tèrces del Congrès (una institucion que jonh l’Assemblada Estatala e lo Senat), un objectiu malaisit se prenèm en compte que lo jacobinisme politic es una malautiá encara fòrça estenduda demest los nòstres representants. De fach, lo Partit d’Esquèrra e lo Front Nacional, de formacions teoricament alonhadas mas totjorn plan jonchas per defendre esséncias ultranacionalistas, an ja sautat a l’atac. D’autres partits mai majoritaris o agachan amb malfisança. Caldrà, doncas, èsser atentius al debat e velhar que, aqueste còp òc, França pòsca començar d’intrar dins lo club dels païses civilizats e defensors dels dreches umans.
De legir:
— Jornalet 02.08.2015: Mai d’obstacles per la ratificacion de la Carta de las Lengas
— Opinion de Domergue Sumien: Lo marrit gadget de la Carta Europèa dei Lengas Regionalas o Minoritàrias
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
« Fau que te rapèli la proposicion de lèi dei socialistas en 1980 sus lei lengas dei pὸples de França que lo goapo que venguèt puei presiden trefusèt de la far votar maugrat un engatjament solemne ? Lei gents aguèsson agut la memὸria pas trὸp corta, se serián rementats qu’aqueu que li fasiá aquela promessa èra l’inventor, dau temps qu’èra ministre en 1955, de la formula « França de Dunquèrque a Tamanrasset ». Faliá èstre un gornau dei grὸs per i crèire ! »
Dins « Lo comunard de la Mitidja » de Glaudi Barsὸtti, IEO Edicions.
« Fau que te rapèli la proposicion de lèi dei socialistas en 1980 sus lei lengas dei pὸples de França que lo goapo que venguèt puei presiden trefusèt de la far votar maugrat un engatjament solemne ? Lei gents aguèsson agut la memὸria pas trὸp corta, se serián rementats qu’aqueu que li fasiá aquela promessa èra l’inventor, dau temps qu’èra ministre en 1955, de la formula « França de Dunquèrque a Tamanrasset ». Faliá èstre un gornau dei grὸs per i crèire ! »
Dins « Lo comunard de la Mitidja » de Glaudi Barsὸtti, IEO Edicions.
E ben ieu esperi que lo govern francimand ratifique pas aquesta carta. Aquò sera l'escasença de nos mobilizar amb la autras lengas minorizadas e per lo còp de fotre un vertadier bordel. A Paris.
Sabètz per que França ratificarà pas jamai la Carta Europenca ?
Per que França es lo pais dels dreits de l'òme (e/o de la femna) que parla FRANCES
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari