capçalera campanha

entrevista

S’èm convençuts deu noste dret alavetz ja que podem estar optimistas

jornalista e politician

| Dàvid Grosclaude

Que deverem arribar a un centenat de candidats qui portarén l’etiqueta Bastir e aquò dens un centenat de comunas petitas o granas Que i a enqüèra possibilitat de demandar d’estar candidat en l’encastre de Bastir En sortir de l’eleccion que crearam aqueth grop, qui serà segurament ua associacion d’elegits occitanistas L’occitanisme pòt aver ua preséncia en la vita publica e en las decisions publicas L’occitanisme non pòt pas demorar en dehòra de l’anar deu monde Se los catalans vòlen estar sobeirans non vedi pas en nom de qué e poderí estar opausat Lo mèdia que pòt servir a desvolopar ua consciéncia collectiva


Dàvid Grosclaude (1958) es un jornalista e politician bearnés. Participèt a la creacion dels primièrs programas en occitan de France 3, foguèt un dels paires de Ràdio País, e mai de La Setmana en fondant la societat cooperativa Vistedit, que tanben desvolopèt Plumalhon e Papagai.
 
Quitèt Vistedit e la carga de president de l’Institut d’Estudis Occitans quand venguèt elegit per la region Aquitània pel Partit Occitan. Es delegat a la politica lingüistica en favor de las lengas basca e occitana al conselh regional d’Aquitània.
 
Per las eleccions municipalas de 2014 a impulsat la creacion de Bastir, un movement politic que cèrca d’amassar totes los candidats occitanistas a aquel vòte, en obtenent que l’occitanisme siá present quasi sus tot lo territòri nacional occitan.
 
La còla de Jornalet avèm parlat amb el de Bastir.
 
 
A qualques meses de las eleccions municipalas, quala es la fòrça de Bastir? Quantes candidats creses que se presentaràn e a quantas municipalitats?
 
Que deverem arribar a un centenat de candidats qui portarén l’etiqueta Bastir e aquò dens un centenat de comunas petitas o granas. Lhèu que serà mensh, lhèu mei. Que i a enqüèra possibilitat de demandar d’estar candidat en l’encastre de Bastir. Las listas dens las comunas non son pas enqüèra clavadas e que i a nombrosas possibilitats de negociar dab los caps de listas. Donc qu’aperam monde a viéner dab nosautes. Non i a pas besonh d’estar un politician professionau. La democracia que’s hè dab los ciutadans, non pas dab professionaus de la politica.  
 
 
Al delà dels militants dels partits occitanistas, quina sòrta de personas se son sarradas d’aquel projècte?
 
Militants culturaus per la màger part, monde qui n’an pas jamei participat a ua eleccion e tanben personas qui son d’un aute partit mes qui vòlen afirmar lo lor occitanisme e la lor volontat de portar las idèas e los projèctes de Bastir.
 
 
Quinas perspectivas electoralas espèras qu’atengan los candidats de Bastir?
 
Qu’ei de mau pronosticar. Qu’ei complicat de prevéder resultats. Objectius que n’avem e lo prumèr de tots qu’ei d’aver un grop d’elegits capable de portar projèctes e tanben de har un grop de pression capable d’interviéner publicament. En sortir de l’eleccion que crearam aqueth grop, qui serà segurament ua associacion d’elegits occitanistas. 
 
 
Superadas las eleccions de l’an que ven, aurà, lo projècte Bastir, una continuitat organizativa e politica en d’autras eleccions?
 
N’ei pas la prioritat. Prumèr que cau arribar a crear aqueth nuclèu qui permeterà de har véder que l’occitanisme pòt aver ua preséncia en la vita publica e en las decisions publicas. Lo movement culturau que deu prene consciéncia que se volem desvolopar projèctes non podem pas estar en dehòra de la decision publica. Non vòu pas díser crear un partit piramidau occitanista mes que vòu díser perméter ua expression de las nostas idèas e la mesa en plaça de çò qui ei necessari entà que lo país pòrte la soa especificitat, au delà d’ua accion d’ajuda a un monde associatiu qui ei tostemps miaçat de’s véder copar las ressorsas financièras. 
 
 
Cossí veses lo panorama dels partits occitanistas e quin bilanç fas de lor trajectòria istorica? Creses qu’es arribat lo moment d’un renovelament politic dins l’occitanisme?
 
Los partits occitanistas que son com los autes: en crisi. Que cau superar aquera crisi qui ei generau e pas sonque occitana o exagonau. Qu’ei europèa. La hidança hèita aus partits qu’ei baisha. 
 
Que calèva trobar un aute biaish de participar a la vita democratica. Bastir qu’ei un biaish de har participar personas qui arrefusan de prene ua carta de partit. 
 
Lo monde qu’a cambiat e la faiçon qui an de participar los ciutadans a la vita publica qu’ei diferenta de vint ans a. L’occitanisme non pòt pas demorar en dehòra de l’anar deu monde. 
 
 
Perqué creses que l’occitanisme politic a totjorn obtengut un sosten marginal dels occitans? Qu’es aquò qu’a mancat?
 
La consciéncia que la nosta revendicacion ei legitima e necessària au renovelament de la democracia. Qu’avem hèit un pas dab las granas manifestacions de 2005 a 2012. Qu’èra lo prumèr pas de cap a la fin d’un complèxe qui empachava los occitanistas de s’exprimir publicament. Adara que sabem que i a un movement sociau. Com n’ei pas monolitic non pòt pas estar representat per un sol partit mes per quauquarren de diferent. Qu’ei açò que prepausa Bastir.
 
Ès conselhièr regional e d’autres membres del PÒC o son tanben. Qual bilanç fas del passatge dels politicians occitanistas per las institucions e quals resultats a portat lor accion politica?
 
Que’m sembla positiu! Que pensi qu’avem un bilanç meilèu deus bons. Modèst de segur mes deus bons. En quate ans qu’auram ajudat a la neishença de causas qui seràn utilas, pensi. Que i a lo desvolopament de las escòlas bilingüas e l’ajuda a las Calandretas, lo Congrès Permanent de la Lenga, l’Ofici Public de la Lenga Occitana qui vaderà lèu, la television en occitan per Internet e d’autas causas enqüèra com la produccion audiovisuau, los cors d’adultes, qui ajudam. E sustot que començam de har tribalhar amassa las regions occitanas sus la lenga. L’Ofici Public de la Lenga Occitana que serà creat per cinc regions.  
 
 
As vist de près los partits franceses e lors dirigents en Occitània. Cossí los percebes, per rapòrt al fach occitan, cultural e lingüistic? I veses d’ostilitat, d’indiferéncia, de desconeissença, d’interès…?
 
Los partits francés que’us coneishem de longa. Mauconeishença que’m sembla lo mot mei adaptat dab de segur tanben ostilitat de daubuns o indiferéncia. Mes que voletz? Entà cambiar ua cultura politica que cau temps e paciéncia. E quan prepausèi d’anar cap a la dinamica Bastir, qu’èra tanben dab la volontat de har entrar la question occitana en lo debat public. Que cau melhorar la coneishença de la classa politica sus la question e tanben de tots los ciutadans qui s’interèssan a la vita publica. 
 
 
Creses que l’occitanisme deu manténer lo pacte amb los Verds?
 
L’occitanisme n’ei pas aliat dab los Verds. Qu’ei un partit occitanista, lo PÒC, qui a passat un acòrd dab los Verds. Que vederam quin las causas se van devirar a las europèas. Tot que càmbia viste per aquestes torns. 
 
 
Cossí veses los procèsses sobeiranistas escocés e catalan? Fins a quin ponch son un referent e un espèr per d’autres movements nacionals europèus?
 
Que i a ua pausa qui èi deishat de cercar exemples. Se los catalans vòlen estar sobeirans non vedi pas en nom de qué e poderí estar opausat. Aquò dit, se hè partida d’ua renovacion de la democracia en Euròpa, que serà tant de bon. Pr’amor de tota faiçon qu’ei Euròpa qui cau bastir, mei democratica, mei respectuosa de tots. 
 
 
Al delà d’èsser un dirigent politic e d’èsser èx-president de l’IEO, ès jornalista de profession. Cossí veses lo panorama mediatic occitan? Creses qu’es possible un reviscolament nacional occitan sens mai de mèdias en occitan e de mentalitat occitana?
 
La revolucion mediatica que vivem nos empacha de pensar com vint ans a. Los mèdias que son lo produit d’ua volontat. Un mèdia que vien après la volontat e après, sonque, lo mèdia que pòt servir a desvolopar ua consciéncia collectiva. 
 
Donc se i a ua presa en carga de la question occitana per la societat, que i aurà mèdias occitans. 
 
La tèle per Internet qui va néisher dab l’ajuda de las regions e per la volontat de hemnas e d’òmis, qu’ei un pas suplementari. Qu’ajudarà la creacion, los artistas. Non serà pas pro mes que permeterà de formar professionaus, de dar de qué espiar a mainatges, joens e vielhs, de confrontar la lenga a la realitat mediatica televisuau e tanben de l’obligar a s’acarar a un espaci qui non serà pas mei lo territòri d’ua varianta de la lenga.
 
Que va generar questions e que calerà trobar responsas. Qu’ei en se fretar a la realitat qui podem avançar, progressar. 
 
 
Al nivèl general, ès optimista per rapòrt al futur d’Occitània?
 
Non soi pas en capacitat de respóner a ua question tan generau. Non la me pausi quitament pas. 
 
Estar optimista que vòu lhèu díser participar  a har cambiar las causas. Qu’ei dilhèu arrefusar las causas qui semblan talhadas en lo marme. 
 
Quan me pausan aquera question qu’èi tostemps en cap lo poèma famós de Goytisolo, Palabras para Julia, qui ditz: 
 
“otros esperan que resistas
que les ayude tu alegría 
que les ayude tu canción 
entre sus canciones” 
 
e que’m sembla que disèva mei luenh 
 
“E nunca digas en el camino 
non puedo más y aquí me quedo.”
 
Que poderí tanben díser que l’optimisme qu’ei çò qui cantava Lluís Llach: “amb el somriure, la revolta!” 
 
Que hèi çò que pòdi, com tots los militants occitanistas qui tribalhan cada dia. 
 
S’èm convençuts deu noste dret alavetz ja que podem estar optimistas.  

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Bandièra05 1180x150: SIDILLÀ

Comentaris

Alari Agen
12.

Es curiós de trobar aquò curiós mas es una polemica inutila. Una precision per los que parlan sens saber: soi candidat a la candidatura per las municipalas a Agen al nom de "Bastir". Acceptarai d'èstre sus la tièra se lo conse sortent o prepausa (responsa a la debuta de genièr probable) sonca se soi en posicion elegibla e pas per far de figuracion mas per aver una delegacion. La critica es aisida mas l'òbra es mai dificila coma disiá l'autre.

  • 3
  • 5
Jòrsianin Nautafrunha
11.

#7

Es curiós que lo president del Partit de la Nacion Occitana diga :

"Cal evitar tanben de far d'integrisme lingüistic" !

Segons el, comunicar en occitan es faire "d'integrisme lingüistic" ! Curiosa vision de l'occitanisme!

Un strapontin au conseil municipal d'Agen vaut bien une messe !

  • 6
  • 0
Cristian Forment Agen
10.

Seriá tot simplament politician de cercar d'escampas: çò qu'es reprochat al comitat de pilotatge de
Bastir es de comunicar en francés, e SOLAMENT en francés.Ne podèm totes testimoniar.

  • 5
  • 1
Alari Agen
9.

Io tanben soi per emplegar la lenga mas sèm pas dins una Occitània normala ont tot lo monde parlan occitan. M'agradariá mai de parlar occitan tota la santa jornada amb los vesins, los amics, los desconeguts, l'administracion e quitament los gendarmas. Solament i sèm pas encara s'en manca. Creses qu'en parlant pas al monde qu'en occitan lor donaràs l'enveja d'aprene la lenga? Cal far pròva de pedagogia. De mai t'ai pas tractat d'integrista. Parlavi d'un biais general.

  • 6
  • 8
Cristian Forment Agen
8.

Te saluda plan l'integrista. En tot cas, a parlat la vox populi !

  • 0
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article