editorial
Qual dessenha la politica francesa per rapòrt al Bascoat?
Lo ministre de l’Interior francés, Manuel Valls, diguèt fa qualques jorns que i aurà pas cap de departament ni de collectivitat territoriala basca tant qu’ETA existisca. Lo cap de las fòrças de l’òrdre de la Republica Francesa metiá d’aiga al vin dins lo debat territorial e refrejava las perspectivas de fòrça partits e associacions del Bascoat Nòrd, que cresián qu’èra arribada l’ora d’aver un departament pròpri dins l’encastre de la futura reorganizacion territoriala qu’a previst d’aplicar lo president François Hollande. Sens anar mai luènh, la creacion d’un departament basco èra un promessa electorala del quite Partit Socialista de França (PS), e mai la ministra francesa de la Descentralizacion, Marylise Lebranchu, s’i es referida qualques còps.
Segon Valls, en de declaracions al jornal espanhòl El País, “tant qu’ETA liure pas las armas, serem inflexibles”. Aital, doncas, las perspectivas democraticas e legitimas dels ciutadans del Bascoat Nòrd demòran plaçadas en dejós de l’activitat d’una banda armada. Es a dire, l’Elisi balha mai de poder e d’influéncia a ETA que non a milièrs e milièrs de ciutadans de la Republica. S’ETA existiguèsse pas, benlèu lo govèrn francés dividiriá lo departament dels Pirenèus Atlantics; mas pr’amor qu’ETA existís, los ciutadans sofrisson e veson la lor demanda refusada. Qual dessenha, doncas, la politica francesa per rapòrt al Bascoat? ETA o ben los ciutadans amb los partits democratics e las associacions del Bascoat?
Lo govèrn de França deuriá veire d’otratjar pas los ciutadans franceses. Se se dona mai de legitimitat a una banda armada illegala, se se li dona mai de capacitat d’influéncia politica qu’als partits democratics e legals, qual es lo messatge de Manuel Valls a la populacion? Quala es, vertadièrament, la conviccion democratica d’un sistèma politic que basa la siá accion sus la devisa “Libertat, Egalitat, Fraternitat”?
Segon Valls, en de declaracions al jornal espanhòl El País, “tant qu’ETA liure pas las armas, serem inflexibles”. Aital, doncas, las perspectivas democraticas e legitimas dels ciutadans del Bascoat Nòrd demòran plaçadas en dejós de l’activitat d’una banda armada. Es a dire, l’Elisi balha mai de poder e d’influéncia a ETA que non a milièrs e milièrs de ciutadans de la Republica. S’ETA existiguèsse pas, benlèu lo govèrn francés dividiriá lo departament dels Pirenèus Atlantics; mas pr’amor qu’ETA existís, los ciutadans sofrisson e veson la lor demanda refusada. Qual dessenha, doncas, la politica francesa per rapòrt al Bascoat? ETA o ben los ciutadans amb los partits democratics e las associacions del Bascoat?
Lo govèrn de França deuriá veire d’otratjar pas los ciutadans franceses. Se se dona mai de legitimitat a una banda armada illegala, se se li dona mai de capacitat d’influéncia politica qu’als partits democratics e legals, qual es lo messatge de Manuel Valls a la populacion? Quala es, vertadièrament, la conviccion democratica d’un sistèma politic que basa la siá accion sus la devisa “Libertat, Egalitat, Fraternitat”?
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Es un pauc estranh de veire de mond anticentralistas reclamar un departament, non ?
E totun, aquò's simplàs. França refusa d'entendre lo pòble demandar democraticament la creacion d'un despartament especific ? Qué de nòu ? Qué d'estranhant aquí ? Tot i va coma a l'acostumat : los abrutits entendon son que la brutalitat. Nosautres Occitans, ne sabèm un brave bocin, aquí subre…
França respècta son que los rapòrts de fòrça. Dempuèi l'an pebre ne vira aital. Ja los merovingians e los caroligians avián lèis oralas, que lo qu'i cridava mai fòrt i fasiá lei, a còps d'espasa. Per far sa "revolucion carolingiana, al Carolus Magnus, li calguèt anar quérrer d'intellectuals occitans dins los monestièrs de la tèrra nòstra, eiretièra de Roma e dels Gòts, totes dos tenents del dreit escrit. Culturalament, los Franceses respèctan son que la fòrça. Del dreit, se'n chautan ben pro, tan plan coma del la cultura de l'autre… tan qu'aquel autre li truca tròp fòrt sul cap, totun !
Après aquò, qual s'estonarà qu'un pòble o un autre se levarà per agantar las armas ? Non pas qu'aja rason, aqueste pòble. Mas de cara a caborditge multicentenari, qué far mai, qué far melhor ? O avèm l'eleita sociala amb lo pòble, e aquò fa la Catalonha de Mas, o avèm pas l'eleita sociala amb lo pòble, e lo pòble aganta las armas, coma en Euskal Herria, o las aganta pas, e espèra la Santa Verge, coma nosautres.
#1 Es clar. Totas rasons seran bònas per jamai reconóisser ò concedir qualqua mesura que siá.
Resumit: del temps que demorará una sola persona qu'o vòl l'Estat francés refusará qu'existís un departament basc!
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari