editorial
L’imne de la Vergonha
La transmission generacionala de la lenga occitana patiguèt un còp fòrt al sègle XXn a causa d’una tièra de practicas lingüicidas e culturicidas efectuadas per l’estat francés. Aquelas practicas las apelam “Vergonha“ pels efièches qu’an provocat suls occitans que las an patidas; encoratjan l’exclusion sociala, l’umiliacion e l’ostracisme dins l’escòla e se refortisson amb l’abséncia de la lenga dins l’administracion, los mèdias, lo païsatge lingüistic... La tòca es totjorn la meteissa: l’intencion qu’òm se senta vergonhós de sa lenga e de sa cultura e que s’accèpte la lenga e la cultura francesas coma las solas pròprias.
A mesura que la transmission de la lenga davala, aquelas practicas culturicidas e umiliantas se practican de mens en mens dins las escòlas. E ara que la preséncia de la lenga es gaireben testimoniala, nos arriban las consequéncias d’aquel procès inuman. De consequéncias que de còps son caricaturalas e ridiculas. Un exemple clar es l’imne que ven de se crear per la region qu’a pres lo nom d’Occitània. S’agís d’una cançon en francés entitolada “L’ADN occitan”, que s’interpretèt divendres passat pel primièr còp abans la partida de fotbòl entre las esquipas de Narbona (RCNM) e de Gwened (Bretanha). Jef Sénégas, compositor e interprèt de la cançon declarava als mèdias perqué aviá pas cantat en la lenga del país: “Ai causit d’escriure en francés per qu’aquel cant siá un imne dobèrt a totes e virat devèrs l’avenir. Cadun se lo pòt apropriar per dire son bonaür de sa tèrra e de sos ancessors”.
Aquí Sénégas, en cresent que canta lo bonaür de “sa tèrra e de sos ancessors”, nos transmet subliminalament lo messatge de la Vergonha: nos ditz net e clar que lo francés es una lenga de dobertura al Mond e que l’occitan es la lenga del passat. E ben, la còla de Jornalet volèm pas cap d’imne occitan que transmeta aquelas valors.
Chantez français, soyez propres...
A mesura que la transmission de la lenga davala, aquelas practicas culturicidas e umiliantas se practican de mens en mens dins las escòlas. E ara que la preséncia de la lenga es gaireben testimoniala, nos arriban las consequéncias d’aquel procès inuman. De consequéncias que de còps son caricaturalas e ridiculas. Un exemple clar es l’imne que ven de se crear per la region qu’a pres lo nom d’Occitània. S’agís d’una cançon en francés entitolada “L’ADN occitan”, que s’interpretèt divendres passat pel primièr còp abans la partida de fotbòl entre las esquipas de Narbona (RCNM) e de Gwened (Bretanha). Jef Sénégas, compositor e interprèt de la cançon declarava als mèdias perqué aviá pas cantat en la lenga del país: “Ai causit d’escriure en francés per qu’aquel cant siá un imne dobèrt a totes e virat devèrs l’avenir. Cadun se lo pòt apropriar per dire son bonaür de sa tèrra e de sos ancessors”.
Aquí Sénégas, en cresent que canta lo bonaür de “sa tèrra e de sos ancessors”, nos transmet subliminalament lo messatge de la Vergonha: nos ditz net e clar que lo francés es una lenga de dobertura al Mond e que l’occitan es la lenga del passat. E ben, la còla de Jornalet volèm pas cap d’imne occitan que transmeta aquelas valors.
Chantez français, soyez propres...
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Ai pas vist cap d'oficialitat d'un imne de la region.
Les imnes son afars de comunions collectivas de suportaires d'estadis, que cantaràn çò que vòlgan.
Ah le "se canta", sens subjonctiu, e la mia, qu'es al luènh o alprèp de ieu...
Ailàs, n'auram pas la version de l'imne occitanian cantada per Johnny. Quina pena!
Compreni la colèra que se pòt sentir quand un « imne » d'una region occitana (d'una region qu'es essencialament un encastre administratiu e pas vertadièrament un país de còr) es en francés. Mas francament, son nombroses los creators que, coma Senegàs dison o aurián poscut dire amb mai o mens de soplesa « Ai causit d’escriure en francés per qu’aquel cant siá un imne dobèrt a totes e virat devèrs l’avenir ». Pr'aquò son pas insolentats sus Jornalet. Pensi a Claude Nougaro, Francis Cabrel (pels cantaires), Marie Rouanet, Jean Giono (pels escrivan) o dins temps mai ancian Montanha, Montesquieu o Pèire Baile. Òsca per l'ensemble de lor òbra, qu'amai siá en francés, esclaira lo monde d'un esperit occitan.
#34 Mon paure Felip, cresi que ton comentari plen de bon sens te valdrà encara mai de poces roges que lo mieu qu'anava tanben contra l'insulta.
Al plaser de se véser (benlèu per escriure un imne!)
Adishatz,
Que soi un pauc estomagat d'aver vist las reaccions de rancor e de còps quitament difamatòris cap au cantaire e compausitor de la cançon « l'ADN occitan », Jeff Senegas La cançon pòt non pas agradar, aquò's lo dreit de cadua e cadun, mès qu'èi vist dens los comentaris deu « Jornalet » a prepaus de Jeff Senegas : « un pauròt, vertat sembla pas nascut ambe la crespina aquel d’aqui » « La caricatura totala aquel gusàs », « I aviá una familha Senegàs al vilatge. Espèri qu'aquel colhastre es pas un descendent. ».
Quan vèsi aquò, qu'em disi urosament que lo movament occitan se revendica de l'eretatge de la convivencia e deu paratge. Se non èra pas lo cas, pensi qu'èra dirèctament au tribunau, dab ua pena mager.
A jo la cançon me toquèc, mès de segur non èi pas l'esperit tant avisat e la cultura tant fina coma la vòsta. Avossetz pas escrivut amagats darrèr un chaffre, qu'auréi podut melhor avalorar la vòsta pensada a la vista de l'òbra, pensi immensa, qu'avetz devut hèr per poder jutjar atau Jeff. Non lo coneishi pas fòrça, mès de segur que'vs balharà leçons en musica vist lo son nivèu e la sua formacion, e pensi leçons d'umanisme e de tolerencia. Quan vèsi aqueth dogmatisme, que soi chepicat sus la capacitat deu víver amassa que portatz.
Non entrerèi pas dens la consideracion deu concepte de l'imne que'm desagrada fòrça dab lo son costat dogmatic, mès qu'ei per jo un aute subjècte a non pas mesclar.
Coraument
Felip Espinasse
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari