Cresi que i a un deficit de democracia dins nòstras institucions politicas qu’a l’ora d’ara s’es exacerbat, se vòs. Mas que ven de luènh Aicí, quand discutissi amb l’unionisme mai reaccionari, e me dison qu’amb lo 51% se pòt pas declarar l’independéncia lor respondi: “Òc, aquò es vertat, mas amb lo 51% se pòt pas tanpauc daissar las causas coma èran” Las gents se senton interpeladas per la crida al patriotisme espanhòl. Quand l’esquèrra e l’independentisme caricaturan aquò en disent qu’es de franquisme, de nostalgia, non es pas cèrt

 
 
La setmana passada, vos anèretz inculpar. Perqué?
 
Perque o faguèron un cèrt nombre de personas, sustot Víctor Sanpedro qu’aviá aviat l’iniciativa e nos aviá interpelats a qualques unes. Nosautres vivèm dempuèi longemps amb fòrça inquietud la repression contra lo movement independentista catalan. E nos sentèm pas a l’aise. Ieu demòri a Madrid, aicí i a pas gaire d’espacis ont exprimir aquel malèsser e aquela iniciativa me semblèt una bona escasença per o far, e d’un biais frapant. Volèm mostrar nòstre chepic de las dinamicas repressivas actualas.
 
 
Perqué vos inculpatz de las cargas contra Sànchez e Cuixart, mas pas de las autras?
 
Es a causa dels promotors, mas ieu cresi que lo procès d’autoinculpacion cèrca de trobar un grand consens. Vòl pas interpelar los que se senton ja interpelats pel procès independentista, mas quitament los que lo poirián rebutar de tot en tot. Lor explicar que la repression los afècta egalament. Volèm que vejan amb preocupacion la deriva antidemocratica. D’a fons independentament  de las rasons politicas dels acusats. L’intencion es d’obténer lo consens maximal.
 
 
Se ditz que los independentistas an desvelhat lo faissisme. E an desvelhat l’antifaissisme?
 
Las doas causas van amassa. Mas ieu cresi pas que l’independentisme aja desvelhat lo faissisme. Çò que vesèm a de precedents que patissèm dempuèi de decennis. Es pas quicòm d’ara. A una origina prigondament antidemocratica, una deriva autoritària e una deslegitimacion dels mecanismes democratics. Pensi a la lei dels partits, al barrament de mèdias en Bascoat, a la Lei Badalhon o a l’impunitat qu’an fòrça comissariats, e mai en Catalonha. Cresi que i a un deficit de democracia dins nòstras institucions politicas qu’a l’ora d’ara s’es exacerbat, se vòs. Mas que ven de luènh.
 
 
César Rendueles, marxista, que pensas de la frasa “Lo procès [independentista catalan] es de drecha”?
 
Non. O es pas. Ieu soi pas independentista, mas si que defendi lo drech d’autodeterminacion. Cresi qu’en Espanha tirassam un problèma territorial dempuèi la Transicion, qu’a qualque moment deurem resòlver. Dins aquel sens soi un partisan convencut de defendre de mecanismes d’autodeterminacion. Aquò dich, sèm arribats a un tal ponch de blocatge que lo sol biais de ne sortir es que la defensa de l’autodeterminacion venga de l’unionisme. De mond que participam pas al projècte independentista, mas que cresèm que cal reconéisser aquel drech. Cresi qu’es estada la posicion en bona mesura, probable timida, benlèu pas pro ferma, de Podèm e dels Comuns. Es ma posicion. Dich aquò, ieu soi cèrtament fòrça partisan del procès d’autodeterminacion, mas nos cal èsser fòrça prudents quand pensam als mecanismes e als procèsses que serviràn per lo bastir. Qu’aquò siá pas contaminat per la conjontura.
 
 
Sètz partisan del drech d’autodeterminacion. Alavetz, poiriá arribar qu’en Catalonha ganhèsse l’òc. Espanha, qu’i ganhariá?
 
Es pas question que ganhe ni Espanha ni Catalonha. Deu ganhar la democracia. En general. Personalament, soi pas tan partisan de resòlver lo conflicte catalan, mas los conflictes territorials d’Espanha. Soi partisan d’un procès constituent ont totas las tensions se pòscan resòlver en articulant divèrsas posicions tant coma serà possible. E que trobem un modèl federal, o de quina sòrta que siá, que i aja efectivament de mecanismes per la rompedura. Qu’i sián.  Que siá possible. Cresi que d’un procès constituent coma aqueste Espanha ne sortiriá beneficiària. Independentament de çò que decidiguèsse Catalonha o quin autre territòri que foguèsse.
 
 
La classa sociala, per un marxista, es motor de cambiament. Los pòbles o son tanben?
 
Aquelas categorias, las doas, cresi que son dificilament compatiblas amb la complexitat sociala del Mond contemporanèu. Ieu soi marxista, e la classa sociala, cresi qu’a un grand pes dins las dinamicas politicas. Mas son uèi una realitat fòrça complèxa. E los pòbles tanben. Aicí, quand discutissi amb l’unionisme mai reaccionari, e me dison qu’amb lo 51% se pòt pas declarar l’independéncia lor respondi: “Òc, aquò es vertat, mas amb lo 51% se pòt pas tanpauc daissar las causas coma èran”. Tot comptat e rebatut, aquò indica una realitat sociala complèxa, fòrça traversada per la classa sociala. Es pas vertat que l’independentisme siá de drecha e ric. Es pas tanpauc vertat que l’unionisme siá de drecha, reaccionari, e de classa nauta. Se pòt acceptar e aquò fa pas res. Dins l’unionisme, i a un biais de classa complèxe e important. E refusar la complexitat es marrit per totes. A la fin caldrà bastir de realitats politicas que foncionen, e amb un minim de nòrmas partejadas.
 
 
Es malaisit d’imaginar una solucion amb un pache entre Barcelona e Madrid. En regardant l’istòria, volètz dire que lo pas seguent serà tornarmai unilateral?
 
Es possible. Mas vivèm ça que la de tempses de grands cambiaments politics. De causas que semblavan fòrça impossiblas se fan rapidament inevitablas. Lo procès independentista fa quinze ans èra inimaginable. Inimaginable. Èra pas dins l’agenda. Agachar lo passat me sembla pas tanpauc una rason. Soi dels que creson que fa gaire i aguèt cèrtament un moment que, se l’esquèrra moderada espanhòla aguèsse impulsat… se lo PSÒE aguèsse gausat d’acompanhar la proposicion de Podèm de reconéisser lo drech d’autodeterminacion, amb totes los gatges que volguèssetz, dins los tèrmes que calguèsse, cresi que i aviá un marge de manòbra per barrar lo camin a la drecha. Se seriá pogut passar en seguida del 15-M. Mas aquela impulsion democratica s’es aflaquida de mai en mai. Lo frontalisme s’es refortit. E qui ne benefícia son las posicions pus niilistas. I a pauc a ganhar.
 
 
Ara lo PSÒE, l’avèm mai près del 155.
 
De segur. Perque las causas an tornat cambiar fòrça lèu e la drecha a sauput manobrar. Uèi la drecha viu un 15-M. E las gents dels balcons existisson. Es un movement popular. Las gents se senton interpeladas per la crida al patriotisme espanhòl. Quand l’esquèrra e l’independentisme caricaturan aquò en disent qu’es de franquisme, de nostalgia, non es pas cèrt. Son de causas desparièras. Es justament perque aquò es desparièr qu’es de pièger combatre.
 
 
 
 
Andreu Barnils
Entrevista publicada originàriament en catalan sus Vilaweb