entrevista
«Nòstres joves contunhan de pèrdre la vida dins las atacas turcas e las de lors grops armats»
Copresidenta del partit de l’Union Democratica, lo principal partit del govèrn de l’Administracion Autonòma del Nòrd e de l’Est de Siria
Perwîn Yûsif (1968) es la copresidenta de l'Union Democratica (PYD), lo principal partit al poder dins l'Administracion Autonòma del Nòrd e de l'Èst de Siria (AANES). Yûsif a jogat un ròtle important dins lo movement feminista en Rojava (Curdistan sirian) dempuèi las primièras annadas de la guèrra en Siria. En 2010, foguèt diplomada de l'Institut Superior dels Afars Administratius e Financièrs de l'Universitat de Damasc.
Abans la revolucion del 19 de julhet de 2012, Yûsif aviá participat a las activitats dels movements de joventut aital coma a la Kongra Star (una confederacion d'organizacions de femnas de Rojava fondada en 2005), mentre que la guèrra en Siria aviá ja començat. Entre 2012 e 2014, exerciguèt la copresidéncia del conselh municipal de Dirk e participèt a l'establiment de l'Autoadministration Democratica en 2014 aital coma a la redaccion del Contracte Social.
Yûsif a ocupat divèrses pòstes de direccion e, en 2022, al desen congrès del PYD, foguèt elegida copresidenta del partit als costats de la iazidita Garib Hisso.
Cossí avaloratz la situacion actuala?
La situacion es plan critica. Esperàvem totes la casuda del regim e voliam bastir un estat democratic. Las gents desiravan de passar d'un regim dictatorial a una Siria democratica ont totòm viuriá en patz e en libertat. A mon vejaire, lo moment mai decisiu es ara. L'aspècte mai important es lo sistèma qu'anam bastir. Uèi, tota la populacion siriana celèbra la casuda del regim, mas nòstre pòble, aicí, dins lo nòrd e l'èst de Siria, contunha de ne pagar un pesuc tribut; nòstres joves contunhan de pèrdre la vida dins las atacas turcas e las de lors grops armats. L'estat turc vòl pas de patz ni d'estabilitat dins nòstra region. Turquia cèrca de destruire totas las fonts de vida de nòstre territòri, e es çò que constatam actualament per sas atacas contra la paissièra de Tishreen.
L'objectiu de l'estat turc es de privar la region d'aiga e d'electricitat per tal de l'ocupar
L'objectiu de l'estat turc es de privar la region d'aiga e d'electricitat per tal de l'ocupar. L'Administracion Autonòma del Nòrd e de l'Èst de Siria (AANES) e lo PYD vòlon preservar las capitadas qu'avèm obtengudas al fil de las annadas. D'autre caire, dobrissèm de vias diplomaticas per tal de manténer de relacions amb totes los compausants de Siria, del sud a l'oèst, en passant per la còsta e lo centre del país, aital coma de gardar de ligams amb nòstres partenaris e amics a l'estrange. En parallèl, trabalham per unir lo dialòg entre curds amb mantun partit per tal d'obténer una representacion curda unificada.
Fins ont son arribadas las discussions politicas entre l'AANES, lo PYD e las autoritats novèlas de Damasc?
I a pas encara agut de reünion amb de representants politics a Damasc. N'i a agut pas qu'una al nivèl militar entre los comandants de las Fòrças Democraticas Sirianas (FDS) e lo novèl dirigent politic a Damasc, Ahmed ash-Sharaa. Las doas partidas an discutit de mantun subjècte, dont lo mai important es d'arribar a un acòrdi per evitar d'afrontaments militars amb Hayat Tahrir ash-Sham. En mai d’aquò, la question de la formacion de comitats per resòlver de dossièrs ligats a nòstra region. Pasmens, i a pas agut de segond rescontre.
Las fòrças e partits curds de diferentas tendéncias discutisson a l’ora d’ara de la formacion d'un comitat e d'una delegacion de mandar a Damasc
Sul plan politic, cap de reünion a pas agut luòc amb un representant de l'AANES o del PYD. Las fòrças e partits curds de diferentas tendéncias discutisson a l’ora d’ara de la formacion d'un comitat e d'una delegacion de mandar a Damasc. Aquesta serà compausada de totes los representants del nòrd e de l'èst de Siria.
Avètz recebut una convidacion per assistir a la conferéncia nacionala que se deu téner a Damasc?
Non, n'avèm pas recebut cap. Vos pòdi assegurar que cap de membre del PYD ni de l'AANES i assistirà pas coma individú, mas unicament coma entitats politicas, administrativas e socialas.
Acceptam pas d'èsser simplament mençonats dins un article de la Constitucion; devèm èsser presents tre la debuta dins los comitats que l'elaboraràn
Qu'esperatz de la novèla Constitucion siriana?
Per ara, i a sonque de declaracions de las autoritats de Damasc pertocant la proteccion dels dreches de totas las populacions e compausants de Siria. Pòdi pas parlar de minoritats, perque per ieu, fan totas part integranta del país. Nosautres, dins lo nòrd e l'èst de Siria, amb totes nòstres diferents compausants etnics e religioses, devèm èsser presents dins los comitats encargats de redigir la Constitucion novèla, e nòstres dreches devon èsser protegits e garentits. Acceptam pas d'èsser simplament mençonats dins un article de la Constitucion; devèm èsser presents tre la debuta dins los comitats que l'elaboraràn.
Coma imaginatz lo futur govèrn sirian?
Lo novèl sistèma politic sirian deu èsser descentralizat, democratic e respectuós de las leis e de la Constitucion. Los curds e los autres compausants de l'AANES fan part de Siria, amb nòstras fòrças militaras, las FDS. Volèm participar a las institucions novèlas del país, tot en conservant nòstras identitats.
Dempuèi la debuta de la guèrra siriana, Turquia cèrca de s'impausar dins lo país e d’ocupar de vilas estrategicas. Dins las localitats que contraròtla, impausa sa lenga e sa moneda [...] Per nosautres, Turquia es un estat ocupant
Cossí avaloratz lo ròtle de Turquia en Siria e que pensatz qu'arribarà de las zònas qu'ocupa?
Dempuèi la debuta de la guèrra siriana, Turquia cèrca de s'impausar dins lo país e d’ocupar de vilas estrategicas. Dins las localitats que contraròtla, impausa sa lenga e sa moneda; vòl protegir sos pròpris interèsses. A obligat la populacion d’issar sa bandièra e a quitament nomenat de governadors turcs dins aquelas vilas. Per nosautres, Turquia es un estat ocupant.
Après la casuda del regim, Turquia deuriá quitar lo país. La populacion siriana deu trabalhar per son pròpri avenidor. Turquia deu pas interferir dins los afars sirians, ni se considerar coma lo protector de Siria, ni s'implicar dins l'elaboracion de la Constitucion siriana.
I a de desenats de camps de desplaçats jol contraròtle de l'AANES. Que pensatz que se va passar?
Totes los desplaçats devon tornar dins lors vilas e lors ostals. Los que fugiguèron las localitats actualament ocupadas per Turquia e sos mercenaris devon aver de vias seguras per i tornar.
I a promessas, quinas que sián, de la novèla administracion americana a l'AANES?
La coalicion internacionala dirigida pels Estats Units nos prometèt d'èsser presenta dins la region amb la tòca de luchar contra l'autoproclamat Estat islamic. De membres del govèrn de la novèla administracion americana prometèron mantun còp que demorarián aicí e que i auriá pas cap de retirament de lors fòrças.
França, delà son sosten dirècte a las FDS, jòga un ròtle important dins lo dialòg entre curds
Entretenètz de bonas relacions amb d'autres païses, coma França. Quin ròtle jòga uèi?
França e los Estats Units son totjorn implicats dins la lucha contra l'Estat Islamic e mantenon lor engatjament a èsser presents per assegurar la seguretat de la region. França, delà son sosten dirècte a las FDS, jòga un ròtle important dins lo dialòg entre curds.
Avètz de relacions diplomaticas amb los païses vesins?
Òc, mas pas amb Turquia, que consideram coma una menaça. Amb Iraq, demoram en contacte, sustot sus la question de l'Estat Islamic. Volèm pas èsser una menaça per degun, ni èsser menaçats. Entretenèm tanben de relacions amb d'autres païses estrangièrs.
Entrevista adaptada de Vilaweb.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
"França, delà son sosten dirècte a las FDS, jòga un ròtle important dins lo dialòg entre curds." E totun, "dempuèi la debuta de la guèrra" de crosada contra los Albigeses, França, coma "Turquia, cèrca de s'impausar dins lo país e d’ocupar de vilas estrategicas" e tot çò mai, e i perven perfieitament. "Dins las localitats que contraròtla, impausa sa lenga e sa moneda" e, per consequent, "per nosautres", França, coma "Turquia es un estat ocupant". Qui non vei las similituds se garda lo cap jos l'ala, indefinidament.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari