editorial
De provençals provincials
Las regions administrativas de l’estat francés —dont la majoritat de regions occitanas— an pas la competéncia de cambiar lor nom, car solament l’estat o pòt far. Pasmens, la region de Provença a decidit de cambiar son imatge amb una nòva denominacion comerciala, coma s’un país foguèsse un produch de marketing. La region se nomena oficialament en francés “Provence-Alpes-Côte d’Azur”, amb lo malaürós acronim PACA. Mas desenant, lo nom emplegat coma imatge del país serà “Région Sud”. Aquela marca es depausada a l’INPI e figurarà a partir del 1r de genièr de 2018 sus totes los documents e supòrts de l’institucion regionala.
Cal pas èsser doctor en geografia per saber que Provença es un país de l’èst d’Occitània que se tròba al nòrd de Corsega e de las illas Balearas e al nòrd-oèst de la mar Mediterranèa. Solament un arpitan o una persona amb mentalitat parisenca pòt percebre Provença coma un país sudista.
La nòva denominacion a activat las alarmas de la dignitat. Coma ben remembrava dissabte passat Gerard Joan Barceló dins sa tribuna d’opinion, a reüssit amb fòrça una peticion en linha per salvar lo nom de Provença, sortida d’Hervé Guerrera, un membre del Partit Occitan. Per ara la peticion amassa aperaquí 7000 signaturas que planhon aquel nòu nòm talament provincial.
Lo Tresòr dau Felibritge, al lèma “provinciau”, cita “mespresant leis autrei francés per lo titre mingre de provinciau”. Lo diccionari de Cantalausa definís lo mot “provincialisme” coma lo “biais de dire tipic de tala o tala província” mas lo diccionari francés Larousse, apond dins sa version en linha qu’es tanben una “manca de benaise atribuida a las gents de la província”. Ça que la, es la definicion de “provincial” que la fa l’escrivan catalan Josep Pla que se sarra mai de çò que volèm exprimir dins aqueste editorial. Pla ditz:
E ben, la còla de Jornalet protestam e protestarem a cada còp que li digan “sud” a un parçan occitan. La nòva denominacion comerciala de Provença coma “Region Sud” nos sembla provinciala, francocentrista, parisianista e privada de tota dignitat, e encoratjam totes los occitans, mai que mai los provençals, a signar la peticion e a protestar de totes los biaisses possibles. Cal metre un tèrme definitiu al temps de la “Vergonha”, per dignitat.
P.S. Lo cap-redactor de Jornalet, que viu a Barcelona, compren pas cossí es possible d’anar al sud en se desplaçant sonque devèrs lo nòrd.
Cal pas èsser doctor en geografia per saber que Provença es un país de l’èst d’Occitània que se tròba al nòrd de Corsega e de las illas Balearas e al nòrd-oèst de la mar Mediterranèa. Solament un arpitan o una persona amb mentalitat parisenca pòt percebre Provença coma un país sudista.
La nòva denominacion a activat las alarmas de la dignitat. Coma ben remembrava dissabte passat Gerard Joan Barceló dins sa tribuna d’opinion, a reüssit amb fòrça una peticion en linha per salvar lo nom de Provença, sortida d’Hervé Guerrera, un membre del Partit Occitan. Per ara la peticion amassa aperaquí 7000 signaturas que planhon aquel nòu nòm talament provincial.
Lo Tresòr dau Felibritge, al lèma “provinciau”, cita “mespresant leis autrei francés per lo titre mingre de provinciau”. Lo diccionari de Cantalausa definís lo mot “provincialisme” coma lo “biais de dire tipic de tala o tala província” mas lo diccionari francés Larousse, apond dins sa version en linha qu’es tanben una “manca de benaise atribuida a las gents de la província”. Ça que la, es la definicion de “provincial” que la fa l’escrivan catalan Josep Pla que se sarra mai de çò que volèm exprimir dins aqueste editorial. Pla ditz:
“Lo provincial es aquel que mesprèsa çò que li es pròpri e voldriá èsser coma los de la capitala. Jós un vernís de cosmopolitisme, es pas qu’un esnòb. Embalausit per tot aquò que ven de defòra, remarca pas que lo problèma es sa mediocritat, sa vacuitat, lo fach d’èsser pas res e de voler copiar. Es, en definitiva, l’autre latz e la consequéncia de l’autofobia”.
E ben, la còla de Jornalet protestam e protestarem a cada còp que li digan “sud” a un parçan occitan. La nòva denominacion comerciala de Provença coma “Region Sud” nos sembla provinciala, francocentrista, parisianista e privada de tota dignitat, e encoratjam totes los occitans, mai que mai los provençals, a signar la peticion e a protestar de totes los biaisses possibles. Cal metre un tèrme definitiu al temps de la “Vergonha”, per dignitat.
P.S. Lo cap-redactor de Jornalet, que viu a Barcelona, compren pas cossí es possible d’anar al sud en se desplaçant sonque devèrs lo nòrd.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#14....... #15#13
#14 ...(#15, #13) Trapi que la critica que fasetz se merita pas e ieu que la fasiai tanben ne soi de deure far mon "mea culpa", emai s'avetz rason quand evocatz la genesi d'aquela causida- que comencèt amb un enquista seriosa e aprigondida- coma las sabon far los quotidians qu'evocatz....
Apuèi, ieu quand vesi que dempuèi que soi en " Occitanie", las subvencions per la difusion de la lenga, per las calandretas, per la television en occitan arrèstan pas de creisser, cossi me regaudir pas? M'es estat dich emai que, sul conselh biaissut d'un comentator del Jornalet (Donacian d'Auvernhe) , los responsables regionals n'eran a cercar cossi prepausar( sens constrencha per començar) de corses als emplegats de la region- corses de recuperacion de l'accent miegjornal (perdon- oxitan), primièira etapa d'una recuperacion a pus long tèrme de la lenga que dona lo nom a n-aquela region.
E lo departament de " Tarn" , siaguèt lo labòratòri d'aquela apellacion, vist que sèm " Coeur d'Occitanie" dempuèi mai de temps ( cal dire que los Audencs nos avian panat "Pays Cathare"!). e cal reconéisser que tot es cambiat dempuèi. Trobaretz pas per carrièira, a Castras o a Albi, degun que sache pas ont comença e s'arrèsta Occitània, qu'aje pas entamenat l'estudi de la Gramatica d'Alibert , etc...
#14 Sens far mina de defendre lo raimon a qual respondètz, cal remembrar que la vertadièra consultacion sul nom es pas aquela dels quotidians del Baylet, mas una consultacion oficiala, menada per l'institucion regionala.
Per ma part, tant dins mon encastre amical coma professional, devi dire que la question venguèt mai d'un còp dins las convèrsas. Sens èsser dins lo lirisme raimondian, e en tot estant sus la meteissa planeta (cresi!) que vos. Cal enfin se regaudir (pensi) que dels mai de 200 000 participants, la majoritat a causit Occitanie coma primièr vòt. Me diretz que 200 000 es pas res rapòrt a la populacion regionala : respondrai que 200 000 es dètz còps mai que las mobilizacions occitanistas de Carcassona, Bezièrs e Tolosa.
« desenant la revendicacion occitanista es venguda totalament inofensiva, moribonda e folklorisada. » es plan possible qu'agèsses rason, mas s'apelar « Sud de France » auriá pas melhorat nòstra situacion.
#13 "Tot aquò per rampelar que en 2015-2016, aicí, i a clarament avut una mobilisacion "identitària" massiva." ????????? Car monsur soi prigondament desolat, demòri en Lengadòc bas e pas sus la planèta Mars e ai pas de tot sentit una "mobilisacion identitària massiva" coma o-disètz tan liricament. Ai sustot vist la mobilisacion jòc-concors de dos tòrca-cuols regionals (Midi "Libre" e la Depêche) qu'an lançat lo debat a cò de sos legeires (que son una pichòta minoritat dels estatjants de las doas regions) per faire pojar sas vendas e que son estats los primièrs espantats de veire que l'Estat prenia al mot çò qu'èra a la debuta pas qu'un questionament-galejada de la mèna "aimez-vous les caramels mous ? Oui/Non." Es clar que dins las annadas setanta Paris se seria pas jamai riscat a-n-aquela denominacion de "Occitanie". Se l'a fach es perque sap plan que desenant la revendicacion occitanista es venguda totalament inofensiva, moribonda e folklorisada. Es la puta realitat.
#8 Podètz pensar çò que volètz : empacha pas qu'au moment de la refòrma territoriala, t'èra clarament anonciat que la novèla region de Tolosa -Montpelhièr auria per nom "SUD-DE-FRANCE", posicion de D. Alari, president PS de l'ancian Lengadòc-Rosselhon, en ligason ambe l'eslogan de campanha PS de la nòva presidenta C. Delga "NOTRE SUD".
Se i'avia pas avut a-n'aqueste moment una mobilisacion populara e une reaccion "identitaria" massiva, "Sud-de-France" seria lo nom de la region : èra oficalamant previst atau.
Sabi pas ont demoratz (?). E ont ertz an'aquesta epòca ? aicí, en 2015-2016, la polemica t'èra au còr de totas las discutidas, en cada familha s'evoquèc aquesta question del nom de la futura region, ambe d'un costat los "legitimistas" del poder regional (qu'avèvan portat a l'eleccion passada) e la "revòlta" d'una part de la societat que se mobilzèc, solide suus fialats socials (dambe tanben peticions en linha), mès sustot suu terren, tractes distribuits suus mercats, afichas pegadas etc en favor de noms "identitàrias" en "Lengadòc", "Occitània", "Catalunya" (mantunas opcions, torni pas sus las tendéncias divèrsas), talament que fin finala, los medias pr'aquò favorablas a la denominacion "Sud-de-France", t'evoquèran aquesta sosprenenta resisténcia "occitano-lengadociana" un pauc pertot e catalana dins las P-O.
Talamant de bruch que fin finala, i a avut sondatges que la resulta sosprenèt lo Conselh Regional : las proposicions en "Occitanie", "Languedoc" e "Catalogne" etc. èran francament en cap deus sondatges (segon los parçans), "Sud-de-France" sistematicament en fin !
Alavetz, lo Conselh Rgional ensajèc d'escantir lo fuoc. Plan B : cambièran lo fusil d'espatla, e prepausèran alavetz "Pyrénées-Méditerranée" jutjat mès consensua que "Sud-de-France". Per far validar aquesta proposicion, faguèran una brava campanha sus aquesta denominacion (ambe la moneda deu contribuable), e per la validar, organisèran una consulta ciutadana en opausar aquesta denominacion jutjada ultra-consensuala a las eparsas (divididas) proposicions identitarias evidentament concurentas (torni pas sus l'òdi deus Catalans rapòrt au nom "Occitanie")...
Plan jogat ; solide, lo vote identitària atau se dispèrsèc entre "Languedoc-Pyrénées", "Occitanie - Pays Catalan" e "Occitanie"... Marrit calcul pr'aquò ! per'mor que la dispersion a pas sufít a far arrivar primièr "Pyrénées-Méditerranée" : marrida sospresa pel Conselh Regional, es "Occitanie" qu'arribèc clarament en cap de la consulta !
Bon, per pas passar per cons, de tot biais, t'an pegat "Pyrénées-Méditerranée" au nom, que se ditz doncas "Occitanie - Pyrénées-Méditerranée". Un pauc coma l'article 155 en Catalonha, quitament se "Pyrénées-Méditerranée" a perdut, "fasèm çò que volèm, e l'i botèm quand-mèma" !.
Tot aquò per rampelar que en 2015-2016, aicí, i a clarament avut una mobilisacion "identitària" massiva , era pas sonque una petita peticion en linha. Peticions, n'i a avut mantunas, mès i a sustot avut preséncia de moviments occitanistas e catalanisats sul terren (mercats, afichas, trolling iperactiu suus fialats socials)...
Espèri que i aurà en Provença una mobilisacion tan fòrta que la que i a avut aicí en 2015-2016... L'afar deu nom "Occitanie" per la region de Tolosa-Montpelhièr (que far colar encara d'encra) montra plan qu'una mobilisacion populara pòt far plegar la posicion de las institucions (sustot quand los que son au poder prenen consciença que son autant d'electors : aquò les far soscar!).
#10 E benlèu tanben de la consultacion (amb totas sas flaquesas) que volguèron plan menar sos elegits per cambiar lo nom de la region.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari