Espanha emplega la lei per demonizar e destruire los rivals A la diferéncia de l’an 1936, i a pas d’armas. Mas als poderoses de l’estat espanhòl lor impòrta pas la democracia, lor impòrta lo poder Dins vòstre cas, son a decapitar vòstra societat. Prenon los dirigents politics, socials, deputats e, se capitan ben, los embarraràn en preson quinze ans, e lor destruiràn la vida Lo tribunal que los jutja a pas pus de recors d’apelacion. Es un tribunal de darrièra instància. Caldrà anar davant Euròpa. Mas es pas parièr Cal ensajar d’aver la populacion espanhòla en vòstra favor. Perque a Madrid devon veire qu’après vosautres, perseguiràn Podèm

 
 
 
 
Qui es John Philpot?
 
Soi un avocat defensor dins de tribunals internacionals, particularament dins lo cas de Rwanda. Ai vist cossí se servisson d’actes criminals e d’acusacions per destruire d’organizacions politicas, per las anullar e las voidar de fòrça politica. Dins aquel cas, s’acusèt de politicians, de militars, d’intellectuals e de jornalistas, mentre que lo mond qu’avián causat la guèrra avián l’impunitat. Pas tot çò qu’explicava la ràdio èra vertat.
 
 
Ont nasquèretz?
 
Près de Winnipeg, dins lo Canadà anglés. Soi educat en lenga anglesa, mas demòri en Quebèc dempuèi quaranta ans. E ara me considèri quebequés. S’ès progressista, te cal comprene las nacions oprimidas e avalorar lor cultura e lo biais de te far quebequés. Sens èsser actiu, soi membre del Partit Quebequés.
 
 
Aicí [en Catalonha] òm se remembra totjorn que Canadà agiguèt fòrça mai democraticament qu’Espanha.
 
Es en partida verai. Dins los ans quaranta e cinquanta, i aguèt de descolonitzacions e aquò, en Africa, menèt a las independéncias. Quebèc èra una colònia. O èra. Los salaris valián un 60% del salari anglés. E aguèron una pichona revolucion, e faguèron d’avançadas, perque Canadà es una federacion tre lo començament, e los referendums aquí son legals. O son. Doncas, òc. Mas cal recordar que quand i aguèt lo segond referendum, donèron lo ciutadanatge a fòrça gents al darrièr moment perque se poguèsse reequilibrar lo vòte. Menèron de gents de pertot a votar en Quebèc. E faguèron paur. Disi per aquò que los cases son totjorn desparièrs. Son pas identics mot per mot. Per exemple, cresi que vosautres [los catalans] avètz mai de sosten que nosautres, a l’ora d’ara.
 
 
Quand foguèt lo primièr còp que foguèretz assabentat de l’afar catalan?
 
Dempuèi dètz ans aperaquí. Ma femna venguèt en observaira, fa tres ans o quatre ans. E defendèri tanben dos joves del Bascoat en Canadà qu’Espanha voliá extradir. Doncas, coneissi lo problèma d’Espanha, e mai lo cas basco siá fòrça desparièr del vòstre. I a tanben d’injustícias. Mas es fòrça desparièr.
 
 
Que se passa aicí, segon lo vòstre vejaire?
 
Qu’Espanha adòpta de politicas que ieu nomeni imperialistas. Imperialisme internacional. Espanha emplega la lei per demonizar e destruire los rivals. Lo vòstre fa frontièra. Es un cas internacional e nacional a l’encòp. E a a veire amb l’autodeterminacion. Sètz una nacion que vòl aver sos dreches. Avètz fach un exercici politic qu’es fòrça nòble e ensajan de vos decapitar. E quand s’intra dins los detalhs, a la diferéncia de l’an 1936, i a pas d’armas. Mas als poderoses de l’estat espanhòl lor impòrta pas la democracia, lor impòrta lo poder. Lor poder. Lo poder centralizat. E sabi pas gaire d’economia espanhòla, mas gausi dire que son tanben inquiets per l’economia.
 
 
Qu’avètz vist pendent lo jutjament?
 
Las doas personas qu’an parlat uèi [aquel jorn èran Turull e Romeva] m’an agradat. M’a agradat que Romeva diguèsse qu’el èra un presonièr politic e que defendèsse plan lo fach que tot foguèt democratic, sens violéncia, e que parlèsse de son passat. M’a agradat. E tanben m’a agradat quand a dich que los jutges son d’instruments del poder. Perque se pòt pas reduire çò que passèt en Catalonha a una question penala. Se pòt pas. S’i aguèsse d’armas … Mas es pas lo cas. Las causas se fan pas aital. E las causas las faguèretz pas aital. Pòdes pas resòlver de problèmas politics mejançant los tribunals. Dins vòstre cas, son a decapitar vòstra societat. Prenon los dirigents politics, socials, deputats e, se capitan ben, los embarraràn en preson quinze ans, e lor destruiràn la vida. Es fòrça important que los jutges absòlgan aqueles òmes. Los devon liberar. Deurián èsser totes liures jos caucion. Deurián pas èsser detenguts. Es una granda injustícia.
 
 
Quins autres detalhs juridics soslinhariatz?
 
Qu’ajan pas lo drech d’apelacion. Espanha es obligada d’aver una cort d’apelacion per cada cas penal, segon la lei internacionala que la ratifiquèt en 1977. Fa partida de la lei espanhòla. Doncas lo tribunal que los jutja a pas pus de recors d’apelacion. Es un tribunal de darrièra instància. Caldrà anar davant Euròpa. Mas es pas parièr. Aqueles jutges, coma totes, pòdon cometre d’errors, pòdon èsser jos pression politica, pòdon èsser malonèstes. O se pòdon enganar. Aquò rai. Mas i a pas d’apelacion! Aquò es important.
 
 
Se pòt anar totjorn davant Euròpa.
 
Es pas parièr. Aqueste afar lo caldriá poder resòlver dedins. Es plan d’aver una apelacion davant Euròpa? Òc. Mas es pas una vertadièra apelacion. Anaràn pas al fons de la question.
 
 
Cossí avètz trobat lo jutge?
 
Tròbi qu’es estat lèst. Es estat subtil e diplomatic. Lo procuraire a pausat de questions fòrça orientadas. Aquò es legal dins vòstre sistèma, mas pas dins lo nòstre.
 
 
Se foguèssetz un avocat d’aqueste afar, que fariatz?
 
Es malaisit, dins un jutjament politic. I a tot plen de causas que se passan fòra lo jutjament. La populacion deu comprene çò que se passa. E cal ensajar d’aver la populacion espanhòla en vòstra favor. Perque a Madrid devon veire qu’après vosautres, perseguiràn Podèm. Aquò per començar. Per ieu, es fòrça important que lo mond de l’exterior vejan lo jutjament, qu’ensagen de lo comprene, que lo comprengan e que nòstres vejaires se pòscan emplegar per ajudar. Per ajudar a comprene.
 


Andreu Barnils
Entrevista publicada originalament en catalan sus VilaWeb.