Las dificultats e lo patac dab la reforma que’ns muishan que cau estar tostemps sus nosta garda Qu’avem tant de manièras pedagogicas possiblas, nostes escolans en generau son interessats e an un ligam afectiu dab la lenga Avem vist dab l’accion de Dàvid Grosclaude que las causas pòden avançar mes a quin prètz

 
Se vos volètz presentar?
 
Que soi Alban Garros, professor d’occitan (Gascon deu país de la Rèula e de Vasats) dempuish 2 ans aprèp una experiéncia de contractuau e cinc annadas d’assistent d’educacion dens mon licèu de La Rèula. Qu’èi tribalhat al sud de Gironda e aquesta annada en Cantau, tornarèi en Aquitània per la rintrada que ven.
 
Qu’èi fach estudis d’istòria a la facultat de Bordèu.
 
Qu’èi escrich una memòria sus l’istoria taurina de Parentis en Bòrn.
 
Que soi passionat de tauromaquia, d’istòria, de cinèma, de teatre e mai que mai de musica.
 
Que soi lo cofondador e lo clavaire de l’associacion Vicious Soul, una associacion qui organiza de seradas a Bordèu e París dab nostes vinils a l’entorn de la musica de la annadas 60 (Soul, Rock, Rhythm n’Blues) o mai recenta com lo Garage, lo Punk e lo Pòst-Punk. Organizam tanben de concèrts e un festival a Bordèu a la debuta del mes de junh.
 
 
D’ont vos ven l’interès per l’occitan e la cultura occitana en general?
 
Qu’èi descobèrt per cas l’occitan en classa de sheisena dab lo professor Marçau Peyrony qui haseva sas classas en Gironda e aquera experiença foguèt una revelacion. Qu’èi descobèrt un pauc com Mossur Jourdain que hasevi de l’occitan shens lo saber e qu’èi trobat un biais d’apréner e d’observar la vida qui m’agradava: un biais d’espiar lo monde dab un pas de costat. Qu’èi contunhat au licèu amb Natalia Ganuchaud una auta professora qui m’a pro marcat. (Los dos son devenguts mos amics e ne son pas estrangèrs a ma vocacion) . Qu’èi trobat riquessa, interés e plaser dens mon escolaritat d’occitan.
 
 
Qu’es la situacion de l’occitan ara en cò vòstre, sa visibilitat, sa transmission?
 
Pensi que i a un desfís important. Que i a tant de causas de har a un moment ont los locutors natius son a desaparéisher.
 
Dens mos establiments, qu’èi encontrat interlocutors pro interessats pel desvolopament de la lenga nosta dens lora municipalitat o lor collègi.
 
Las dificultats e lo patac dab la reforma que’ns muishan que cau estar tostemps sus nosta garda.
 
Qu’èi descobèrt a Montsalvi en Cantau de familhas o la lenga es enqüèra pro presenta (mai qu’en Sud Gironda) e aquò m’a pro tocat. Lo problèma es que n’an pas tant d’oras (sonque una per setmana) per har avalorar aquera qualitat e aquera riquessa.
 
 
 Parlatz occitan en familha, amb vòstres enfants, amb vòstre entorn?


Ma familha ne parla pas occitan, sonque quauques mots. Que parli occitan dab mon pairin. Que soi dempuish quauquas setmanas pairin d'una petita que demora a Lilla, l’aprendrèi de mots e de cançons a cada còp que la vederèi.
 
Quauques amics qu’an enveja d’apréner quauques mots e qu’es plasent d’escambiar e de botar d’occitan dens nostas activitats associativas.
 
Que parli occitan l’estiu pendent las fèrias dab vielhs amics taurins.
 
Que transmetrèi la lenga a mos enfants quan serà d’actualitat.
 
 
Cossí vesètz l’evolucion de l’occitanisme de vòstra region e d’Occitània en general despuèi que l’observatz?
 
Quan soi partit de Sud-Gironda qu’èi vist de beròis projèctes, quan tornarèi espèri véder l’evolucion e ajudar tanben a aquela dinamica.
 
En Cantau, en un an, qu’èi pres lo temps de descobrir e de bolegar un pauc dab las fòrças activas de la region. Que soi lo sol professor dens lo segondari deu departament. Qu’èi fach çò qu’èi poscut en quauques mes entre descobèrta de la region e accions per manténer la lenga dens la preparacion de la reforma dab lo CREO, e monde de l’Ostal del Libre.
 
 
Professor en lenga occitana, quinas son las fòrças e las feblesas? Lo rapòrt amb los collègas, l’administracion? Los escolans e parents? D’autres?
 
De segur la fòrca e la feblessa es que los professors d’ocitan son pas de professors com los autes. Qu’avem tant de manièras pedagogicas possiblas, nostes escolans en generau son interessats e an un ligam afectiu dab la lenga.
 
Lo mai gran problèma es que cau tostemps estar suu fiu per aver de monde, manténer las òras e estar visible per tot lo monde quan èm sus mai d’un o dos establiments. Que pensi qu’es important d’ensenhar tanben nosta valéncia. Qu’es una manièra d'estar mai present sus un establiment. Per jo es tanben un plaser d’ensenhar l’auta matèria qui me passiona.
 
 
Cossí l’occitan seriá salvable a partir de la situacion actuala?
 
Aquò qu’es una question de las bonas. Si avèvi la formuleta magica te la dirí suu pic. Pensi que la solucion vendrà de las associacions, deus mèdias occitans, deus artistas, deus ensenhaires e de totas las fòrças vivas qui an enveja de mantener la lenga e fin finau los politicians bolegaràn.
 
Avem vist dab l’accion de Dàvid Grosclaude que las causas pòden avançar mes a quin prètz.
 
 
Quins son vòstres projèctes?
 
Peu moment mos projèctes son de m’afortir com professor tà saber com poder deviéner de mai en mai bon dab projèctes ambiciós peus adolescents.
 
 
Avètz de reflexions sus l’actualitat?
 
Ne parlaram amassa a l’entorn d’un veire, qu’èi paur de me transformar en cafè deu comèrci si m’exprimissi lèu en quauques frasas. 
 
 
 
 
Laurenç Revèst
 
 

---

Referéncias:
— Sud Ouest: Une conférence sur l’histoire taurine de Parentis
— La Montagne: Les collégiens se font dicter de l’occitan