editorial
Insultar e difamar l’occitan es gratuit
Publicàvem dimenge passat los prepauses occitanofòbs del conselhièr regional del Front Nacional de la region Nòva Aquitània, Thierry Rogister, que disiá que l’occitan “es pas una lenga”. Segon l’elegit amb d’aspiracions de lingüista, la nòstra lenga seriá pas qu’una “variabilitat de pateses eissits del latin” que lor compreneson “es plan sovent limitada a una parròquia”, es a dire “un esperanto de pateses del Sud-Oèst”. Rogister mespresèt e difamèt l’occitan e l’occitanisme per votar contra la convencion quadre sus l’ofèrta de l’ensenhament de la lenga. L’elegit defendèt que cal despensar pas d’argent en favor d’“un grop de partisans” mas l’investir per l’ensenhament del latin pr’amor que “permet de melhor conéisser lo francés”.
Que lo Front Nacional vòte contra l’ensenhament de l’occitan dins las escòlas publicas, seguís sa logica de son discors francoïmperialista. Es de respectar que vòten “non”. Mas que justifiquen aquel vòte amb un discors pseudoscientific, ridicul e fals, insultant e mespresant, aquò passa l’òsca e cap de societat democratica o deuriá pas tolerar.
La còla de Jornalet sèm espaventats de veire la passivitat e lo silenci de la comunautat scientifica, politica e sociala d’Occitània. Dins una societat “normala” d’un país “normal”, lo discors de Rogister auriá agut una seguida de planhs, denóncias e demandas d’explicacions de la part de las universitats, de las autoritats de la lenga, de las institucions politicas e de la societat civila.
Aquela cordelada d’insultes e de paraulas difamatòrias e mespresentas devèrs la lenga de tot un pòble es un fach fòrça grèu. Mas nos sembla fòrça pus grèu qu’insultar e difamar l’occitan se faga a gratis.
Que lo Front Nacional vòte contra l’ensenhament de l’occitan dins las escòlas publicas, seguís sa logica de son discors francoïmperialista. Es de respectar que vòten “non”. Mas que justifiquen aquel vòte amb un discors pseudoscientific, ridicul e fals, insultant e mespresant, aquò passa l’òsca e cap de societat democratica o deuriá pas tolerar.
La còla de Jornalet sèm espaventats de veire la passivitat e lo silenci de la comunautat scientifica, politica e sociala d’Occitània. Dins una societat “normala” d’un país “normal”, lo discors de Rogister auriá agut una seguida de planhs, denóncias e demandas d’explicacions de la part de las universitats, de las autoritats de la lenga, de las institucions politicas e de la societat civila.
Aquela cordelada d’insultes e de paraulas difamatòrias e mespresentas devèrs la lenga de tot un pòble es un fach fòrça grèu. Mas nos sembla fòrça pus grèu qu’insultar e difamar l’occitan se faga a gratis.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Lo F.N. en Aquitània e adara en Novèla Aquitània qu'ei de longa man un relai e sostien fidèu deus bearnistas e gasconistas, mei que mei de Bearn e un drin de las Lanas. Un ancian elejut deu F.N., membre deu Burèu d'ua associacion bearnista plan coneishuda, que sabó neurir las intervencions deus elejuts deu F.N. quan, per exemple, lo CESER Aquitània e votè en deceme 2005, a l'unanimitat lo rapòrt sus l'estat de l'occitan e deu basco en Aquitània. Que s'i hasón tanben quan la region e votava deliberacions qui concernivan l'ensenhament de la lenga.
ei lo poble occitan dins sei racinas qu'eis estat vergonhos de parlar sa lenga perqué seis "élites"intellectualas, borgesas, riches l'an agut abandonada, perqué tota cultura ven d'en Aut, se passam en revista literatura grega, latina, trobadoresca de l'atge mejan e enfin francesa. ara qu'es una lenga popular residuala, ei facil d'insistir sus lei diferéncias, que ne manca la pus elementària coneissença, mai lo dscors dau conselher FN releva de la libertat d'opinion, emai se s'engana e non pas de la justicia e dau "soi-disant" racisme, ço que fai qu'amb aquela tissa de vouguer tot portar davant lo tribunau nostra societat s'adralha vers una dictatura de la ben-pensança que vai a l'enrevèrs dau sègle dei lumieras cf l'islamofobia, critica d'una religion considerada coma un racisme -procés Benssousan, autor dei "territoires perdus de la republica " que ven de publicar un libre que l'a menat davant lei tribunaus, abroguem lei leis liberticidas Gayssot, Taubira etc etc, s'apren pas ai jutges de decidir de la veritat d'una opinion o de sa faussetat e s'apren a nautres e a nostres avis tant savis qu'an tengut coma an poscut, mai qu'an pas sauput pesruadir lo poble nostre que parlavan una lenga de cultura e non pas un "patois" diforme, gibos e grossier e coma se canta dins un cançon marselhèsa qu'ai entenduda dins ma joinessa" de gibouè n'en voulem gè en grafia classica de "giboa ne'n volèm ges" coma voletz qu'un paure conselher dau FL comprenguèsse aquo ?
#10 Exactament. Quand un Leclerc, un estiu, del costat de Carcassona vendèt de grasilhas per la brasucada estropadas dins un carton que disiá “CATHARE”, digús, levat nosautres, diguèt pas res. Imaginatz se aguèsson vendut de forns o de gasinièras en apondent “JUIF” ? o de carbon per la brasucada amb lo nom « Nègre » ?
#10
Sui prampó d'acòrd demb vos per díser qu'una lenga es l'identitat d'un puple, encara qu'èsti pas lo sol critère per defenir un puple, a mens que considèritz que ma sòr e jo hèsem pas partida d'un medís puple, çò que marcaré mau :)
Mès pensi que, pus justament, una lenga es lo principau mejan de comunicacion dedens un puple. Es qu'ensurtar un mejan de comunicacion es de racisme ?
Lavetz me damandi se fadré pas destingar les duas situacions que seguissen :
- quauqu'un ten de prepaus incorrèctes sus la natura d'una lenga : es un inhorent.
- quauqu'un ten de prepaus discriminatòris sus de personas au motiu que parlan una lenga : es un racista.
La question que me pausi ieu es aquesta : es que l'egalitat devant la lei opèra o non, aicí ? Se me boti a dire de mal dels Josèius o de las personas de color, per exemple, serai plan legitimament condemnat davant la lei. Urosament. Mas çaquelà, una lenga, aquò's l'identitat d'un pòble. Donc, lo qu'insulta una lenga insulta un pòble. Òr, insultar un pòble, aquò reven plan exactament a téner un prepaus racista ? Perqué la lei francesa non tomba pas sulpic subre l'esquina d'un arganhòl coma aqueste ?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari