entrevista
“Lo mitan del numeric per las lengas minorizadas es fòrça agradiu e fòrça solidari”
webmèstra del Congrès Permanent de la Lenga Occitana
Tèxte legit
Cal que trabalhem amassa per compensar la dificultat d’èstre pauc nombroses Se desvolopam un traductor automatic de l’occitan lengadocian devèrs lo francés, cal pas tornar a zèro per far l’occitan gascon, mes partir del primièr per far lo segond Un clavièr predictiu pel telefonet, un traductor automatic, un corrector autografic, etc. Es mai aisit de formar qualqu’un a un autre dialècte qu’a programar d’aplicacions pels mobils
La Dintrada que s’aprèssa! E augan n’i serà pas question de politica... O en tot cas pas dirèctament. Que serà un forum ciutadan occitan, dab discutas, escambis e talhèrs. Que s’i va parlar deu nom de region “Occitanie”, copable d’ua rompedura importanta au còr deu militantisme occitan, de demografia e enfin deu numeric, vadut un enjòc màger entà espandir la lenga nosta.
Los organizaires qu’an tanben l’ambicion d’anar per delà los trebucs costumèrs e istorics de l’occitanisme (Educacion Nacionau/Calandreta, professionau/associatiu, etc) e dar l’aviada a ua "avançada teorica e tecnica cap a un occitanisme conscient deus enjòcs deu sègle vint-e-unau".. Que’us desiri bona sòrta!
Mes se lo projècte e pòt semblar a ua saunejada, òm pòt totun interessà’s a ua de las tematicas tractadas, au centre deus debats despuish quauques temps: lo numeric.
E a noste, la question qu’ei cruciau, pr’amor justament que hica sovent en lutz çò qui ns’opausa, com las grafias o los diferents parlars. Un GPS en occitan? Quiò, mes que’n calerà aumensh tres versions tà contentar tot lo monde! Pr’amor, benlèu qu’un occitan estandard e serà la nòrma dens cinquanta ans, mes uei lo dia, qu’ac sabem que ne correspon pas a nada volontat populara, ni nada realitat lingüistica tanpauc, briga.
Ça que la, la preséncia de l’occitan sus la tela, e de faiçon generau suus supòrts numerics, qu’ei indispensabla. E d’atrunas, que n’avem totun un hèish. E la màgert part que son amassadas suu site deu Congrés
Qu’avem donc encontrat a Aure Seguier, webmèstra au Congrès, actor màger deu numeric occitan, e qui participarà a la Dintrada dab lo tèma: “La cooperacion entre totes es necessària”.
Los organizaires qu’an tanben l’ambicion d’anar per delà los trebucs costumèrs e istorics de l’occitanisme (Educacion Nacionau/Calandreta, professionau/associatiu, etc) e dar l’aviada a ua "avançada teorica e tecnica cap a un occitanisme conscient deus enjòcs deu sègle vint-e-unau".. Que’us desiri bona sòrta!
Mes se lo projècte e pòt semblar a ua saunejada, òm pòt totun interessà’s a ua de las tematicas tractadas, au centre deus debats despuish quauques temps: lo numeric.
E a noste, la question qu’ei cruciau, pr’amor justament que hica sovent en lutz çò qui ns’opausa, com las grafias o los diferents parlars. Un GPS en occitan? Quiò, mes que’n calerà aumensh tres versions tà contentar tot lo monde! Pr’amor, benlèu qu’un occitan estandard e serà la nòrma dens cinquanta ans, mes uei lo dia, qu’ac sabem que ne correspon pas a nada volontat populara, ni nada realitat lingüistica tanpauc, briga.
Ça que la, la preséncia de l’occitan sus la tela, e de faiçon generau suus supòrts numerics, qu’ei indispensabla. E d’atrunas, que n’avem totun un hèish. E la màgert part que son amassadas suu site deu Congrés
Qu’avem donc encontrat a Aure Seguier, webmèstra au Congrès, actor màger deu numeric occitan, e qui participarà a la Dintrada dab lo tèma: “La cooperacion entre totes es necessària”.
A la Dintrada, lo Congrès e va presentar las avançadas deu numeric en occitan, ei aquò?
Es un pauc mai que lo trabalh del Congrès. En fait, lo Congrès foguèt a l’origina d’una franquesa qu’amassèt d’actors del numeric occitan per començar de trabalhar en concertacion, perque cal saber que per las lengas que se dison “pauc dotadas”, i a sovent tanben pauc d’actors que trabalhan, e cal que trabalhen amassa per compensar la dificultat d’èstre pauc nombroses.
Per çò qui ei de l’occitan, qu’ei particular, pr’amor qu’i a mei d’un parlar...Tà l’espandir sus Internet, qu’ei complicat...
Es una problematica màger despuèi que volèm far de tractament automatic del lengatge en occitan, solide! Una rason de mai de pas tornar a zèro a cada còp que trabalham per una varietat novèla. Se desvolopam un traductor automatic de l’occitan lengadocian devèrs lo francés, cal pas tornar a zèro per far l’occitan gascon, mas partir del primièr per far lo segond.
On e n’èm adara? E son identificats los besonhs e los mejans?
La fuèlha de rota èra en 2014. Aviam fait a l’epòca l’inventari de çò qu’existissiá, lo diagnostic de çò que mancava, e aviam redigit un calendièr fins a 2019 per començar de desvolopar tot çò que fasiá lo mai mestièr. A l’ora d’ara, sèm un pauc a mièg camin: Las ressorsas de basa son plan avançadas e començam a pensar al desvolopament dels espleits intermediaris que serviràn a fargar los espleits finals.
Los quaus, per exemple?
Un clavièr predictiu pel telefonet, un traductor automatic, un corrector autografic, etc. E pels aqueles espleits finals, sèm dejà a començar a fargar los dossièrs de finançament, donc es ça que la un pauc concret dejà.
Que parlas de cooperacion, mes qu’ès soleta aquiu...
Es per aquò que cal una cooperacion entre totes los actors! Trabalham en partenariat per exemple amb l’Universitat de Tolosa, qu’a un departament especializat en tractament automatic del lengatge, trabalham tanben amb lo CIRDÒC e tanben amb las autras lengas. Beneficiam per exemple de l’experiéncia dels bascos, qu’eles son fòrça mai avançats que nosautres sus la question. Lo mitan del numeric per las lengas minorizadas es fòrça agradiu e fòrça solidari, envejós de partejar las descobèrtas e lo trabalh.
Se parlam de cooperacion interdialectau, e pensas que i a ua evolucion?
Dins lo mitan del numeric, òc. De tot biais, i a pas totas las competéncias dins cada varietat per far las causas. Cal que cada estructura trabalhe sus mai d’una varietat. Sèm plusors al Congrès que parlam almens doas varietats. Val mai de formar qualqu’un a la traduccion automatica per las tres varietats, un autre a la sintèsi vocala per las tres o quatre o cinc varietats e tot çò que podèm... Es mai aisit de formar qualqu’un a un autre dialècte qu’a programar d’aplicacions pels mobils.
Qu’èm dens la bona dralha, alavetz?
Pel moment òc, sèm plan contents! La fuèlha de rota es en bona via e sembla que los besonhs auràn una responsa dins la temporada qu’aviam prevista.
Quau serà lo vòste prèzhèit a la Dintrada?
Es interessant per federar mai lo monde. I a tanben las criticas constructivas, que nos permeton d’èstre en contacte amb nòstres usatgièrs e de veire çò que fonciona o çò que fonciona pas, e de nos melhorar totjorn mai per respondre melhor a las demandas. E i a tanben l’emulacion entre personas que trabalhan dins lo meteis mitan, la reflexion globala sus nòstra practica, aquò ès totjorn enriquidor tanben.
Joan-Nadau Commeres
Escotatz l'entrevista
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Sus aqueste site, sètz una ponhada que cercatz sovent garrolha a qualqu'un. Semblatz de gamenasses !
An dreit lo mond de s'exprimir en francés, se va vòlon, e de dire çò que pensan quand va dison corrèctament. Arrestatz de tustar, tre que qualqu'un va pas dins vòstre sens. A segurament de rasons "HUG" per dire quò.
Vos a tustat, el ? Non. E ben, daissatz-lo estar ! Jornalet es pas vòstra proprietat e sètz pas de la polícia de las frontièiras per autorizar o non l'accès a la paraula liura.
E mai ajustarai en francés la remocada d'un policièr de la doana a Louis de Funès dins "Le Corniaud" quand l'arrèstan a Ventimilha. Vos remembratz : "Ta g... et écrase !". Bona nèit...
#3 il sait lire l'occitan, le monsieur?
#3 il sait lire l'occitan, le monsieur?
Très content d'apprendre, grâce au Jornalet, que tout va pour le mieux dans le meilleur des mondes : celui de l'Occitanisme.
#1 As rason, l'òme, tot es politic. Mai que jamai uèi , ont es pas politicament corrècte d'o dire !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari