editorial
Los Estats Units cedisson la plaça a China
Lo president dels Estats Units, Donald Trump, a anonciat aquesta setmana que retira son país de l’acòrdi de París de 2015 sul cambiament climatic. Aquela decision daissa los Estats Units al marge del consens mondial, amb Nicaragua e Siria, que son los dos sols païses qu’avián pas signat l’acòrdi environamental. La diferéncia es que los Estats Units son, après China, lo país qu’emet mai de gases amb efièch de sarra (lo 18% del total mondial), mentre que las emissions de Nicaragua e de Siria ensems ne representan solament lo 0,24%.
Un dels arguments de Trump per justificar sa decision es que vòl reactivar qualques sectors industrials dels Estats Units, mai que mai lo sector minièr, un dels mai polluents. Un autre argument s’apièja sus las teorias negacionistas del cambiament climatic que pretendon qu’es pas verai que l’activitat industriala damatge lo clima.
Aqueste darrièr argument es inacceptable pel simple principi de precaucion. D'efièch, lo simple bon sens ditz que, davant la possibilitat que quicòm siá nociu, es melhor de prene de precaucions. D’un autre latz, la reactivacion dels sectors industrials polluents, que pòt portar de riquesa ara, contribuirà a que un cambiament climatic pus grèu, se los scientifics s’enganan pas. Es a dire que la politica de Trump es de riquesa uèi pels Estats Units e de carestiá deman per tot lo Mond.
En mai d’aquò, la decision de Trump a fach un present a China, qu’a pas trantalhat per profechar de l’escasença de venir lo cap de la lucha contra lo cambiament climatic. China es ara a mand de venir la primièra poténcia economica mondiala, e gràcias a de decisions d’aquela sòrta, ne pòt venir tanben la primièra poténcia politica.
La conclusion que ne tiram de tot aquò es que lo país pus poderós de la planeta (e lèu-lèu saique lo segond) es governat per un president irresponsable.
Un dels arguments de Trump per justificar sa decision es que vòl reactivar qualques sectors industrials dels Estats Units, mai que mai lo sector minièr, un dels mai polluents. Un autre argument s’apièja sus las teorias negacionistas del cambiament climatic que pretendon qu’es pas verai que l’activitat industriala damatge lo clima.
Aqueste darrièr argument es inacceptable pel simple principi de precaucion. D'efièch, lo simple bon sens ditz que, davant la possibilitat que quicòm siá nociu, es melhor de prene de precaucions. D’un autre latz, la reactivacion dels sectors industrials polluents, que pòt portar de riquesa ara, contribuirà a que un cambiament climatic pus grèu, se los scientifics s’enganan pas. Es a dire que la politica de Trump es de riquesa uèi pels Estats Units e de carestiá deman per tot lo Mond.
En mai d’aquò, la decision de Trump a fach un present a China, qu’a pas trantalhat per profechar de l’escasença de venir lo cap de la lucha contra lo cambiament climatic. China es ara a mand de venir la primièra poténcia economica mondiala, e gràcias a de decisions d’aquela sòrta, ne pòt venir tanben la primièra poténcia politica.
La conclusion que ne tiram de tot aquò es que lo país pus poderós de la planeta (e lèu-lèu saique lo segond) es governat per un president irresponsable.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Traitar Trump d'irresponsable es un pas que franchirai pas, mesme si sei pas d'accòrd emben ilh.
L'eschaurament climatic se passa dins tota las planetas dau sistem solari. Las calòtas polaires sur Mars fonadan tanben. L'umanitat es responsable de son bot e devria tot far per cambiar aquò.
Irresponsable son los minors que volan dau trabalh? O ben quò es Jornalet qu'imagina que quò es per eus que Trump a prengut aquela mesura. I a d'autras causas tant importantas que l'eschaurament climatic coma la polucion, lo contròl mental de la populacion, la manipulacion mediatica, las puças electronicas.....
Lo monde an paur de la polucion, de l'eschaurament climatic mas prenan lòr veitura, se servan de produits poluants, volan pas tornar a la bicicleta. Son tant rtesponsable que los dirigeants obligeats de prendre de las décisions. De segur, i a p'una democraccia dins l'utilisacion de la tecnologia e belcòp de causas son catadas. Lo meschant Trump e lo brave Macron, a veire?
Pr’estar ua cagadassa (e tau Trump, un but contra lo son camp) aquesta causida ideologica n’aurà pas lhèu tot l’impacte qui crànhem, lhevat peus Estats Units medishs qui son los qui mei i pèrden, en començant per la credibilitat e lo chic de leadership qui avèn de rèsta.
Trump qu’a pretenudament quitat los Acòrds de París entà poder, au demiei d’autas causas, reviscolar l’industria deu carbon. Mes a penas èra tornat de viatge que lo son cap conselhèr economic Gary Cohn anoncièva : "Lo carbon n’a pas mei cap sens com mestior purmèra". Los minaires qui votèn Trump que’n seràn de la set, que los emplecs prometuts ne’us veiràn pas jamei tornar.
Los ciutadans*, los industriaus, las multinacionalas, los petrolaires medishs que’u desapròvan!
La societat civiu americana qu’ei a mobilizà’s entà’u har rampèu. Califòrnia (màgers economia e demografia deus USA, sheisau PIB deu monde) n’a pas damorat lo decís pegau deu Trumpident entà negociar partenariats dab un haish d’autes Estats, ciutats e país, dab l’amira de desvolopar energias renovelablas.
L’urgéncia qu’ei absoluda; l’opinion mondiau que comença d’ac compréner. Que‘s pòt esperar aqueth còp de pè de l’aso que honharà los de mei a s’i dar torn a de bonas. La conversion energetica que’s deurà har contra lo partit republican deus USA se dab èths no’s pòt (e los mensh pècs d’entre eths ja son a ne s’avisar).
—
* Lhevat ua cantèra de denegaires irreductibles qui, segon lo mot d’Ana Kasparian, "se borclan hens l’ignorància".
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari