editorial
Corsega demanda un dialòg politic e París respond amb la preson
En mai de 2013 l’Assemblada de Corsega aprovèt la cooficialitat del còrs, mas la responsa de París foguèt categorica: “Es pas concebable que i aja, dins una partida del territòri, una segonda lenga oficiala”, çò diguèt Manuel Valls. En mai d’aquò, lo primièr ministre francés aguèt l’otracujança d’o tornar dire en julhet passat davant l’Assemblada de Corsega: “La Republica a una sola lenga oficiala, lo francés, car ela es practicada per totes”, çò afirmèt sens cap de complèxe. Aquela fobia que lo mond parlen lor lenga es pas solament una patologia de Valls, los occitans o sabèm ben, e mai se remarquèt amb las reaccions d’indignacion e colèra a París per l’emplec del còrs a l’investidura del govèrn de l’illa lo 17 de decembre passat. Los còrses vòlon doas lengas oficialas. París ne vòl solament una, la siá. Per l’impausar e tuar las autras, lo jacobinisme s’i es plenament consagrat qual que ne siá prètz.
Corsega aguèt divèrses grops armats independentistas e la lucha armada èra estada lo referent politic mai clar del sobeiranisme pendent de decennis. Mas, lo 26 de junh de 2014, lo grop mai important, lo Front Nacional de Liberacion de Corsega (FLNC) decretèt la fin unilaterala de la lucha armada, una condicion que la majoritat dels sobeiranistas còrses la consideravan necessària a una victòria electorala.
Ara, lo pòble còrs a donat lo govèrn de l’illa a una formacion autoctòna e nacionalista, e Corsega a un president sobeiranista pel primièr còp, sostengut per una coalicion d’autonomistas e d’independentistas. Lo projècte de govèrn del president Gilles Simeoni se basa sus la proteccion e lo desvolopament de la lenga pròpria, sus la volontat de se dotar d’una cèrta capacitat legislativa, sus la defensa de l’environament e sus un melhorament fiscal. E mai, lo govèrn de l’illa e sa societat civila reclaman “de garentias” pels presonièrs politics. Demandan una lei d’amnestia dels primièrs presonièrs e un transferiment vèrs de presons còrsas pels que restaràn embarrats. Mas lo govèrn francés contunha de dire de non. Manuel Valls afirma que “i a pas de presonièrs politics”.
Lo pòble còrs tornèt dire a París qu'aquò fa partida de la solucion politica de Corsega. Mas París rebuta la logica d’amaisament dins la quala Corsega es intrada. Aquesta setmana que ven de passar, tres joves militants del sindicat d’estudiants còrs Ghjuventù Indipendentista venon d’èsser condemnats 8, 6 e 5 ans de preson ferma respectivament. Una senténcia que lo quite Simeoni qualifica d’una “severitat extrèma”. Son acusats de doas temptativas d’atemptats a Corti contra d’institucions francesas en 2012.
Lo pòble còrs ten sa dignitat gràcias a de decennis de trabalh de basa plan fach e plan organizat, amb de partits politics pròpris que se son plan installats dins tota l’illa per formar de bons dirigents e ofrir un projècte estrambordant. Corsega vòl viure, trabalha per sa dignitat e desira la patz mentre que París vuèja d’òli sul fuòc. L'egemonia jacobina s'impausava melhor quand i aviá de terroristas. La còla de Jornalet podèm pas far autrament que donar tot lo nòstre sosten al pòble còrs e partejar son sentiment d’injustícia.
Corsega aguèt divèrses grops armats independentistas e la lucha armada èra estada lo referent politic mai clar del sobeiranisme pendent de decennis. Mas, lo 26 de junh de 2014, lo grop mai important, lo Front Nacional de Liberacion de Corsega (FLNC) decretèt la fin unilaterala de la lucha armada, una condicion que la majoritat dels sobeiranistas còrses la consideravan necessària a una victòria electorala.
Ara, lo pòble còrs a donat lo govèrn de l’illa a una formacion autoctòna e nacionalista, e Corsega a un president sobeiranista pel primièr còp, sostengut per una coalicion d’autonomistas e d’independentistas. Lo projècte de govèrn del president Gilles Simeoni se basa sus la proteccion e lo desvolopament de la lenga pròpria, sus la volontat de se dotar d’una cèrta capacitat legislativa, sus la defensa de l’environament e sus un melhorament fiscal. E mai, lo govèrn de l’illa e sa societat civila reclaman “de garentias” pels presonièrs politics. Demandan una lei d’amnestia dels primièrs presonièrs e un transferiment vèrs de presons còrsas pels que restaràn embarrats. Mas lo govèrn francés contunha de dire de non. Manuel Valls afirma que “i a pas de presonièrs politics”.
Lo pòble còrs tornèt dire a París qu'aquò fa partida de la solucion politica de Corsega. Mas París rebuta la logica d’amaisament dins la quala Corsega es intrada. Aquesta setmana que ven de passar, tres joves militants del sindicat d’estudiants còrs Ghjuventù Indipendentista venon d’èsser condemnats 8, 6 e 5 ans de preson ferma respectivament. Una senténcia que lo quite Simeoni qualifica d’una “severitat extrèma”. Son acusats de doas temptativas d’atemptats a Corti contra d’institucions francesas en 2012.
Lo pòble còrs ten sa dignitat gràcias a de decennis de trabalh de basa plan fach e plan organizat, amb de partits politics pròpris que se son plan installats dins tota l’illa per formar de bons dirigents e ofrir un projècte estrambordant. Corsega vòl viure, trabalha per sa dignitat e desira la patz mentre que París vuèja d’òli sul fuòc. L'egemonia jacobina s'impausava melhor quand i aviá de terroristas. La còla de Jornalet podèm pas far autrament que donar tot lo nòstre sosten al pòble còrs e partejar son sentiment d’injustícia.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Saique aquò's pas França lo problèma, que França es un ensems de comunautats, de ciutadans partatjant de valors comunas.
Lo problèma es l'Estat francés e sa concepcion de França. Lo problèma es lo projèct liberau que configuèt pendent lo famós... "Sègle de las Lutz", per espelir a la famosa... "Revolucion francesa". Los ciutadans pòrtan banas despuèi dos cents ans.
Lo projèct revolucionari faguèt espetar las entitats geoculturalas en despartaments. Diabolizèron la fe crestiana, aclapèron de vergonha lo manit portaire d'una lenga mairala emb de sa cultura.
Faguèron d'una societat paisana mai o mens autonòma e solidària, un pòple d'obrièrs-servidors.
E ara, de que sèm venguts ? De folas de vilatièrs aculturats, despersonalizats, endividualistas e anonimes los uns per los autres, amolonats dinc lo beton e que savon pas pus produrre emb de lurs mans lur subsistença. Emb d'aquò, sèm polits !
Se vei pro clar lo projèct de societat planetària qu'es a se dessinhar !
Coma o disiá un enternauta dinc son comentari d'un autre article : fariá besonh que menessiam una manifestacion recampant totas las lengas e culturas autoctònas de França a París.
Quand vese onte ne'n sèm arrivats emb dals metòdes politics, ai enveja de divorciar. Francament !
Perque los còrs en fach de bon trabalh e los occitans de marrit trabalh? Perque i a de partits politics propres bian formats, bian installats dins la populacion e perque en Occitania avem ren de tot aquò?
Franca a perdegut de sa grandor tant intelectuala qu'economica. Li damora mas una armada e la repression. Uei, l'òm parla mai de l'abat Sauniera que dau curat de Cucunhan o Tarascon d'Ariège que fagueran coneisser Alfonse Daudet a la cor de Franca pus leu a la cor de la Republica de Paris.
Pro de capa de plomb jacobina! Sosten al pòble còrs!
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari