Dins l’encastre de las eleccions legislativas anticipadas que venon, Balad’Òc Tula en collaboracion amb Bram’FM an realizat d’entrevistas dels candidats per la primièra circonscripcion del departament de Corrèsa (País de Tula) e an partejat amb Jornalet l’entrevista de François Hollande, candidat del Novèl Front Popular.

Bonjorn François Hollande

Bonjorn

Bonjorn, Sénher President, cossí vos deuriái sonar?

I a pas de president aicí, i a un candidat que decidiguèt de s’i metre perque la situacion èra grèva. Es vertat qu’ocupèri de pòstes eminents de cap d’estat e abans aquò, èri quitament deputat, president del departament, cònsol màger de Tula. Mas aquí es lo ciutadan amb la fòrça d’aquela experiéncia que s’implica perque i a un risc per tot nòstre país. L’extrèma drecha es plan fòrta e i a tanben un risc d’instabilitat.

Es per aquò qu’èra important non solament que l’esquèrra s’amassèsse a l’entorn de ma candidatura, mas que poguèssi donar çò qu’aviái en tèrmes d’experiéncia e a tot lo país se deman soi a l’Assemblada.

Vos voldriái pausar una question sul mitan associatiu, perque sèm una associacion, una estacion de ràdio associativa, alara nos sentissèm tanben inquiets. Avèm fòrça inquietud dins la comunautat per l’ascension de l’extrèma drecha. Avèm tanben paur de far partida de las personas que seràn atacadas per l’extrèma drecha. Que preconizatz, per exemple, sus la question del pache d’engatjament republican, que foguèt utilizat coma instrument politic pel govèrn d’Emmanuel Macron, pels prefèctes, per censurar financièrament las associacions?

Òc, vos mercegi plan d’èsser estat mai precís. I a una menaça, de segur, representada per l’extrèma drecha, mas i a una politica que foguèt mesa en plaça après ma partença de l’Elisi. Es çò qu’aviái fach, consent amb çò qu’èran mos engatjaments, çò que l’esquèrra a totjorn sostengut, es a dire d’ajudar las associacions a la preservacion de lor libertat e tanben los emplecs associatius, perque es çò qu’apelàvem emplecs subvencionats. E es aquò que permetèt, e permet encara, aürosament, per qualques unas d’elas, a las associacions de viure. Coma lo servici civic, èra un element fòrça important per que las associacions poguèsson tanben aver de ressorsas umanas. Per tant, nos caldrà fòrça rapidament tornar a las associacions aqueles espleches que permeton que fòrça joves se familiarizen amb lo fach de trabalhar pels autres. Es a dire lo sentiment de l’interès general, la presa en compte de l’engatjament dins totas aquelas formas, pas solament l’engatjament politic, s’agís pas d’aquò. Es a dire un engatjament uman pel ben dels autres e per la vida en comun. Per tant, aquí l’avètz, la politica que cal metre en plaça, lo pus lèu possible, es de tornar donar a las associacions de tota sòrta, esportivas e culturalas. I a tanben un grand perilh a respècte de la cultura. I a fòrça actors de la cultura que s’inquiètan uèi de las decisions que poirián èsser presas pel govèrn, s’aquestas èran segurament confortadas, e de çò que se poiriá passar se l’extrèma drecha, coma o a fach entendre, remetèsse en causa l’estatut dels intermitents de l’espectacle, l’estatut que velhèri de preservar. Doncas vaquí, aquò supausa tanben que totes los que son dins las associacions s’engatgen. A un moment, cal pas totjorn demandar, cal tanben dire s’aquò es nòstra subrevivéncia, s’aquò es nòstre risc, cal encara luchar, luchar pas per exigir mas per dire quanta vida associativa correspond a çò qu’esperam d’una societat democratica.

Me demandavi perqué vos vegèron pas a la manifestacion contra l’extrèma drecha dissabte passat, perque i aviá un molon d’associacions, un molon de sindicats.

Vos pòdi dire ont èri. Lo dissabte en question (22 de junh de 2024), presentèri ma candidatura. E se presentèri ma candidatura, èra justament en rapòrt amb l’extrèma drecha. Per tant, i a çò que podèm far en protestant e i a çò que podèm far en nos implicant. Soi engatjat, çò que m’empacha pas un autre jorn de manifestar. Alavetz, vòli dire —e ai totjorn exprimit aquel vejaire—  que lo ròtle, lo mieu cossí que siá, lo qu’èra un moment al cap de l’estat, es pas simplament de manifestar, de contestar, es de s’assegurar que podèm agir. E ben, aquò vòl pas dire que i serai pas. Considèri que me cal desplegar tot mon temps, totas mas fòrças per evitar lo pièger. Cadun fa çò que deu far, mas per ieu es mon urgéncia.

Una question sus quicòm de fòrça local, es la cultura occitana. E aicí en particular la lenga occitana qu’es encara fòrça aimada pels corresians. Qu’anatz far per la defendre, la defendretz o pas? E quin es vòstre punt de vista sus aquò?

Òc, avètz remembrat que foguèri deputat fa qualques annadas, alara èra totjorn un dels elements suls quals insistissiái. E coma president de la Republica, voliái que i aguèsse una reconeissença de las lengas regionalas, e doncas voliái quitament que i aguèsse una modificacion de la Constitucion per preservar e garentir la practica de las lengas regionalas. Contunharai dins aquel combat.

E alara aquela Carta europèa foguèt mesa en plaça?

La drecha volguèt pas votar sus la Carta europèa.

E vos, l’avètz signada vos?

Non solament la signèri, mas la presentèri quitament al Parlament. Alara sus aquò veirem se pòt progressar. Per avançar, cal aver una majoritat e una granda majoritat. Per tant, aquò vòl dire que s’avèm una majoritat del Nòu Front Popular... Òc, imagini que nos caldrà convéncer lo Senat, perque avèm besonh d’una revision constitucionala. Mas delà la revision constitucionala per la reconeissença de la Carta europèa, pensi qu’es plan important d’ajudar las practicas que se fan dins las escòlas per las lengas regionalas. Òc, cal far viure çò protegit. I a de lengas que desapareisson.

Mercés plan.

Mercés per totas aquelas questions. Cresi qu’es plan clar. Ieu vos mercegi d’aver pas ocultat cap de las questions, perque çò que compta ara es es de donar las responsas. Mercés plan.

Bram’Fm e Balad’Òc. Entrevista completa sus Bram FM