editorial
Per una “descolonizacion” màger
Fa qualques jors, aqueste jornal publicava una nòva espantanta. Lo nombre d’immigrants e de refugiats que travèrsan la Mediterranèa per cercar sosta dins l’Union Europèa es d’un quart de milion dempuèi genièr passat. Aqueles refugiats venon en fasent d’odissèas de patiment e tot çò que tròban en cò nòstre es de fils d’aram, de misèria e qualques situacions de crisi umanitària coma las que se pòdon viure a l’illa grèga de Còs, a la vila francesa de Calais o quitament a Ventemilha. Son de mond que fugisson la misèria, la fam e la guèrra. Lors païses d’origina son normalament rics en ressorsas naturalas. Mas lo profièch d’aquelas ressorsas benefícia a una petita oligarquia, o lor contraròtle provòca de guèrras crusèlas e sagnosas. Normalament las armas que ferisson e tuan son fachas als Estats Units, en Russia, en China, en Alemanha e en França.
La majoritat dels legeires de Jornalet nos sèm levats aqueste matin e nos sèm lavats. Avèm a l’ostal una sala de banh que i dobrissèm lo robinet que ne sortís d’aiga freja o cauda. Qualques unes aurem quitament fach los nòstres besonhs dins un vatèr d’aiga neta. Puèi avèm dejunat, saique a la cosina ont tanben avèm d’aiga correnta e potabla. Avèm fach de cafè e l’avèm begut sens prene en compte lo trabalh e lo patiment de las personas qu’an cultivat, recoltat, torrefach e embalat aquel cafè. La majoritat dels èssers umans de la nòstra planeta an pas d’aiga dins lor ostal, e mantes la devon cercar plan luènh. De fach, las ressorsas energeticas son limitadas e sèm una minoritat los èssers umans qu’avèm d’aiga, d’electricitat e de gas a l’ostal. Mas lo mond que fan possible lo nòstre cafè matinal, los que trabalhan dins las minas del coltan que fa possible los nòstres telefòns mobils, pagan amb la misèria e mai amb lo sang lo nòstre confòrt.
Avèm l’astre d’èsser en Euròpa, mas aicí en Occitània sèm encara un país dominat, “colonizat”. Per parlar amb de tèrmes pus exactes, subissèm aqueste “colonialisme interior” que l’estat francés nos impausa. Amb las nòstras taxas se fa promocion de la francofonia e quitament de la desparicion de l’occitan. Amb las nòstras taxas pagam los mèdias francofòns del temps que los mèdias occitanofòns subrevivon amb los nòstres dons. De mai, sèm alienats e la majoritat dels compatriòtas creson qu’es natural de quitar de parlar occitan en benefici del francés, de la meteissa faiçon que veson qu’abans lo mond cauçavan d’esclòps e qu’a l’ora d’ara cauçan de sabatas.
Se sabiam que sèm lo país de la mesclanha, que la nòstra civilizacion es bastida sus un caireforc intercultural entre orient e occident, que sas valors fondamentalas son la convivéncia e lo paratge, benlèu saupriam cossí nos “descolonizar” totes ensems.
La majoritat dels legeires de Jornalet nos sèm levats aqueste matin e nos sèm lavats. Avèm a l’ostal una sala de banh que i dobrissèm lo robinet que ne sortís d’aiga freja o cauda. Qualques unes aurem quitament fach los nòstres besonhs dins un vatèr d’aiga neta. Puèi avèm dejunat, saique a la cosina ont tanben avèm d’aiga correnta e potabla. Avèm fach de cafè e l’avèm begut sens prene en compte lo trabalh e lo patiment de las personas qu’an cultivat, recoltat, torrefach e embalat aquel cafè. La majoritat dels èssers umans de la nòstra planeta an pas d’aiga dins lor ostal, e mantes la devon cercar plan luènh. De fach, las ressorsas energeticas son limitadas e sèm una minoritat los èssers umans qu’avèm d’aiga, d’electricitat e de gas a l’ostal. Mas lo mond que fan possible lo nòstre cafè matinal, los que trabalhan dins las minas del coltan que fa possible los nòstres telefòns mobils, pagan amb la misèria e mai amb lo sang lo nòstre confòrt.
Avèm l’astre d’èsser en Euròpa, mas aicí en Occitània sèm encara un país dominat, “colonizat”. Per parlar amb de tèrmes pus exactes, subissèm aqueste “colonialisme interior” que l’estat francés nos impausa. Amb las nòstras taxas se fa promocion de la francofonia e quitament de la desparicion de l’occitan. Amb las nòstras taxas pagam los mèdias francofòns del temps que los mèdias occitanofòns subrevivon amb los nòstres dons. De mai, sèm alienats e la majoritat dels compatriòtas creson qu’es natural de quitar de parlar occitan en benefici del francés, de la meteissa faiçon que veson qu’abans lo mond cauçavan d’esclòps e qu’a l’ora d’ara cauçan de sabatas.
Se sabiam que sèm lo país de la mesclanha, que la nòstra civilizacion es bastida sus un caireforc intercultural entre orient e occident, que sas valors fondamentalas son la convivéncia e lo paratge, benlèu saupriam cossí nos “descolonizar” totes ensems.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Escrivètz : « Lors païses d’origina son normalament rics en ressorsas naturalas. Mas lo profièch d’aquelas ressorsas benefícia a una petita oligarquia, o lor contraròtle provòca de guèrras crusèlas e sagnosas. » Donc, logicament, per descolonisar (e mai la nòstra quita Occitania) se cal desfar de las tutèlas capitalistas e bureucraticas pseudo-comunistas, non ? Cal compartir fòrça equitablament las riquesas, non ? Cal quitar de córrer de sempre en sempre per ensajar de n'aver mai que lo vesin, non ?
Tant val dire que de caminàs demòra de far !!!!
#4 Mercés per aquel cors d'istòria plan plan objectiu. Que n'aviam besonh, nosautres, d'ausir un còp de mai, aquela "savièsa" dels ancians.
Remiri tanplan la vòstra ortografa, plan originala, sens majuscula. O comprèni lo simbòl de pas voler impausar la vòstra vertat venguda del temps passat e vertadièr. Polit.
Segur, abans, lo cafè èra melhor, fach amb la susor dels paures trabalhaires. Subretot en 45, quant se mesclava amb un pauc de tèrra (o de mèrda seca, ne serem jamai segur...) per l'espessir un pauc e lo tornar mai profitable. Quitament ara ma grand sap pas far un cafè coma cal (quitament se me disián totjorn que ma grand "saviá far un bon cafè") ... N'en soi tot esmogut. N'en tremòli.
La vòstra analisi un pauc "totes dins la quita saca" m'agrada fòrça perque es plan plan corteta. Tròbi qu'es plan : aital perdèm pas de temps a far la tria, a comprene los imigritants, que venon un pauc d'en pertot, es complicat... Negres, pas negres, crestians, islamistas, moderats, pas moderats, eslip, pas d'eslip, burre, o confitura... Non non, es complicat. Avèm pas léser.
Aital, son pas que de "bèstia rajosas e acarnassidas que per assietar una estrategia de colonizacion organizada per una agricultura intensiva de dròlles venon traversar la mar granda tal lo pirate per conquèrre la nòstra tèrra e lo nostre tresaur (del felibrige - seràn decebuts...)". Segur, amb aquesta "analisi" ganham de temps, que podèm passar a l'òrt, per asagar ... a alara ...
O alara NOS LEVAR, ÒMES ! Houellebecq se pòt crompar tota la vaselina que li agrada, nosautres podèm respondre a aquela politica colonizatriça per la naissença ! Podèm baissar las cauças, e nos tener dreches e fièrs, la quèca dins la man, e tal lo nòstre ors pirenenc mitic, agantar totas las femnas que passan. E las asagar (es un imatge, se n'i a un que compren pas que demanda al vesin - o la cosina, es melhor) de totas las vòstras fòrças per aital bastir la nòstra amarda complèta facha sonque de "Joan de l'Ors", plan ordonats, e totes en reng.
Amb aquesta amarda d'un milierat de "Joan de l'Ors" o poiriam marchar sus Tolon o Marselha (e ne profitariam per i fotre los panèus en occitan) per far recuolar aquesta invasion de malapreses. Que riscam ? Res ! Lo sol dangièr èra qu'aqueles emplastres nos mordessen dins la quèca, mas per chança manjan pas de pòrc ! Es un signe ! Dieu o vòl ! Dieu o vòl !
En conclusion diriái qu'arresti perque ieu tanben pòdi escriure (e pensar ! E dins lo quite temps, de òc mossur ! Soi anat a l'Universitat, la de Laguèpia, m'an aprés, n'en son mòrts...) de conàrias del matin al vèspre. Ieu tanpauc ai pas paur de perdre la meuna dignitat ! Avètz pas lo monopòli per escriure de paquetasses rabioses que conflon cadun ! O vos lo contèsti !
Pron d'asenadas quora legissi o entendi que Occitània ei lo pais de la mesclanha, valent a dire dau mestissatge aquò es una gròssa messorga,que per quant a la Provença, lei primieras migracions italianas daton soncament de la segonda mitat dau XIX° sègle a Marselha e a partir de 1900 en provença interiora- vèire leis articles publicats per "Prouvenço d'aro" e repres per "lo lugarn" an aqueu subjecte-lo musèu de l'immigracion parisenc. e ben mai : quora legissi " lo mond que fan possible nòstre café matinier, los que trabalhan dins las minas de coltan que fa possible lo nòstre telefon mobil pagan amb la misèria emai amb lo sang lo nòstre confort" ou, l'amic onte siás anat pescar aquela gròssa conariá ? siás nascut tot arnescat d'ideologia gauchista de la cuissa de Karl Marx ? te fau assaubre que dins leis annadas 1950 lo futur lector dau jornalet que siáu devengut me levavi cade matin d'ora dins una cambra qu'èra jamai caufada, que descendiá dins la cosina per me lavar, li aviá ges de docha o, aquò èra lèu fach, que li avià sus l'aiguier un tian o una cuveta d'aiga qu'eriam anat quèrre a la font dins de farrats o de brocs e aqui te desbarbolhava, un pauc d'aiga a la cara e pasmai ! sortiáu defòra per anar pissar un cop à la suelha -lo molon de femier, lo cagador se trobava aqui, una cabaneta facha amb de marrtits posts desglesits, puei en aguènt reviudat lo fuòc dins la chaminèia , me fasiáu bolhir una caceiròla de lach sus lo trespè, de lach de cabra que veniás tot just de mouser. lo bòsc o la lenha que cremava dins la chaminèia , siás tu que l'aviás copat amb la destrau e puei rebrondat amb lo fauçon e te l'aviá faugut carrejar dins de carretas sus de marrits camins ! en 1945, au contra de ço que penseriam, l'abondancia èra pa'ncar tornada e lo café èra rar e eriam urós de ne bèure quora n'i aviá; me pòs crèire que preniam pas en compte "lo trabalh e lo patiment de de las personas qu'an cultivat,recoltat, torrefiat,"e embalat aquel café" aqui , siam au grat zero de l'economia e de la lenga,que l'editorialista deurriá saubre que torrefier se ditz torrar o taurar e que generalament se torra e s'embala lo café importat dins lo pais de venda. en 1950 lo pagés provençau trabalhava coma seis avis, la revolucion industriala agricola tot just s'esquissava e aquò èra penible e ne patissiá, mai degun se planhié. se noirir e noirir leis autres èra pas viscut coma un esclavatge. li aviá pas mai d'Occitània colonizada que vuèi d'Islam moderat. l:'euròpa pauc a cha pauc aviá fach de progrès materiaus, sènsa d'aguer besonh d'esploatar l'Africa, de progrès que se concretizèron dins la segonda mlitat dau XX° sègle que fai que lo mendre ciutaden de vuei a un nivèu de vida superior d'un nòble a la cort de Louis XIV. encara que lo PIB de l'Africa a aumentat l'an passat de 4 per cent dins sa totalitat, lo continent es luenh d'aqueu lindau. oblidem pas nimai que ara fai mai de cinquanta ans qu'an dispareigut lei colonias en Africa e que la misèria contemporenea es dificilament imputabla ai puissanças colonialas d'antan. anarquia, guèrras tribalas e religiosas, corrupcions endemicas, dictaturas, clientelisme-es quauquaren, la familha africana sub-saharis ! e subretot un taus de feconditat de 5,8 per femna, poligamia compresa, e aquesta verinosa religion dau VII° sègle que repren sa marcha en avant amb lo jihad, ,la guerra santa provesida de tote la tecnica modèrna ! se ne foton un pauc de convivéncia e paratge e l'idèa que li pòt i aguer un caireforc interculturau es foligauda dins lei pais arabes en guerra de religion e dins una Europa envaïda per de centenas de mil de "migrants", coma dison ara e que , pecaire, per li faire plaser, li servèm pas de pòrc a la cantina escolara ! e la literatura, un cop de mai, nos mostra la dralha dubèrta dau "camp des saints" de Jean Raspail (pareigut en 1972 à "soumission" de Houellebecq sortit en librariá lo meteis jorn qu'aguèt luòc lo mortalatge de Charlie-Hebdo
#2 Non, l'islam es pas condamnat a esser faschiste; Es una victima daus merchands de petrolis e daus poderos, es una victima tanben de la colonisacion européanna qu'an durat mai de dos cents ans. Chau pas s'estonat qui aja un anti-europeanisme chas las populacions islamistes. doblat d'un anti-christianisme. A! si l'Europe avia saugut far dau desert un vergier en seriam benleu pas arribats aqui.
Mas lo fascisme islamiste tombara coma tots los faschismes. Tots los islamistes de Franca son pas faschistes e menaçan pas los frances.
Si arrestavan de los criticar de tot biais benleu quò n'iria mielh. L'univeristat de Montpeliér, la pus vielha de Franca, fuguet creada vers 980 per esser un luòc d'escambis entre las religions jusiva, crestiana e islamista.( trobar dins l'istoric de l'universitat de Montpeliér). Dumpuei parlam mas de guerras
Si avian pas desertifiar las campanhas; los islamistes aurian pas estat obligeats de s'assemblar dins de
las belas vilas coma Marselha.
Las gents, e mai que mai los esquerristas de la tripa vièlha, fan mina de desbrembar que l'islam enebís la contracepcion e l'asortament. Enebís, adoncas, tota possibilitat dels contraròtle de las naissenças. Las femnas son consideradas coma de bestial a far de mainatges. L'islam es a conquistar la planeta per la terror e la demografia. L'islam demòra l'islam.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari